Καινοτόμα μέθοδος, που αναμένεται να υποκαταστήσει τη μεταμόσχευση κερατοειδούς, σε ασθενείς με προχωρημένο κερατόκωνο, εφαρμόστηκε στο Ινστιτούτο Οφθαλμολογίας & Μικροχειρουργικής Ophthalmica, στη Θεσσαλονίκη. Με την μέθοδο, το ενδοστρωματικό εμφύτευμα Xenia, αντιμετωπίστηκε κερατόκωνος 3ου σταδίου ενός άνδρα και μίας γυναίκας.

Η νέα μέθοδος εκτιμάται ότι θα απαλλάξει από την ανάγκη κερατοπλαστικής τους ασθενείς με κερατόκωνος, πάθηση του κερατοειδή χιτώνα  που προκαλεί σταδιακή παραμόρφωση της δομής του, οδηγώντας σε μείωση της όρασης. Ειδικότερα, η νέα μέθοδος εφαρμόστηκε από την επιστημονική ομάδα με επικεφαλής τον οφθαλμίατρο χειρουργό δρ Μίλτο Μπαλίδη, MD, PhD, FEBOphth, ICOphth, ειδικό στη χειρουργική κερατοειδούς & προσθίων ημιμορίων.

Η σημαντικότητα της είναι αξιοσημείωτη με δεδομένο ότι πάθηση εμφανίζεται σε νεαρά άτομα, πολλές φορές αρχικά ασυμπτωματικά, καθώς χαρακτηρίζεται σαν ένας προοδευτικώς εξελισσόμενος ανώμαλος αστιγματισμός που προσωρινά μπορεί να διορθώνεταο με γυαλιά ή ειδικούς φακούς επαφής. Όμως εάν δεν ελεγχθεί μπορεί να επιφέρει μείωση της όρασης και να χρειαστεί μεταμόσχευση κερατοειδούς (επέμβαση κερατοπλαστικής).

Η νέα μέθοδος

Το  ενδοστρωματικό εμφύτευμα Xenia τοποθετείται με τοπική αναισθησία και δεν χρειάζεται νοσηλεία του ασθενούς. Η τομή για την τοποθέτησή του δεν απαιτεί ράμματα, καθώς υπάρχει επιταχυνόμενη επούλωση. Επιπλέον, η τεχνική μπορεί να συνδυαστεί με άλλες θεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως είναι η διασύνδεση κολλαγόνου κερατοειδούς (corneal cross linking – CXL), καθώς αυξάνει το κερατοειδικό πάχος και διευκολύνει τη θεραπεία CXL.

Για την μέθοδο εξηγεί ο δρ Μίλτος Μπαλίδης ότι «υο κερατοειδικό ένθεμα Xenia είναι στην πραγματικότητα ένας κυκλικός δίσκος διασυνδεδεμένου κολλαγόνου, πάχους 40 μm και διαμέτρου 8 mm. Τοποθετείται σε μία ειδική “τσέπη” που δημιουργείται με τεχνολογία femtosecond laser σε προκαθορισμένο βάθος και με ακριβείς διαστάσεις στον κερατοειδή χιτώνα, ώστε να αυξήσει το πάχος του. Το συγκεκριμένο εμφύτευμα ενισχύει τη βιομηχανική σταθερότητα και αρχιτεκτονική του κερατοειδικού ιστού, ο οποίος στον κερατόκωνο εμφανίζει προχωρημένη χαλάρωση. Ταυτόχρονα το ένθεμα διαμορφώνει κατάλληλα την καμπυλότητα της πρόσθιας και της οπίσθιας επιφάνειας του κερατοειδούς, βελτιώνοντας έτσι την οπτική οξύτητα.

Σημειώνεται ότι η τοποθέτηση του ενδοστρωματικού ενθέματος Xenia διενεργείται σε λίγα, εξειδικευμένα κέντρα στον κόσμο, στα οποία πλέον συμπεριλαμβάνεται το Ινστιτούτο Οφθαλμολογίας & Μικροχειρουργικής Ophthalmica. Αναγκαίος είναι ειδικός επεμβατικός εξοπλισμός τελευταίας γενιάς. Επίσης, ο χειρουργός πρέπει να είναι εκπαιδευμένος, ώστε να σχηματιστεί κατάλληλα ο διαχωρισμός του κερατοειδούς με μέγιστη ακρίβεια στο σωστό σημείο και να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα για την όραση.

«Αυτή τη χρονική περίοδο είναι περιορισμένη ακόμα και η παραγωγή των ενδοστρωματικών εμφυτευμάτων, καθώς προορίζονται προς το παρόν για ασθενείς με 3ου και 4ου σταδίου κερατόκωνο, που βρίσκονται σε λίστα αναμονής για μεταμόσχευση κερατοειδούς. Στόχος είναι στο εγγύς μέλλον να χρησιμοποιούνται περισσότερα ενθέματα, ακόμα και σε πρωιμότερα στάδια της οφθαλμοπάθειας»,  διευκρινίζει ο δρ. Μπαλίδης.