Η πρώτη συντονισμένη παρέμβαση στον προσφυγικό πληθυσμό για τις εξαρτήσεις

Την πρώτη συστηματική και μεγάλης εμβέλειας παρέμβαση στον προσφυγικό πληθυσμό για την πρόληψη και αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, ανακοίνωσαν ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) και το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ).

Ο λόγος για το πρόγραμμα «REFRAME» (Responding to Emergency needs and Fostering Refugees’ and Migrants’ Empowerment) που υλοποιείται από κοινού από τους δύο φορείς με χρηματοδότηση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας REFRAMΕ. Ο στόχος του προγράμματος είναι η προστασία μεταναστών και προσφύγων που έρχονται αντιμέτωποι με προκλήσεις οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο την υγεία, την ασφάλεια και τις προοπτικές κοινωνικής τους ένταξης.

Ο Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δημήτρης Βίτσας, αναφέρθηκε στην ανάγκη «να στηθεί ένας μηχανισμός που θα συνεχιστεί και μετά το τέλος της χρηματοδότησης» και να αξιοποιηθεί η μέχρι τώρα εμπειρία της χώρας ως προς την προώθηση της κοινωνικής ένταξης των προσφύγων με ανάλογα προβλήματα. Η ελληνική κυβέρνηση και η κοινωνία έδειξαν από τη πρώτη στιγμή ευαισθησία και αλληλεγγύη στην διαχείριση του προσφυγικού-μεταναστευτικού ζητήματος, σημείωσε η Ειδική Γραμματέας Επικοινωνιακής Διαχείρισης Κρίσεων, Φωτεινή Παντιώρα. Χαιρετίζοντας την παρουσίαση του κοινού προγράμματος ΔΟΜ – ΚΕΘΕΑ, επεσήμανε ότι μια από τις βασικές προτεραιότητες της πολιτείας παραμένει η προστασία της υγείας των προσφύγων και μεταναστών που βρίσκονται στη χώρα μας. Ο Διευθυντής του ΚΕΘΕΑ, Δρ. Βασίλης Γκιτάκος επεσήμανε ότι το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα είναι ένα σημαντικό βήμα για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των προσφύγων σε πρόληψη και θεραπεία για τις εξαρτήσεις, η οποία αποτελεί συστατικό στοιχείο του ευρύτερου δικαιώματος στην υγεία και πρέπει να διασφαλίζεται. Από την πλευρά του ο επικεφαλής του ΔΟΜ Ελλάδας, Gianluca Rocco, αναδεικνύοντας την άψογη συνεργασία των δύο φορέων τόνισε ότι ο ΔΟΜ, αξιοποιώντας την εμπειρία και το διάλογο με άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις, είναι εδώ για να συμβάλλει στη βελτίωση και την επίλυση τέτοιων καταστάσεων.

Με τη συνεργασία του ΚΕΘΕΑ ο ΔΟΜ υλοποιεί το σκέλος του προγράμματος REFRAME που στοχεύει στην ανάπτυξη και εφαρμογή μηχανισμών πρόληψης και απόκρισης όσον αφορά τη χρήση και την εξάρτηση από το αλκοόλ και τις ναρκωτικές ουσίες, μέσω της παροχής υπηρεσιών συμβουλευτικής και της διευκόλυνσης της παραπομπής σε κέντρα απεξάρτησης. Η παρέμβαση αυτή εφαρμόζεται από τις αρχές του χρόνου στα ανοιχτά κέντρα φιλοξενίας που συντονίζει ο ΔΟΜ στη Μαλακάσα, τη Θήβα και τη Ριτσώνα, και όπου αλλού χρειαστεί, ενώ σταδιακά επεκτείνεται και σε ξενώνες ασυνόδευτων ανηλίκων του ΔΟΜ στην Αθήνα. Στις υπηρεσίες που προσφέρονται περιλαμβάνονται:

• Συστηματική διερεύνηση αναγκών και παροχή ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης σε όλους τους ενδιαφερόμενους για θέματα νόμιμων και παράνομων ουσιών.
• Ομάδες πρόληψης – έγκαιρης παρέμβασης για οικογένειες, γονείς, παιδιά και νέους.
• Συμβουλευτική υποστήριξη σε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν πρoβλήματα με τη χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών και παραπομπή τους, εφόσον υπάρχει ανάγκη, σε θεραπευτικές δομές του ΚΕΘΕΑ.
• Ευαισθητοποίηση και επιμόρφωση των επαγγελματιών και εθελοντών που δραστηριοποιούνται στα κέντρα φιλοξενίας και τους ξενώνες για τη δημιουργία δικτύου συνεργασίας και παραπομπών.
• Στην ομάδα υλοποίησης περιλαμβάνονται έμπειροι στη διαπολιτισμική προσέγγιση σύμβουλοι τοξικοεξάρτησης του ΚΕΘΕΑ, διερμηνείς/ πολιτισμικοί διαμεσολαβητές και νομικός σύμβουλος του ΔΟΜ. Το επόμενο διάστημα η ομάδα θα ενισχυθεί με ψυχίατρο, ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό, ειδικούς θεραπευτές, καθώς και μια ειδικά διαμορφωμένη κινητή μονάδα ενημέρωσης.

Το πρόγραμμα REFRAME περιλαμβάνει δύο ακόμα άξονες που αφορούν:

• τη βελτιστοποιημένη επείγουσα στέγαση και εξειδικευμένη υποστήριξη σε θύματα σεξουαλικής βίας ή της βίας λόγω φύλου (SGBV), συμπεριλαμβανομένων μέτρων ευαισθητοποίησης και προβολής, και
• την ελαχιστοποίηση του κινδύνου βίας και κακοποίησης προάγοντας την ενεργή ανάμειξη μεταναστών και προσφύγων σε επιμορφωτικές δραστηριότητες.