Η μείωση θερμίδων επιβραδύνει τη γήρανση

Μια από τις πρώτες μελέτες για τη διερεύνηση των επιπτώσεων του περιορισμού των θερμίδων στους ανθρώπους έδειξε ότι η μείωση της θερμιδικής πρόσληψης κατά 15% για 2 χρόνια επιβραδύνει τη γήρανση και το μεταβολισμό και προστατεύει από νόσους που σχετίζονται με την ηλικία.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στις 22 Μαρτίου στο περιοδικό Cell Metabolism, διαπίστωσε ότι ο περιορισμός των θερμίδων μειώνει το συστηματικό οξειδωτικό στρες, το οποίο συνδέεται με τις νευρολογικές παθήσεις που σχετίζονται με την ηλικία, όπως οι νόσοι του Alzheimer και Parkinson, καθώς και ο καρκίνος, ο διαβήτης κ.ά.

«Ο περιορισμός των θερμίδων μπορεί να επιβραδύνει τον βασικό μεταβολισμό και εάν τα υποπροϊόντα του μεταβολισμού επιταχύνουν τις διαδικασίες γήρανσης, ο περιορισμός των θερμίδων που διατηρείται σε πολλά χρόνια μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου χρόνιων παθήσεων και στην παράταση της ζωής», λέει η επικεφαλής της μελέτης Leanne M. Redman, από το κέντρο έρευνας Pennington Biomedical Research.

Η μελέτη ονομάζεται CALERIE (Comprehensive Assessment of the Long-Term Effects of Reducing Intake of Energy) και είναι η πρώτη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή για τον έλεγχο των μεταβολικών επιδράσεων του περιορισμού θερμίδων σε μη παχύσαρκους ανθρώπους. Τα δεδομένα της δεύτερης φάσης αφορούσαν 53 υγιείς, μη παχύσαρκους άνδρες και γυναίκες ηλικίας 21 έως 50 ετών που έκοψαν θερμίδες κατά 15% σε διάστημα 2 ετών και υποβλήθηκαν σε πρόσθετες μετρήσεις για μεταβολισμό και οξειδωτικό στρες.

Αυτοί στην ομάδα περιορισμού θερμίδων έχασαν κατά μέσο όρο σχεδόν 9 κιλά, αν και δεν ακολούθησαν μια συγκεκριμένη δίαιτα και η απώλεια βάρους δεν ήταν ο στόχος της μελέτης. Δεν παρατηρήθηκαν ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως η αναιμία, η υπερβολική απώλεια οστού ή οι διαταραχές της εμμήνου ρύσεως.

Στην πραγματικότητα, και οι δύο φάσεις της μελέτης οδήγησαν σε βελτίωση στη διάθεση και στην ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία. «Βρήκαμε ότι ακόμη και οι άνθρωποι που είναι ήδη υγιείς και άπαχοι μπορούν να ωφεληθούν από ένα σχήμα περιορισμού θερμίδων», λέει η Redman.

Στα πειραματόζωα, ο περιορισμός των θερμίδων μειώνει τη θερμοκρασία του σώματος και τον μεταβολικό ρυθμό κατά την ανάπαυση. Η CALERIE εξέτασε τις επιπτώσεις του περιορισμού των θερμίδων στη γήρανση, όχι της απώλειας βάρους, όπου συχνά εμφανίζονται συζητήσεις για “γρήγορο” ή “αργό” μεταβολισμό. «Γνωρίζουμε από μελέτες θηλαστικών ότι όσο μικρότερο είναι το θηλαστικό τόσο ταχύτερος είναι ο μεταβολισμός τους και τόσο μικρότερη είναι η μακροζωία τους», λέει η Redman.

Πολλοί παράγοντες, όπως αντιοξειδωτικοί μηχανισμοί και διατροφικοί και βιολογικοί παράγοντες, επηρεάζουν τον μεταβολισμό, λέει η Redman, αλλά οι τρέχουσες θεωρίες υποστηρίζουν ότι ο βραδύτερος μεταβολισμός είναι πιο ευεργετικός για την υγιή γήρανση και ότι οι οργανισμοί που «καίουν» πιο αποδοτικά ενέργεια πρέπει να βιώσουν μεγαλύτερη μακροζωία.

«Η δοκιμή CALERIE επαναβεβαιώνει την υποστήριξη για δύο από τις πιο μακροχρόνιες θεωρίες της γήρανσης του ανθρώπου: τη βραδεία μεταβολιστική« θεωρία ζωής» και τη θεωρία της οξειδωτικής βλάβης», λέει. Η τελευταία συνδέει την υπερπαραγωγή ελεύθερων ριζών με την οξειδωτική βλάβη στα λιπίδια, τις πρωτεΐνες και το DNA, οδηγώντας σε χρόνιες παθήσεις όπως η αθηροσκλήρωση, ο καρκίνος, ο διαβήτης και η ρευματοειδής αρθρίτιδα.

Ενώ ο αριθμός των συμμετεχόντων ήταν σχετικά μικρός και η διάρκεια ήταν σύντομη στο πλαίσιο της ανθρώπινης ζωής, οι βιοδείκτες γήρανσης βελτιώθηκαν στους συμμετέχοντες στη μελέτη. Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν την καθιέρωση ισχυρών βιοδεικτών ανθρώπινης γήρανσης και την εξέταση των επιπτώσεων του περιορισμού των θερμίδων σε συνδυασμό με αντιοξειδωτικές τροφές ή ουσίες όπως η ρεσβερατρόλη, οι οποίες μιμούνται περιορισμούς θερμίδων.