Ηλεκτρονική κάρτα υγείας για το Διαβήτη

Νέα πολύτιμα «εργαλεία» για την περαιτέρω κατανόηση, την πρόγνωση, αλλά και τη στενή παρακολούθηση του Σακχαρώδη Διαβήτη σε κάθε πάσχοντα από τον εξειδικευμένο θεράποντα ιατρό του, είναι σε θέση να προσφέρει η σύγχρονη επιστημονική έρευνα.

Χαρακτηριστικό τέτοιο “εργαλείο” αποτελεί η «Έξυπνη Κάρτα», που συνιστά τον προσωπικό φάκελο του ασθενούς, αλλά κι ένα φιλικό πληροφοριακό σύστημα με το οποίο ο εξουσιοδοτημενος γιατρός μπορεί να έχει πρόσβαση στα ατομικά ιατρικά δεδομένα (κατόπιν συγκατάθεσης του ασθενούς) οποιαδήποτε στιγμή κρίνεται αναγκαίο. Το πρόγραμμα επιτρέπει την καταγραφή πληθώρας στοιχείων που είναι απαραίτητα για την παρακολούθηση των ασθενών με διαβήτη (πλήρες ιατρικό ιστορικό, συνοδά νοσήματα, εμβολιασμοί, αλλεργίες, τροποποιήσεις στη φαρμακευτική αγωγή, αποτελέσματα εργαστηριακών εξετάσεων, ανταπόκριση στη θεραπεία, επιπλοκές κτλ). Με τον τρόπο αυτόν, διευκολύνεται η συνεχής και εις βάθος παρακολούθηση της πορείας της νόσου, ανεξάρτητα από το πλήθος των ιατρών ή των Διαβητολογικών Κέντρων/Ιατρείων που μπορεί να επισκεφτεί ο ασθενής.

“Η εγκατάσταση του μοντέλου αυτού στο δίκτυο των Διαβητολογικών Κέντρων σε όλη την επικράτεια δύναται να αποτελέσει δεξαμενή δεδομένων για επιδημιολογικές μελέτες, με στόχο την ανάδειξη ομάδων ασθενών που χρήζουν ιδιαίτερης ιατρικής αντιμετώπισης, αλλά και τη χάραξη των κατάλληλων πολιτικών για την αντιμετώπιση της νόσου στον ελληνικό πληθυσμό” όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν τα μέλη του ΔΣ του ΕΚΕΔΙ σε συνέντευξη τύπου ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη (14 Νοέμβρη).

Η Κάρτα συνιστά έναν από τους βασικούς στόχους του Ερευνητικού Προγράμματος ARETAEUS, το οποίο ολοκλήρωσε πρόσφατα το Εθνικό Κέντρο Έρευνας, Πρόληψης και Θεραπείας του Σακχαρώδη Διαβήτη και των Επιπλοκών του (ΕΚΕΔΙ), σε συνεργασία με το Εργαστήριο Βιοχημείας του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και χρηματοδότηση από τη Γ.Γ. Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων. Βασικό αντικείμενο του έργου ήταν η αξιοποίηση των εξελίξεων στη βιοπληροφορική και την τεχνολογία της ανάλυσης έκφρασης γονιδίων για την καλύτερη και, κυρίως, την εξατομικευμένη αντιμετώπιση του ΣΔ τ. 2 στην ελληνικό πληθυσμό.

Ο δεύτερος στόχος του Προγράμματος ήταν η εφαρμογή δύο υπερσύγχρονων και υπερευαίσθητων μοριακών τεχνικών ανάλυσης του ανθρώπινου γονιδιώματος (next-generation sequencing) και των μικροσυστοιχιών (micro-arrays), με τις οποίες προσδιορίστηκε ένα σύνολο γονιδίων (μερικά εκ των οποίων είχαν ήδη συνδεθεί με την παθογένεια της νόσου, αλλά και επιπλέον γονίδια, τα οποία έως τώρα δεν είχαν συνδεθεί με τη νόσο), τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πιθανοί βιοδείκτες για το διαβήτη.

“Το γονιδιακό προφίλ του ασθενούς μπορεί να αποτελέσει υψηλής αξίας δεδομένο για τον κλινικό ιατρό, καθώς μπορεί να δώσει σημαντικές πληροφορίες που, ενδεχομένως, μπορούν να συμβάλλουν στην εκτίμηση του κινδύνου εμφάνισης της νόσου, της πορείας της, της ανταπόκρισης στη θεραπεία, αλλά και της πιθανότητας εμφάνισης επιπλοκών σε ένα νόσημα για το οποίο τα έως σήμερα εργαλεία έχουν περιορισμένες δυνατότητες” επισήμαναν οι επιστήμονες του ΕΚΕΔΙ.

