“Κέντρα” έχουμε… Από “Υγεία”;

Του Δημήτρη Ν. Πατσάκη.  Συμβούλου επιχειρήσεων. 

Η επικαιροποίηση των στατιστικών δεδομένων που αφορούν στην γεωγραφική διασπορά των «Κέντρων Υγείας» ανά την Επικράτεια, δεν εμφανίζει την παραμικρή μεταβολή στον αριθμό τους. Εν ολίγοις, άχρι τούδε, δεν σημειώνεται βελτίωση ή επιδείνωση, σε ό,τι σχετίζεται με την «επάρκεια», τουλάχιστον των κτιριακών υποδομών (σε επίπεδο τοιχοποιίας….) ή θεσμικά (θέσεις ιατρικού, νοσηλευτικού, παραϊατρικού και λοιπού προσωπικού). Με απλά λόγια, η συμβολή της «Δημόσιας» Υγείας στην απασχόληση στην Περιφέρεια, κρίνεται μάλλον θετική.

Παρόλα αυτά, τα πράγματα δεν είναι τόσο «τέλεια» και «θαυμαστά», κρίνοντας από τον συνωστισμό που παρατηρείται στα «Εξωτερικά» Ιατρεία (Ε.Ι) των κρατικών νοσοκομείων, σε «τακτικές» η «επείγουσες» προσελεύσεις ατόμων που χρήζουν γνωμάτευσης, συνταγογράφησης, άμεσης αντιμετώπισης (πραγματικής, κατά την προσωπική τους αντίληψη ή κατόπιν «προσυνεννόησης»*).

Θα  ήταν προς το συμφέρον του θεσμού η ακριβής καταγραφή –σε πραγματικό χρόνο- των κενών θέσεων σε κρίσιμες θέσεις και ειδικότητες, ο όγκος και το ποσοστό των παραπομπών/διακομιδών ακόμη και απλών κατά γενική ομολογία περιστατικών από τα Κ.Υ. προς τα νοσοκομεία «αναφοράς» (ή τα «μεγάλα» Αθηνών & Θεσσαλονίκης).

Η «Προσφορά» & η «Ζήτηση»

Δανειζόμενοι, για τις ανάγκες του παρόντος, την οικονομική θεωρία και χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του ESYnet για την περίοδο 2012-15, με βάση εκτίμησης τον –πραγματικό- πληθυσμό (Απογραφή 2011), παρατηρούμε συνοπτικά:

-Σε σύνολο 204 Κ.Υ, η «κάλυψη» κυμαίνεται μεταξύ  2-200.000 κατοίκων (Κ.Υ. Καρυών Α.Όρους & Περιστερίου). 

Ο πίνακας δίνει την «διαστρωμάτωση», βάσει πληθυσμού (Απογραφή 2011)

Η «συχνότητα» (επισκέψεις /10.000 κατ/έτος) διαμορφώθηκε ως εξής:

-Αναφορικά με την απόσταση από τα νοσοκομεία «αναφοράς», το εύρος «παίζει»  μεταξύ  5-112  χλμ (εκτός νησιωτικών Κ.Υ).

-Αντίστοιχα, ο –εκτιμώμενος- χρόνος πρόσβασης (υπό κ.σ) βρίσκεται εντός του ορίου των    9΄-126΄.

Υπολογίζοντας, εξάλλου, την –σχετική- ζήτηση υπηρεσιών, η τελευταία εμφανίζει υπερβολικά «ανοίγματα», κινούμενη μεταξύ

Έχοντας υπόψη πάντοτε πως ο θεσμός των Κ.Υ. δεν θεσπίστηκε για ψηφοθηρικούς λόγους αλλά για την αμεσότερη, πληρέστερη και –κυρίως- κοινωνική κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού που δεν διαμένει (ή δεν είναι σε θέση να μετακινηθεί ακόμη και για συνεδρίες «ρουτίνας») ή δεν «αντέχει» να καλύψει το κόστος ιατρικής περίθαλψης σε ιδιώτες ιατρούς, επιμένουμε στην ανάγκη:

• Αναδιάταξης του έμψυχου δυναμικού
• Χρονοδιαγράμματος κάλυψης των κενών σε εξοπλισμό & αναλώσιμα (ώστε οι Τεχνολόγοι Υγείας να μην «παρευρίσκονται» απλώς στον χώρο εργασίας τους και να απασχολούνται ουσιαστικά ως συντελεστές έγκαιρης διάγνωσης και άμεσης ελαχιστοποίησης ενδεχομένου κινδύνου ζωής ή επιδείνωσης της υγείας).

