Με αυτισμό περισσότερα από 1 στα 100 Ελληνόπουλα ηλικίας 10-11 ετών 

Περισσότερα από 1 στα 100 είναι τα παιδιά ηλικίας 10 και 11 ετών στην Ελλάδα που εκδηλώνουν Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ASD), όπως καταγράφεται στη πρώτη Εθνική Επιδημιολογική Έρευνα που πραγματοποιείται στη χώρα μας.

Ο αριθμός των αγοριών είναι τετραπλάσιος από των κοριτσιών. Ωστόσο, η διάγνωσή τους δεν έγινε πρώιμα, καθώς η πλειονότητά τους βρισκόταν σε ηλικία 4 έως 10 ετών, όταν ανιχνεύθηκε η διαταραχή τους.

Η διασπορά των Διαταραχών Αυτιστικού Φάσματος παρουσιάζει μεγάλη διακύμανση μεταξύ των 13 Διοικητικών Περιφερειών, αλλά και μεταξύ των 54 Νομών της χώρας μας. Σημαντική διακύμανση μεταξύ Περιφερειών και Νομών παρατηρείται και στην ηλικία πρώτης διάγνωσης του Αυτισμού.

Η επιδημιολογική μελέτη στην Ελλάδα εκτιμά τον επιπολασμό, τη διασπορά, την κατανομή φύλου και την ηλικία πρώτης διάγνωσης των Διαταραχών Αυτιστικού Φάσματος (ASD) στα παιδιά, σε εθνικό και  περιφερειακό επίπεδο.

Η  έρευνα υλοποιήθηκε από την Μονάδα Αναπτυξιακής Παιδιατρικής της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Όπως εξηγεί η καθηγήτρια Αναπτυξιακής Παιδιατρικής κα Λωρέττα Θωμαΐδου-Ηλιοδρομίτη, υπεύθυνη της Μονάδας Αναπτυξιακής Παιδιατρικής και της μελέτης, η έρευνα διενεργήθηκε με τη συμμετοχή των 62 Κέντρων Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ) της χώρας. Η συλλογή των στοιχείων πραγματοποιήθηκε από την Μονάδα Αναπτυξιακής Παιδιατρικής και υποστηρίχθηκε από το Τμήμα Ειδικής Αγωγής του Υπουργείου Παιδείας και το Νευροαναπτυξιακό Κέντρο Ειδικής Φροντίδας Παιδιών του Πολεμικού Ναυτικού.

Συγκεκριμένα, διενεργήθηκε κατά τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο 2019 και Φεβρουάριο 2020 για μερικά ΚΕΣΥ.

Άξιο λόγου είναι ότι μελέτες διαχρονικής παρακολούθησης ενηλίκων με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας διαπιστώνουν ότι 30-50% των πασχόντων ζουν ανεξάρτητη και παραγωγική ζωή.

Την τελευταία 20ετία σε όλο τον κόσμο η συχνότητα των Διαταραχών Αυτιστικού Φάσματος στα παιδιά είναι συνεχώς αυξανόμενη, σύμφωνα με την καθηγήτρια. «Σύμφωνα με πρόσφατες διαχρονικές μελέτες στις ΗΠΑ, η συχνότητα  του Αυτισμού από 1/110 παιδιά που ήταν το 2009, αυξήθηκε σταδιακά  και σήμερα ανέρχεται σε 1 στα 59 παιδιά!» αναφέρει η ίδια.

Στην  πλειονότητα των πρόσφατων μελετών η συχνότητα του Αυτισμού κυμαίνεται  από  0,8% έως 1,5%.

Η  Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής από το 2016 συνιστά συστηματικό προληπτικό έλεγχο (screening) για την πρώιμη ανίχνευση των Διαταραχών Αυτιστικού Φάσματος σε όλα τα παιδιά από το 2^Ο έτος ζωής με σταθμισμένες ειδικές  δοκιμασίες.

Η Μονάδα Αναπτυξιακής Παιδιατρικής της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, ήδη από το 2016, δημιούργησε την Αναπτυξιακή Δοκιμασία Επικοινωνίας «ΠΑΙΣ», που ανιχνεύει πρώιμα διαταραχές αυτιστικού φάσματος σε παιδιά ηλικίας από 18 μηνών έως 4 χρόνων με αντικειμενικό και ασφαλή τρόπο.

Η έρευνα:

Περιλαμβάνει μεγάλο πληθυσμό παιδιών ( Νo = 182.879),  ηλικίας 10 και 11 ετών, με υψηλή κάλυψη πληθυσμού 88,1% και υψηλό ποσοστό απόκρισης, καθώς το 87% των Κέντρων Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης συμμετείχε στη μελέτη.

Πορίσματα:

1. Ο επιπολασμός των Διαταραχών Αυτιστικού Φάσματος (ASD) στην Ελλάδα σε παιδιά ηλικίας 10 και 11 ετών το 2019  βρέθηκε 1,15 %

2. Τα αγόρια επηρεάζονται συχνότερα από τα κορίτσια  σε αναλογία

                                 4,14 αγόρια / 1 κορίτσι

3. Παρατηρήθηκε μεγάλη διακύμανση της διασποράς του Αυτισμού

• Στις 13  Διοικητικές Περιφέρειες  από 0,59% έως 1,50%
• Στους 54  Νομούς από  0,31% έως 2,59%

4. Η ηλικία πρώτης διάγνωσης του Αυτισμού στην χώρα  ήταν

            μετά το 4ο  και  έως το 10ο  έτος από τη γέννηση

  με σημαντική διακύμανση μεταξύ των Περιφερειών και Νομών

5. Αποτυπώθηκε η κατανομή των περιπτώσεων ASD ανά ηλικία και φύλο κατά την αρχική διάγνωση σε κάθε περιφέρεια και Νομό, γεγονός που παρέχει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με το πότε γίνεται η διάγνωση του αυτισμού  σε κάθε  μία  περιοχή ξεχωριστά, ούτως  ώστε  η ανάπτυξη των αντίστοιχων  Υπηρεσιών Υγείας και Εκπαίδευσης να προγραμματίζεται βάσει  των πραγματικών της αναγκών.

Συμπεράσματα

 Αναγκαία είναι η εξομάλυνση των ανισοτήτων όσον αφορά την προσβασιμότητα και την παροχή  των Ιατρικών και Εκπαιδευτικών υπηρεσιών βάσει των πραγματικών της αναγκών

Πρέπει να δοθεί έμφαση στην πρωιμότερη αναγνώριση και διάγνωση των  διαταραχών  αυτιστικού  φάσματος στα παιδιά στη χώρα μας, καθόσον η πρώιμη παρέμβαση στις μικρές ηλικίες  (κάτω των 4 χρόνων) βελτιώνει σημαντικά την εξέλιξη των παιδιών και την πρόγνωση της νόσου.