Η «μάχη του αίματος»: Νέα όπλα κατά των αιματολογικών κακοηθειών

Αποτελεσματικότερη καθίσταται τα τελευταία χρόνια η θεραπεία των αιματολογικών κακοηθειών, χάρη στην εισαγωγή νέων φαρμάκων, που παρατείνουν την επιβίωση και διατηρούν την ποιότητα ζωής. Η χρήση εξελιγμένων μονοκλωνικών αντισωμάτων εκτιμάται ότι ενίσχυσε ιδιαίτερα τη θεραπευτική φαρέτρα των γιατρών, ιδιαίτερα κατά της χρόνιας λεμφοκυτταρικής λευχαιμίας (ΧΛΛ) και του οζώδους λεμφώματος (ΟΛ) (του συχνότερου τύπου βραδέως εξελισσόμενου μη-Hodgkin λεμφώματος), ασθενειών με περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές.

Όπως τονίστηκε σε πρόσφατη συνέντευξη τύπου, η ΧΛΛ είναι η συχνότερη μορφή λευχαιμίας στον Δυτικό κόσμο, η οποία αντιστοιχεί στο 25-30% όλων των μορφών λευχαιμίας. Κάθε χρόνο ευθύνεται για περισσότερα από 20.000 νέα περιστατικά και 13.000 θανάτους στην Ευρώπη. Προσβάλλει πιο συχνά τους άνδρες και τους ηλικιωμένους. Το 80% των ασθενών είναι >60 ετών, με μέσο όρο ηλικίας προσβολής τα 69,6 έτη.

Την ίδια ώρα, περισσότερα από 50 άτομα στην Ευρώπη διαγιγνώσκονται καθημερινά με οζώδες λέμφωμα, που αποτελεί τον πιο συχνό τύπο βραδέως εξελισσόμενου μη-Hodgkin λεμφώματος.

«Σήμερα έχουμε στη διάθεσή μας ισχυρά όπλα για να καταστήσουμε τη ΧΛΛ μία ασθένεια αντιμετωπίσιμη για μεγάλο χρονικό διάστημα, δίνοντας μία ουσιαστική παράταση της επιβίωσης, χωρίς οι ασθενείς να χάνουν την ποιότητα ζωής τους», ανέφερε η Μαρία Αγγελοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Αιματολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αιματολογική Κλινική του Νοσοκομείου «Λαϊκό».

Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εγκρίνει μία νέα θεραπεία που βασίζεται στη χορήγηση της ομπινουτουζουμάμπης σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία με χλωραμβουκίλη για τη θεραπεία μη προθεραπευμένων ασθενών με χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία και συννοσηρότητες που τους καθιστούν ακατάλληλους για θεραπεία με πλήρη δόση φλουνταραμπίνης.

«Η ομπινουτουζουμάμπη είναι το πρώτο βιοτεχνολογικά τροποποιημένο αντι-CD20 μονοκλωνικό αντίσωμα τύπου ΙΙ και εγκρίθηκε από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων και Τροφίμων (FDA) με τον χαρακτηρισμό της καινοτόμου θεραπείας (breakthrough designation). Πρόκειται για μία θεραπευτική επιλογή που προσφέρει μεγαλύτερης διάρκειας ύφεση της νόσου στους πάσχοντες από ΧΛΛ. Η Ευρωπαϊκή έγκριση βασίστηκε στα αποτελέσματα της μελέτης CLL11, η οποία έδειξε ότι η νέα θεραπεία μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου ή θανάτου κατά 54% συγκριτικά με άλλες συνδυαστικές θεραπείες», όπως αναφέρθηκε στο πλαίσιο της συνέντευξης τύπου.