Η «ψυχρή» αλήθεια των αριθμών – Το «Π.Ε.Δ.Υ»

Για όσους επιμένουν να προσποιούνται πως η κατάσταση είναι, σε γενικές γραμμές, «Ο.Κ» (δλδ. «όλα καλά»), επιμένοντας ότι τα πάντα οφείλονται σε μικρο-πολιτική άρνηση της πραγματικότητας, αρκεί η παράθεση των αναλυτικών στοιχείων που αφορούν στην κίνηση του Π.Ε.Δ.Υ. για το 2015.

Σε ένα σύνολο   260 μονάδων (πρώην Ε.Ο.Π.Υ.Υ/Ι.Κ.Α & Π.Π.Ι), όπως καταγράφονται στο ESYnet. η –μέση- κατανεμημένη ζήτηση καταγράφεται ως ακολούθως:

Σχετικά με τα «υποστηρικτικά» Περιφερειακά (πρώην «αγροτικά») Ιατρεία, η διασπορά τους εμφανίζεται ως εξής:

Εάν λοιπόν τα δεδομένα –πιστεύουμε- είναι ακριβή, το όλο εγχείρημα δεν δικαιώνει τον επίζηλο τίτλο του. Από την στιγμή κατά την οποία σχεδόν το ½ των προσελεύσεων αφορά σε συνταγογράφηση και απαξιώνεται ο ρόλος ως «αντίπαλον δέος» των νοσοκομείων, είναι λογικό να δημιουργούνται αμφιβολίες σχετικές με την αναγκαιότητα της λειτουργίας μονάδων εκεί όπου τα δεδομένα τις απαξιώνουν εκ των πραγμάτων.

Η λειτουργία ενός «παρατηρητηρίου» που θα ασχολείται με τους λόγους για τους οποίους οι  «μη έχοντες» κατά κανόνα είναι αναγκασμένοι να διανύουν μεγάλες συχνά αποστάσεις, χάνοντας πολύτιμο χρόνο, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όντως οξέων περιστατικών, μετακυλίοντας την αστική και –γιατί όχι- ποινική ευθύνη στις οικείες Υγειονομικές Περιφέρειες (Υ.Πε) ή στο αρμόδιο Υπουργείο, καθίσταται εκ των πραγμάτων επιτακτική και χρήσιμη.   Εφόσον σε Κ.Υ, ή μονάδα Π.Ε.Δ.Υ, ιδίως σε μειονεκτικές (δύσβατες ορεινές ή νησιωτικές περιοχές) λείπουν ειδικότητες π.χ. ορθοπεδικού ή τεχνολόγου/χειριστή αναλυτή ή ακτινοσκοπικής συσκευής επί μακρόν, με συνέπειες, τόσο εις βάρος της υγείας ατόμων ή κοστίζοντας σε διακομιδές με αμφίβολη εξέλιξη λόγω αργοπορίας ή καθυστέρησης σε διάγνωση, κάποιοι μάλλον πρέπει –κάποτε- να απολογηθούν και –γιατί όχι;- να αναλάβουν το κόστος των ευθυνών ή της πλήρους ανευθυνότητας, άμα τη διαπιστώσει.

Το  συνολικό κόστος ενός «ακριβού», εξαιτίας ακριβώς της αναποτελεσματικότητάς του, συστήματος παροχής υπηρεσιών υγείας που αφορούν κυρίως στην πρόληψη, την προαγωγή και την διατήρηση επιπέδου «καλής» υγείας, αποδομεί τις όποιες  εμμονές αρκετών που επιμένουν σε «καθολικούς» και «δωρεάν» παραλογισμούς. Είναι πολύ πιθανόν πως, σε αρκετές περιπτώσεις, η σύμβαση με ελευθεροεπαγγελματίες της υγείας, παράγει καλύτερα και αποδοτικότερα ως προς την ποιότητα και το κόστος τους αποτελέσματα. Το σημαντικότερο ίσως να εντοπίζεται στον βαθμό «ικανοποίησης» των χρηστών. Άλλωστε, ορισμένοι εκ των «πούρων» ιδεολόγων το έχουν αποδείξει στην ιδιωτική τους ζωή. Είτε ως χρήζοντες περίθαλψης είτε ως επαγγελματίες………

*Γνωστού όντος του φαινομένου των «περιπατητικών» με τις χειραποσκευές ανα χείρας ασθενών.