Τα νέα αυτά γονιδιακά δεδομένα, σε συνδυασμό με την «Έξυπνη Κάρτα», αναμένεται να συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός πλήρους μοντέλου πρόληψης, διαχείρισης και εξατομικευμένης ιατρικής αντιμετώπισης του σακχαρώδη διαβήτη στη χώρα μας.

Ακάθεκτος συνεχίζει να εξαπλώνεται ο Διαβήτης στον παγκόσμιο πληθυσμό

Όπως προκύπτει από τα πλέον πρόσφατα διεθνή στατιστικά στοιχεία, ο αριθμός των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη διεθνώς ανέρχεται στις μέρες μας σε 415 εκατομμύρια, ενώ έως το 2040 αναμένεται να φτάσει τα 642 εκατομμύρια. Από αυτά, υπολογίζεται ότι ποσοστό περίπου 87%-91% πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, 7%-12% από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και ποσοστό 1%-3% από άλλους τύπους διαβήτη. Ιδιαίτερη εντύπωση, μάλιστα, προκαλεί το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη (International Diabetes Federation – I.D.F.), 1 στους 2 ενήλικες με διαβήτη παραμένει αδιάγνωστος.

Το γεγονός αυτό κρίνεται ως υψίστης σημασίας, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνητότητας σε ολόκληρο τον κόσμο. Υπολογίζεται ότι κατά το έτος 2015 από διαβήτη απεβίωσαν 5 εκατομμύρια άτομα, αριθμός που αντιστοιχεί σε 1 θάνατο κάθε 6 δευτερόλεπτα, σε σύγκριση με 1,5 εκατομμύρια θανάτους από HIV/AIDS, 1,5 εκατομμύρια από φυματίωση και 0,6 εκατομμύρια από ελονοσία. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, τα στοιχεία της I.D.F. δείχνουν ότι ο επιπολασμός του διαβήτη υπολογίζεται σε ποσοστό 7,5% του γενικού πληθυσμού, ενώ οι θάνατοι που σχετίζονται με αυτόν για το έτος 2015 ανήλθαν σε 4.963.

Παράλληλα, και η συχνότητα του διαβήτη τύπου 1, της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, εξακολουθεί να αυξάνει παγκοσμίως. Η αύξηση αυτή αφορά και τις πολύ μικρές ηλικίες, ακόμη και τα νήπια. Ως εκ τούτου, ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην ενημέρωση του ιατρικού κόσμου και του ευρύτερου κοινού γύρω από τη νόσο και την πιθανότητα αυτή να ξεκινήσει από πολύ μικρή ηλικία, προκειμένου να υπάρχει εγρήγορση για την έγκαιρη διάγνωσή της.

Στην κατεύθυνση αυτή, το ΕΚΕΔΙ αναλαμβάνει συστηματικά καίριες δράσεις, με σκοπό να συμβάλλει αποφασιστικά στην αντιμετώπιση του διαβήτη σε όλα τα επίπεδα, δίνοντας, παράλληλα, νέα ώθηση στην επιστημονική γνώση γύρω από αυτόν. Νωρίτερα φέτος, το Κέντρο διοργάνωσε με ιδιαίτερη επιτυχία Ενημερωτικές Εκδηλώσεις για τους ιατρούς, τους επαγγελματίες υγείας και το κοινό, με τον γενικό τίτλο «Η Ζωή με τον σακχαρώδη διαβήτη», στα Καμένα Βούρλα τον Απρίλιο και την Καλαμάτα τον Μάιο.

Επιπλέον, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας 2016, από τις 5 Νοεμβρίου έως τις 5 Δεκεμβρίου 2016 θα προβάλλεται από τους μεγαλύτερους τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς της χώρας ειδικό ενημερωτικό μήνυμα (spot) για την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού στον σακχαρώδη διαβήτη, ενώ έχει δημιουργηθεί και ένα νέο ενημερωτικό έντυπο του ΕΚΕΔΙ με σημαντικές πληροφορίες για τη νόσο και την πρόληψή της. Το έντυπο θα διανέμεται στο κοινό της Αθήνας από τον πεζόδρομο της Πατριάρχου Γρηγορίου του Ε’ την Παρασκευή 11 και το Σάββατο 12 Νοεμβρίου (ώρες 10:00 – 14:00), με τη συνεργασία του Δήμου Αθηναίων, καθώς και στην Πλατεία Κασταλίας του Αμαρουσίου το Σάββατο 12 και την Κυριακή 13 Νοεμβρίου (ώρες 10:00 – 14:00), με τη συνεργασία του Δήμου Αμαρουσίου, ενώ θα τοποθετηθεί, επίσης, στις Λέσχες Φιλίας (Κ.ΑΠ.Η.) και τα Δημοτικά Ιατρεία του Δήμου Αθηναίων, καθώς και στο Κ.ΑΠ.Η. και το Πολυιατρείο του Δήμου Αμαρουσίου.