Η μαστογραφία και όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού   

Η φράση «η πρόληψη σώζει ζωές» δεν είναι ακόμη ένα μότο για να διανθίζει τις καμπάνιες κατά του καρκίνου του μαστού. Στην περίπτωση του τακτικού προληπτικού μαστογραφικού ελέγχου, είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι μπορεί και σώζει ζωές. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι η μαστογραφία μπορεί να εμποδίσει την εμφάνιση της νόσου, όμως βοηθά να εντοπιστεί πολύ νωρίτερα από τον χρόνο που αυτή θα γινόταν αντιληπτή από τη γυναίκα ή τον ιατρό της, έως και 2 έτη νωρίτερα. Όσο πιο έγκαιρα γίνει η διάγνωση τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα για επιτυχημένη και πολλές φορές πλήρη θεραπεία.  

Σύμφωνα με τις τελευταίες στατιστικές μελέτες, 1 στις 9 γυναίκες στην Ευρώπη θα αναπτύξει καρκίνο του μαστού κατά τη διάρκεια της ζωής της. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο καρκίνος του μαστού είναι σποραδικού τύπου (έως 75-80%) και η συχνότητά του αυξάνεται με την ηλικία, γι’ αυτό και οι γυναίκες δεν πρέπει να εφησυχάζουν όταν δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό. Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η κληρονομικότητα, η πρώιμη έναρξη εμμήνου ρύσης, η καθυστερημένη εμμηνόπαυση, η λήψη οιστρογόνων τουλάχιστον πέντε χρόνια μετά την εμμηνόπαυση, το αλκοόλ και το κάπνισμα. 

Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία 

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο προληπτικός μαστογραφικός έλεγχος στον γυναικείο πληθυσμό αρχίζει από την ηλικία των 40 ετών, όταν δεν υπάρχει βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό, και γίνεται ετησίως έως τουλάχιστον και τα 75 έτη, εφόσον η μαστογραφία είναι αρνητική. Η μαστογραφία, όπως και η ψηλάφηση, συνιστάται να γίνονται από την 4η έως και τη 12η μέρα του κύκλου σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, ώστε οι μαστοί να μην είναι ιδιαίτερα επώδυνοι και διογκωμένοι. Μετά την εμμηνόπαυση, δεν υφίσταται τέτοιος περιορισμός.  

Η πρόληψη πριν από τα 40 έτη πραγματοποιείται με την κλινική εξέταση και το υπερηχογράφημα, ενώ μεταξύ 35-40 ετών συνιστάται να πραγματοποιείται η πρώτη μαστογραφία για αναφορά και σύγκριση. Σε ειδικές περιπτώσεις, όπως όταν υπάρχει οικογενειακό και ατομικό ιστορικό, κάθε γυναίκα πρέπει να συμβουλεύεται τον κλινικό ιατρό της, ο οποίος είναι ο κατάλληλος για να της συστήσει το δικό της εξατομικευμένο πρωτόκολλο παρακολούθησης.  

Απαραίτητη είναι η αυτοεξέταση-ψηλάφηση του μαστού σε μηνιαία βάση, η οποία και συμπληρώνει το τρίπτυχο της σωστής πρόληψης μαζί με τη μαστογραφία και την κλινική εξέταση. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι καρκίνοι του μαστού ψηλαφίζονται για πρώτη φορά από την ίδια τη γυναίκα και όχι από τον ιατρό της.  

Νεότερα διαγνωστικά εργαλεία για τον έλεγχο του μαστού αποτελούν η τρισδιάστατη (3D) μαστογραφία ή αλλιώς Τομοσύνθεση, καθώς και η μαγνητική μαστογραφία. Η τρισδιάστατη (3D) μαστογραφία μπορεί να συμπληρώσει μια ψηφιακή μαστογραφία σε περιπτώσεις που χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση ενός ευρήματος, αφού η διαγνωστική της ακρίβεια δεν περιορίζεται από το φαινόμενο επιπροβολής στοιχείων. Η μαγνητική μαστογραφία είναι μια εξέταση χωρίς ακτινοβολία, η οποία πραγματοποιείται στον μαγνητικό τομογράφο με χορήγηση ενδοφλέβιας σκιαγραφικής ουσίας. Εφαρμόζεται συμπληρωματικά σε περιπτώσεις διερεύνησης ευρημάτων στην ψηφιακή μαστογραφία ή/και στο υπερηχογράφημα. 

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο περιοδικό Pharma PLUS Link ΕΔΩ