Καθ’ οδόν νέα θεραπεία για την Πολλαπλή Σκλήρυνση

Την έγκριση της φινγκολιμόδης για τη θεραπεία παιδιών και εφήβων ηλικίας από 10 έως 17 ετών με υποτροπιάζουσες διαλείπουσες μορφές πολλαπλής σκλήρυνσης (RRMS), συνέστησε η Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA).

Εάν εγκριθεί, η φινγκολιμόδη αναμένεται να αποτελέσει την πρώτη από του στόματος τροποποιητική της νόσου θεραπεία που ενδείκνυται για αυτούς τους ασθενείς βασισμένη σε μια τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη κλινική μελέτη. Ο νεαρότερος σε  ηλικία πληθυσμός ασθενών με ΠΣ εμφανίζει διπλάσιες έως τριπλάσιες σε αριθμό υποτροπές σε σύγκριση με τους ενήλικες ασθενείς, οι οποίες συχνά οδηγούν σε χειρότερη πρόγνωση και πρωιμότερη αναπηρία, σε σύγκριση με την ΠΣ των ενηλίκων.  Εάν εγκριθεί, η φινγκολιμόδη θα μπορούσε να καλύψει την επείγουσα ανάγκη αυτών των νέων ανθρώπων. Αυτή η άδεια κυκλοφορίας θα επεκτείνει το ηλικιακό εύρος της φινγκολιμόδης, μίας από τις περισσότερο συνταγογραφούμενες θεραπείες της ΠΣ παγκοσμίως. Η φινγκολιμόδη έχει ήδη εγκριθεί στην Ευρώπη για ενήλικες ηλικίας 18 ετών και άνω που πάσχουν από RRMS.

«Η πρώιμη έναρξη της ΠΣ έχει τεράστιο αντίκτυπο στη ζωή των παιδιών, από τη συμμετοχή τους σε αθλητικές δραστηριότητες έως τη φοίτησή τους στο σχολείο ή την απόλαυση στιγμών με τους φίλους και την οικογένειά τους. Χρειάζεται να καλύψουμε την επείγουσα ανάγκη για νέες και αποτελεσματικές θεραπείες, και με τη φινγκολιμόδη ίσως να έχουμε πλέον στη διάθεσή μας μια επιλογή που μπορεί να κάνει ουσιαστική διαφορά για τους νέους ασθενείς», δήλωσε ο Paul Hudson, Chief Executive Officer της Novartis Pharmaceuticals. «Η εν λόγω θετική γνωμοδότηση από τη CHMP καταδεικνύει την ασίγαστη αφοσίωσή μας στον επαναπροσδιορισμό της φροντίδας των ασθενών με ΠΣ ανεξαρτήτως ηλικίας. Είμαστε ενθουσιασμένοι που βρισκόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στην παροχή αυτής της τόσο αναγκαίας θεραπείας σε νέους ασθενείς με ΠΣ σε ολόκληρη την Ευρώπη».

«Η σημερινή θετική γνωμοδότηση από τη CHMP αποτελεί μια καθοριστική εξέλιξη για τα παιδιά και τους εφήβους που πάσχουν από ΠΣ», δήλωσε ο Pedro Carrascal, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας για την Πολλαπλή Σκλήρυνση. «Οι νέοι ευρωπαίοι ασθενείς και οι οικογένειές τους, που διατηρούσαν επί μακρόν ελπίδες για την ύπαρξη μιας αποτελεσματικής τροποποιητικής της νόσου θεραπείας, θα μπορούσαν σύντομα να έχουν στη διάθεσή τους μια νέα θεραπευτική επιλογή για να ανακουφίσουν τον καταστροφικό αντίκτυπου αυτής της πάθησης».

