Κορτικοστεροειδή και τοσιλιζουμάμπη κατά της «καταιγίδας κυτταροκινών»

Ελπίδες φαίνεται να δίνει στους νοσηλευόμενους ασθενείς με COVID-19 που εμφανίζουν σύνδρομο από «καταιγίδα κυτταροκινών», ο συνδυασμός κορτικοστεροειδών και τοσιλιζουμάμπης (tocilizumab). Ο εν λόγω συνδυασμός συσχετίστηκε με καλύτερη επιβίωση σε σχέση με την καθιερωμένη θεραπεία και κορτικοστεροειδή, μόνα ή σε συνδυασμό με το αντιφλεγμονώδες φάρμακο anakinra.

Σύμφωνα με δημοσίευμα στο ιατρικό περιοδικό CHEST η χρήση κορτικοστεροειδών είτε μόνη είτε σε συνδυασμό με tocilizumab ή anakinra συσχετίστηκε με μειωμένη θνησιμότητα μεταξύ των νοσηλευόμενων ασθενών σε σύγκριση με την καθιερωμένη θεραπεία, που δεν περιλάμβανε κανένα από αυτά τα φάρμακα.

Πρόκειται για πορίσματα αναδρομικής ανάλυσης των δεδομένων από  5.776 ασθενείς, οι οποίοι εμφάνισαν σχετιζόμενο με την COVID-19 σύνδρομο «καταιγίδας κυτταροκινών» και νοσηλεύτηκαν μεταξύ 1 Μαρτίου 2020 και 24 Απριλίου 2020, σε 12 νοσοκομεία της Νέα Υόρκης.

Οι καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευστάθιος Καστρίτης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ), συνοψίζουν αυτά τα ευρήματα.

Η μελέτη

Όλοι οι ασθενείς εμφάνισαν επίπεδα φερριτίνης> 700ng / mL, επίπεδα C-αντιδρώσας πρωτεΐνης> 30mg / dL ή επίπεδα γαλακτικής δεϋδρογενάση > 300 U/L και τα κριτήρια με βάση την αυξημένη υψηλή γαλακτική δευδρογενάση (76,2%) μόνο ή σε συνδυασμό, ακολουθούμενη από αυξημένη φερριτίνη (63,2%) και C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (8,4%).

Περισσότερο από το 80% των ασθενών είχαν αυξημένα επίπεδα D-διμερών.

Οι ασθενείς διαχωρίστηκαν σε ομάδες  σύμφωνα με τον τύπο της ανοσοτροποποιητικής θεραπείας που έλαβαν ενώ νοσηλεύονταν:

(1) σε όσους έλαβαν μόνο την τότε καθιερωμένη θεραπεία  (n = 3.076 ασθενείς με  διάμεση ηλικία, ~65 έτη).

(2) σε όσους έλαβαν μόνο κορτικοστεροειδή (n = 1.383 ασθενείς με διάμεση ηλικία, 66.5 έτη); (3) σε όσους έλαβαν κορτικοστεροειδή μαζί με tocilizumab (n = 454 ασθενείς με διάμεση ηλικία, 64.5 έτη);

(4) σε όσους έλαβαν κορτικοστεροειδή μαζί με anakinra (n = 733 ασθενείς, διάμεση ηλικία 65.7 έτη) και

(5) σε όσους έλαβαν μόνο tocilizumab (n = 73, διάμεση ηλικία  ~62 έτη) · και (6) μόνο anakinra (n = 57 · μέση ηλικία, 66,7 έτη). Περίπου τα 2/3 των ασθενών σε κάθε ομάδα ήταν άνδρες.

Παράλληλα οι ασθενείς λάμβαναν φάρμακα όπως υδροξυχλωροκίνη, αζιθρομυκίνη, κολχικίνη και βιταμίνη C, είτε μόνα τους είτε σε συνδυασμό ως μέρος των τότε καθιερωμένων  πρωτοκόλλων.

Η ανάλυση κατέδειξε ότι ασθενείς που έλαβαν κορτικοστεροειδή και tocilizumab είχαν ελαττωμένο κίνδυνο θανάτου κατά 56% σε σύγκριση με ασθενείς που έλαβαν μόνο την καθιερωμένη θεραπεία.

Επίσης διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς είχαν ελαττωμένο κίνδυνο θανάτου κατά 34% σε σύγκριση με ασθενείς που έλαβαν μόνο κορτικοστεροειδή και 36% μειωμένο κίνδυνο σε σύγκριση με ασθενείς που έλαβαν κορτικοστεροειδή μαζί με anakinra.

Σημειώνεται ότι κάποιοι ασθενείς που έλαβαν κορτικοστεροειδή εμφάνισαν αυξημένα ποσοστά λοιμώξεων (βακτηριαιμίας και μυκηταιμία) σε σύγκριση με ασθενείς που δεν έλαβαν κορτικοστεροειδή.