“Καμπανάκι” ΟΗΕ για τις εξαρτημένες γυναίκες

Στις εξαρτημένες γυναίκες εστιάζει η Ετήσια Έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών (ΙNCB), που ανακοινώθηκε σήμερα στη Βιέννη.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι γυναίκες και τα κορίτσια αποτελούν το 1/3 των χρηστών παγκοσμίως, με τα επίπεδα χρήσης να είναι μεγαλύτερα μεταξύ των γυναικών στις χώρες υψηλού εισοδήματος:

• 6,3 εκατομμύρια γυναίκες είναι εξαρτημένες από αμφεταμίνες,
• 4,7 εκατομμύρια από οπιοειδή και
• 2,1 από κοκαΐνη.

Παγκοσμίως ο αριθμός των γυναικών που κάνουν χρήση αυξάνει, τόσο στις νεώτερες ηλικίες όσο και στον πληθυσμό των φυλακών. Από τις έγκλειστες γυναίκες ποσοστό 30%-60% παγκοσμίως κάνει χρήση ουσιών, ενώ κάποιες χώρες αναφέρουν αύξηση των θανάτων γυναικών από υπερβολική δόση. Επιπλέον, σε σύγκριση με τους άνδρες, οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να κάνουν κατάχρηση συντογογραφούμενων φαρμάκων. Ωστόσο, μόλις 1 στους 5 από τους συμμετέχοντες σε προγράμματα θεραπείας είναι γυναίκα.

Οι γυναίκες χρήστριες βρίσκονται αντιμέτωπες με πολλές δυσκολίες: Στιγματίζονται περισσότερο σε σχέση με τους άνδρες, συχνά εξοστρακίζονται από τις οικογένειες και τις κοινότητές τους, μπορεί να υφίστανται βία από τους συντρόφους ή άλλα μέλη του στενού τους περιβάλλοντος και να εξωθούνται στην πορνεία προκειμένου να συντηρήσουν τον εθισμό τους ή τον εθισμό του συντρόφου τους. H μόλυνση από τον ιό HIV και οι ψυχιατρικές διαταραχές εμφανίζουν μεγαλύτερη επικράτηση μεταξύ των χρηστριών. Ιδιαίτερα για τις κρατούμενες ο αποχωρισμός από τις κοινότητές τους, τα σπίτια και τις οικογένειές τους είναι πολύ επιζήμιος και αυξάνει τον κίνδυνο κατάθλιψης και διαταραχών άγχους.

Στην έκθεση τονίζεται ότι για να εφαρμοστεί ολοκληρωμένη και αποτελεσματική πολιτική για τα ναρκωτικά, χρειάζεται να υπάρχει ανταπόκριση στις ανάγκες των γυναικών και να αρθούν εμπόδια (όπως το στίγμα) στην πρόσβασή τους στη θεραπεία, με ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα και πολιτικές, που θα βασίζονται σε συστηματικότερη συλλογή στοιχείων και θα χρηματοδοτούνται επαρκώς.

Ποινική αντιμετώπιση: αναλογικότητα και ανθρώπινα δικαιώματα

Η Επιτροπή θίγει εκ νέου την ανάγκη αντιμετώπισης των χρηστών με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην αρχή της αναλογικότητας. Ενθαρρύνει τις κυβερνήσεις να αξιοποιούν εναλλακτικά μέτρα, όπως η θεραπεία, η απεξάρτηση και η κοινωνική επανένταξη, αντί να καταφεύγουν σε τιμωρητικά μέτρα και στον εγκλεισμό για τα ήσσονος σημασίας αδικήματα των χρηστών, συμπεριλαμβανομένης της κατοχής για προσωπική χρήση, Αυτή η προσέγγιση και όχι η αποποινικοποίηση της χρήσης, είναι, σύμφωνα με την Επιτροπή, η κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να κοιτάξουν οι χώρες με υψηλά ποσοστά συλλήψεων και φυλάκισης χρηστών για μικρότερης σημασίας αδικήματα.

Επιπλέον, η Επιτροπή καλεί τις κυβερνήσεις να καταργήσουν τη θανατική καταδίκη για τα συνδεόμενα με τα ναρκωτικά εγκλήματα, καθώς και την πρακτική των βίαιων αντιποίνων ή εκτελέσεων χωρίς δική υπόπτων για σχετικά με ναρκωτικά αδικήματα.