Μείωση εισαγωγών ασθενών με οξύ έμφραγμα κατά την πανδημία

Οι επιστήμονες παροτρύνουν τους ασθενείς με συμπτώματα οξέως εμφράγματος του μυοκαρδίου να αναζητούν ιατρική φροντίδα άμεσα και να θεραπεύονται καταλλήλως κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Οι εν λόγω ασθενείς είναι πιο ευάλωτοι σε βαριά νόσηση από τον ιό SARS-CoV-2, καθώς ο ιός μπορεί να προσβάλει άμεσα ή έμμεσα το καρδιαγγειακό σύστημα, οδηγώντας σε διαφορετικές κλινικές εκδηλώσεις όπως είναι η μυοκαρδιακή βλάβη, η μυοκαρδίτιδα, το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου (ΟΕΜ), οι αρρυθμίες, η καρδιακή ανεπάρκεια ή ακόμα και η καρδιογενής καταπληξία. 

Ωστόσο, όλο και λιγότεροι ασθενείς με ΟΕΜ με ανάσπαση του ST διαστήματος (STEMI) προσέρχονταν στα νοσοκομεία κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Τα στοιχεία αυτά ανέλυσαν σε πρόσφατη δημοσίευσή τους ο Διευθυντής του αιμοδυναμικού εργαστηρίου του ΓΝ Αλεξάνδρα Ιωάννης Κανακάκης, ο Ιατρός Παναγιώτης Βλαχάκης από τη Θεραπευτική Κλινική της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και ο Ιατρός Αναστάσιος Τεντολούρης από την Α’ Προπαιδευτική Κλινική της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ (Concerns for management of STEMI patients in the COVID-19 era: a paradox phenomenon. J Thromb Thrombolysis. 2020 Jul 30;1-5).

Τα στοιχεία προέρχονται από 9 αιμοδυναμικά εργαστήρια των ΗΠΑ, με περισσότερες από 100 πρωτογενείς αγγειοπλαστικές το χρόνο στο δυναμικό τους και επιβεβαίωσαν  τη μείωση κατά 38% των καταγεγραμμένων περιστατικών με STEMI κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Στοιχεία και από την Ισπανία έδειξαν 40% μείωση των ασθενών με STEMI.

Σύμφωνα με τη Θεραπευτική Κλινική του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα σημειώθηκε 30% μείωση των εισαγωγών ασθενών με ΟΕΜ για το μήνα Μάρτιο του 2020, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Παράλληλα, δεδομένα σε εθνικό επίπεδο ανέδειξαν 24% μείωση των καταγεγραμμένων περιστατικών με STEMI, συγκριτικά με ένα χρόνο πριν (M. Papafaklis et al. Clinical Cardiology. 21 July 2020).

Αντίθετα με ότι είχε παρατηρηθεί τη περίοδο της εποχικής γρίπης κατά τα προηγούμενα έτη, όταν η επίπτωση των ΟΕΜ και της καρδιαγγειακής θνητότητας ήταν αυξημένη πιθανότατα λόγω αποσταθεροποίησης ευάλωτων αθηρωματικών πλακών ως αποτέλεσμα της έντονης φλεγμονώδους αντίδρασης του οργανισμού.

Η ανησυχία για τον φόβο των ασθενών να μεταβούν στο νοσοκομείο επιβεβαιώθηκε από μελέτη σε νοσοκομείο του Χονγκ Κονγκ, όπου παρατηρήθηκε σημαντική αργοπορία τόσο στην προσέλευση των ασθενών με STEMI όσο και στους χρόνους αντιμετώπισης – επαναιμάτωσης συγκριτικά με τους αντίστοιχους χρόνους δυο χρόνια πριν.

Θρομβόλυση

Η αυξημένη πιθανότητα έκθεσης του προσωπικού στον ιό λόγω έλλειψης αρνητικής πιέσεως σε πολλά αιμοδυναμικά εργαστήρια και η αυξημένη δυσκολία λεπτών χειρισμών κατά τη διάρκεια της αγγειοπλαστικής από τον επεμβατικό καρδιολόγο λόγω του απαραίτητου προστατευτικού εξοπλισμού θα μπορούσαν να κάνουν τη διαδικασία της θρομβόλυσης μια δελεαστική εναλλακτική λύση κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι στην εποχή της COVID-19 η θρομβόλυση υπολείπεται της αγγειοπλαστικής, λαμβάνοντας υπόψη τον αιμορραγικό κίνδυνο καθώς και ότι ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών που θα υποβληθούν σε θρομβόλυση θα οδηγηθούν τελικά στο αιμοδυναμικό εργαστήριο και θα χρειαστούν μεγαλύτερο χρόνο νοσηλείας σε ΜΕΘ.

Συγκεκριμένα, εφαρμόζεται σε περιστατικά με βαριά κλινική εικόνα (πχ με ασθενείς με σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας ή πολυοργανική ανεπάρκεια), καθώς και σε ασθενείς που αναζητούν ιατρική φροντίδα σε κέντρα που δεν έχουν διαθέσιμο αιμοδυναμικό εργαστήριο.

Εναλλακτικά, η χρήση της ρομποτικά καθοδηγούμενης αγγειοπλαστικής θα μπορούσε να μειωθεί η πιθανότητα έκθεσης του προσωπικού στον νέο κοροναϊό. Ωστόσο,  κρίνονται απαραίτητες περισσότερες τυχαιοποιημένες μελέτες για την διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και τη ασφάλειας της.