Η ομπινουτουζουμάμπη σε συνδυασμό με χλωραμβουκίλη συνέβαλλε στην παράταση της επιβίωσης των μη προθεραπευμένων ασθενών με ΧΛΛ συγκριτικά με τους ασθενείς που έλαβαν μονοθεραπεία με χλωραμβουκίλη. Επιπλέον, έδειξε υπεροχή στην παράταση του χρόνου χωρίς εξέλιξη της νόσου (Progression free survival) συγκριτικά με τη μέχρι σήμερα θεραπεία εκλογής, τη ριτουξιμάμπη. Έτσι η διάμεση επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου ήταν 28,7 μήνες για τους ασθενείς που έλαβαν τον συνδυασμό ομπινουτουζουμάμπη/χλωραμβουκίλη συγκριτικά με τους 15,7 μήνες για εκείνους που αντιμετωπίσθηκαν με ριτουξιμάμπη/χλωραμβουκίλη. Τέλος, αυξάνει κατά ένα περίπου χρόνο το διάστημα μέχρι την επόμενη θεραπεία, συγκριτικά με την ριτoυξιμάμπη, ξεπερνώντας τα 4 έτη (38,2 μήνες έναντι 51,1 μηνών).

Παράλληλα, η θεραπεία με ομπινουτουζουμάμπηπρόσφατα έλαβε έγκριση στην Ευρώπη σε συνδυασμό με βενδαμουστίνη, για τους ασθενείς με οζώδες λέμφωμα που δεν ανταποκρίνονται πλέον σε προηγούμενη θεραπεία με ριτουξιμάμπη.Η έγκριση βασίζεται στα αποτελέσματα της μελέτης φάσης ΙΙΙ GADOLIN, η οποία έδειξε ότιη χορήγηση ομπινουτουζουμάμπης σε συνδυασμό μεβενδαμουστίνη, ακολουθούμενη από μονοθεραπεία με ομπινουτουζουμάμπη οδήγησε σε μείωση κατά 52% του κινδύνουεξέλιξης της νόσου ή θανάτου, ενώ ταυτόχρονα η επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου ήταν διπλάσια σε σχέση με μονοθεραπεία με βενδαμουστίνη (29,2 μήνες έναντι 13,7). Παράλληλα, οι ασθενείς που έλαβαν το σχήμα ομπινοτουζουμάμπης / βενδαμουστίνης εμφάνισαν επίσης 38% μείωση στον κίνδυνο θανάτου συγκριτικά με τα άτομα που έλαβαν μονοθεραπεία με βενδαμουστίνη.

«Το οζώδες λέμφωμα είναι ο συχνότερος τύπος μη-Hodgkin λεμφώματος (NHL), ο οποίος αντιστοιχεί σε ένα στα πέντε περιστατικά μη-Hodgkin λεμφώματος (NHL). Θεωρείται ανίατος με συχνές υποτροπές», τόνισε στη συνέντευξη Τύπου ο Ιωάννης Κοτσιανίδης, καθηγητής Αιματολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Διευθυντςή Αιματολογικής Κλινικής στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης.

Σύμφωνα με τον Καθηγητή, η θεραπευτική αντιμετώπιση του οζώδους λεμφώματος είναι δύσκολη καθώς, αν και οι περισσότεροι ασθενείς αρχικά ανταποκρίνονται σε πολύ υψηλά ποσοστά στη βασική θεραπεία, εν τέλει η νόσος δεν αντιμετωπίζεται και πολλοί είναι εκείνοι που εμφανίζουν υποτροπή. Η νέα θεραπεία προσφέρει ελπίδα στους ασθενείς καθώς αυξάνει το συνολικό χρόνο επιβίωσής τους , κατέληξε ο κ. Κοτσιανίδης.

Τα οζώδη λεμφώματα αντιπροσωπεύουν περίπου το 20% των λεμφωμάτων. Η μέση ηλικία εμφάνισης είναι τα 60 έτη περίπου και προσβάλει πιο συχνά τις γυναίκες.Πρόκειται για λεμφώματα με συχνά βραδεία εξέλιξη και ανταποκρίνονται καλά στην θεραπεία, αλλά η ίαση είναι δύσκολη.

Στη ΧΛΛ όπως και στο ΟΛ τα συχνότερα ανεπιθύμητα συμβάντα ήταν οι σχετιζόμενες με την έγχυση αντιδράσεις (IRR), οι λοιμώξεις και ο χαμηλός αριθμός συγκεκριμένων ειδών λευκών αιμοσφαιρίων (ουδετεροπενία).

Η ομπινουτουζουμάμπη είναι διαθέσιμη στους Έλληνες ασθενείς και καλύπτεται από τα Ασφαλιστικά Ταμεία.

XΛΛ-Χρονια Λεμφοκυτταρικη Λευχαιμία