Η θετική γνωμοδότηση της CHMP βασίζεται στην κλινική μελέτη PARADIGMS, την πρώτη στο είδος της κλινική μελέτη για την ΠΣ που σχεδιάστηκε ειδικά για παιδιά και εφήβους ηλικίας 10 έως 17 ετών. Τα αποτελέσματα από τη διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη, πολυκεντρική κλινική μελέτη Φάσης ΙΙΙ της φινγκολιμόδης έναντι της ιντερφερόνης βήτα-1α καταδεικνύουν ότι, σε σύγκριση με την ιντερφερόνη βήτα-1α, η φινγκολιμόδη μείωσε σημαντικά τον ετησιοποιημένο ρυθμό υποτροπών κατά 82% (σχετική διαφορά με την ιντερφερόνη βήτα-1α, p<0,001) και επιβράδυνε τον χρόνο έως την πρώτη υποτροπή. Επιπλέον, μείωσε σημαντικά κατά 53% τον αριθμό των νέων ή προσφάτως διευρυμένων σε μέγεθος T2 εστιών για διάστημα έως και 24 μηνών (p<0,001) και τον ετησιοποιημένο ρυθμό απώλειας εγκεφαλικού όγκου (εγκεφαλική ατροφία) κατά 40%. Τα πλήρη δεδομένα της μελέτης PARADIGMS δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό New England Journal of Medicine.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αξιολογήσει τη γνωμοδότηση της CHMP επιτροπής και αναμένεται να εκδώσει την τελική της απόφαση εντός τριών μηνών. Η απόφαση θα ισχύει και για τα 28 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συν την Ισλανδία, τη Νορβηγία και το Λιχτενστάιν. Η φινγκολιμόδη έλαβε έγκριση από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α. (FDA) για τη θεραπεία παιδιών και εφήβων ηλικίας 10 ετών και άνω που πάσχουν από ΠΣ στις 11 Μαΐου 2018.

Σχετικά με τη μελέτη Φάσης ΙΙΙ PARADIGMS

Η κλινικήμελέτη Φάσης III PARADIGMS (NCT01892722) είναι μία ευέλικτης διάρκειας (έως και δύο έτη), διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη, πολυκεντρική κλινική μελέτη για την αξιολόγηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας της από του στόματος χορηγούμενης φινγκολιμόδης σε σύγκριση με την ενέσιμη ιντερφερόνη β-1α σε παιδιά και εφήβους με επιβεβαιωμένη διάγνωση πολλαπλής σκλήρυνσης (ΠΣ), την οποία θα ακολουθήσει πενταετής φάση επέκτασης ανοικτής σήμανσης. Στη μελέτη συμμετείχαν 215 παιδιά και έφηβοι με ΠΣ, ηλικίας από 10 έως κάτω των 18 ετών, με βαθμολογία στη Διευρυμένη Κλίμακα Κατάστασης Αναπηρίας (EDSS) από 0 έως 5,5. Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν για χορήγηση από του στόματος φινγκολιμόδης άπαξ ημερησίως (0,5 mg ή 0,25 mg, ανάλογα με το σωματικό βάρος των ασθενών) ή ενδομυϊκή χορήγηση ιντερφερόνης β-1α άπαξ εβδομαδιαίως.

Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν η συχνότητα των υποτροπών σε ασθενείς που ακολούθησαν θεραπεία για έως και 24 μήνες (ετησιοποιημένος ρυθμός υποτροπών). Τα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία ήταν ο αριθμός των νέων ή προσφάτως διευρυμένων σε μέγεθος T2 εστιών, οι προσλαμβάνουσες γαδολίνιο T1 εστίες, η ασφάλεια και οι φαρμακοκινητικές ιδιότητες της φινγκολιμόδης. Όλα μετρήθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου της θεραπείας.

Στη μελέτη PARADIGMS συμμετείχαν 215 ασθενείς σε 80 κέντρα σε 25 χώρες και σχεδιάστηκε σε συνεργασία με τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α., τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και τη Διεθνή Ομάδα Μελέτης για την Παιδιατρική Πολλαπλή Σκλήρυνση.