Είναι σωστή η απόφαση του Υπουργείου Υγείας να διαθέσει το Tamiflu και το Relenza εντελώς δωρεάν;

Του Αργύρη Αργυρίου, Γενικού Ιατρού.

Η αντιμετώπιση του πρόσφατου κύματος της γρίπης στην χώρα μας, αποτελεί κατά την γνώμη μου, μια μικρογραφία του πως αντιμετωπίζει συνήθως η Ελληνική κοινωνία τα προβλήματά της:

• Την τελευταία στιγμή.
• Χωρίς έγκαιρη προετοιμασία (παρόλο που πολλές ξέρουμε ότι το πρόβλημα είναι επαναλαμβανόμενο).
• Χωρίς να έχουμε μελετήσει ούτε από επιστημονικής ούτε από οικονομικής άποψης.
• Υπό το κράτος πανικού.

Και εξηγούμαι:

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή έχουμε επιδημίες γρίπης και κάθε χρόνο πεθαίνουν άνθρωποι από την γρίπη στην Ελλάδα όπως και αλλού. Για παράδειγμα στην Σουηδία, μια χώρα των 10 εκατομμυρίων ανθρώπων, χάνουν τη ζωή τους από την γρίπη 300 – 700 άνθρωποι/έτος παρόλο που η εμβολιαστική κάλυψη εκεί είναι σημαντικά υψηλότερη από ότι στην Ελλάδα. Το 90% από αυτούς που χάνουν την ζωή τους από την γρίπη εκεί, είναι άνω των 75 ετών. Στην Ελλάδα οι θάνατοι λόγω γρίπης που δηλώνονται κάθε χρόνο είναι σαφώς λιγότεροι από ότι αυτοί στην Σουηδία αλλά από την άλλη το σύστημα καταγραφής των αιτιών θανάτου στην Ελλάδα δεν είναι το ίδιο αξιόπιστο (το ξέρω από πρώτο χέρι, μιας και έχω εργαστεί ως Ιατρός και στις δύο αυτές χώρες). Λόγω ακριβώς του ότι η γρίπη είναι μια λοίμωξη που μπορεί να αποβεί μοιραία, συστήνεται τα άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες να εμβολιάζονται κατά της γρίπης και αυτός ο εμβολιασμός αρχίζει στα μέσα του Φθινοπώρου. Φέτος όμως η εκστρατεία στην Ελλάδα για εμβολιασμό ήταν ακόμη πιο υποτονική από ότι άλλες χρονιές. Άρα δεν προετοιμαστήκαμε ουσιαστικά, και έτσι δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι η επιδημία γρίπης είναι πιο έντονη.

Βγαίνει τώρα το Υπουργείο Υγείας προς τα έξω και λέει ότι η Οσελταμιβίρη (το Tamiflu με κόστος θεραπείας 35 €) και η Ζαναμιβίρη (το Relenza με κόστος θεραπείας 17 € ) θα διατίθενται εντελώς δωρεάν. Θα το καταλάβαινα, ίσως, αν εννοούσαν να δοθούν δωρεάν σε κάποιες συγκεκριμένες ομάδες κινδύνου. Να δοθούν όμως δωρεάν σε όλους; Τότε αν υποθέσουμε ότι νοσήσει το 10% του πληθυσμού της Ελλάδας (πράγμα διόλου απίθανο) τότε μιλάμε ότι θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να δώσουμε το Tamiflu ή τοRelenza σε 1 εκατομμύριο συμπολίτες μας οπότε θα μας κοστίσει 35 εκατομμύρια € (ή 17 εκατομμύρια € αν πρόκειται για το Relenza) . Τα έχει να τα δώσει αυτά τα λεφτά ο ΕΟΠΥΥ; Ενδεικτικά να πω ότι οι συμβεβλημένοι Ιατροί του ΕΟΠΥΥ κοστίζουν στον ΕΟΠΥΥ λίγο περισσότερο από 100 εκατ € / έτος και ότι οι πληρωμές τους είναι αρκετούς μήνες πίσω… Για να μην πούμε για τα Νοσοκομεία που δεν έχουν να δώσουν φάρμακα ούτε στους καρκινοπαθείς… Επίσης να πούμε ότι ένα εμβόλιο της γρίπης π.χ. το Vaxigrip κοστίζει 6 €. Έτσι αν στα μέσα του Φθινοπώρου είχε εμβολιαστεί το 10% του πληθυσμού (πράγμα πολύ πιο αποτελεσματικό) θα μας κόστιζε 6 εκατομμύρια €.

Επίσης τι μήνυμα δίνουμε προς τους ασθενείς; «Μην εμβολιαστείτε και εμείς εδώ είμαστε»;

Και καλά θα ήταν αν μπορούσαμε να κάνουμε το ίδιο καλή δουλειά όπως με τον εμβολιασμό όμως αυτά τα αντιϊικά φάρμακα δεν μπορούν να τον υποκαταστήσουν.

Πόσο βοηθούν λοιπόν αυτά τα αντιϊικά φάρμακα; ToNNT (Number Needed to Treat) για το Tamiflu αν το δώσει κανείς προφυλακτικά είναι 33. Δηλαδή, πρέπει να δώσεις αγωγή με Tamiflu σε 33 άτομα για γλυτώσει να προσβληθεί από την γρίπη ένας.

Όσο για την περίπτωση που αποφασίσει να δώσει κανείς το Tamiflu και το Relenza ενώ ο Ασθενής έχει ήδη τα συμπτώματα, τότε το Tamiflu ελαττώνει κατά μέσο όρο την διάρκεια της γρίπης κατά 1-1,5 μέρα και το Relenza κατά 1-2,5 μέρες.

Τέλος, τα φάρμακα αυτά δεν είναι άμοιρα παρενεργειών. Ενδεικτικά από τους 20 που θα πάρουν το Tamiflu ο ένας κάνει έμετο, ενώ από τους 100 ο ένας θα παρουσιάσει νευροψυχιατρικές παρενέργειες. Το Relenza από την πλευρά του, μπορεί, μεταξύ άλλων, να κάνει εξανθήματα αλλά και εδώ έχουν αναφερθεί νευροψυχιατρικές παρενέργειες.

Βιβλιογραφία

Margaret McCartney: Don’t be bullied into prescribing Tamiflu

http://www.bmj.com/content/350/bmj.h417

Influensa

http://www.internetmedicin.se/page.aspx?id=464 ( τελευταία ενημέρωση 22/01/2016 από τον Σουηδό Καθηγητή Λοιμωξιολογίας στο ΠανεπιστήμιοKarolinska της Στοκχόλμης Jonas Hedlund ).

Så många dör av “vanlig” influensa. (Πόσοι και ποιοι Σουηδοί πεθαίνουν από την γρίπη κάθε χρόνο).

http://www.hd.se/nyheter/inrikes/2009/11/23/sa-manga-dor-av-vanlig-influensa/

και https://sv.wikipedia.org/wiki/Influensa