Σε παρεμβάσεις για την έγκαιρη και αποτελεσματική διαχείριση της χρόνιας νοσηρότητας στοχεύει νέα μελέτη στο πλαίσιο της συνεργασίας Partnership for Health System Sustainability and Resilience (PHSSR). Επιδίωξη είναι να εισαχθεί σειρά δεικτών αξιολόγησης της επίδοσης της Ελλάδας και του συστήματος υγείας αναφορικά με τη διαχείριση της χρόνιας νοσηρότητας.
Η πρώτη συνάντηση της Επιτροπής Ειδικών Εμπειρογνωμόνων της μελέτης, η οποία διενεργείται με την υποστήριξη της εταιρείας Astra Zeneca, πραγματοποιήθηκε στις 18 Μαρτίου στο Ξενοδοχείο Royal Olympic, στην Αθήνα. Από τον διάλογο προέκυψε η επισήμανση των δεικτών που θα αναδείξουν ενδεχόμενες ανάγκες για προσαρμογή των πολιτικών δράσεων και προτάσεις για εφαρμόσιμες πολιτικές με στόχο να ανταποκριθεί το σύστημα υγείας σε αυτές.
Προκλήσεις
Τα συστήματα Υγείας θα πρέπει να λάβουν υπόψιν την γήρανση του πληθυσμού και την αύξηση του φορτίου των μη μεταδοτικών νοσημάτων, σε συνδυασμό με τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές εξελίξεις. Στην κατεύθυνση εξασφάλισης της βιωσιμότητας και της βελτίωσης της ανθεκτικότητας του συστήματος υγείας, το Partnership for Health System Sustainability and Resilience (PHSSR), με ερευνητικές ομάδες από 30 χώρες αναλύουν την τρέχουσα κατάσταση των συστημάτων υγείας. Οι ομάδες προτείνουν μέτρα και πολιτικές που θα θωρακίσουν το μέλλον του συστήματος υγείας.
Η προσπάθεια άρχισε το 2019 από το London School of Economics and Political Science (LSE) σε συνεργασία με το World Economic Forum (WEF). Αξίζει να αναφερθεί πως η Ελλάδα αποτελεί μία από τις οκτώ χώρες παγκοσμίως που συμμετέχει σε αυτό το δεύτερο κύμα μελετών της συνεργασίας PHSSR μεταξύ Ιταλίας, Καναδά, Ιαπωνίας, Γαλλίας, Πολωνίας, Γερμανίας και Ισπανίας. Η συγκεκριμένη μελέτη υπό τον συντονισμό και καθοδήγηση του επίκουρου καθηγητή Οικονομικών της Υγείας, Εργαστήριο Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας (LabHTA), Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και Visiting Fellow, LSE Health (διαθέσιμη εδώ) Κώστα Αθανασάκη, περιέγραψε τις μελλοντικές προκλήσεις για το σύστημα υγείας και κατέληξε σε 23 προτάσεις για τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς του. Τρία χρόνια μετά, αρκετές από αυτές τις προτάσεις έχουν εφαρμοστεί, ενώ άλλες αποτελούν μείζονα θέματα στον δημόσιο διάλογο για την υγεία στη χώρα.
Οδικός χάρτης
Πλέον η προσπάθεια μπαίνει σε πιο επιδραστικό κεφάλαιο της ερευνητικής της δραστηριότητας, εισάγοντας την πρακτική του «οδικού χάρτη» πολιτικής. Προσδοκία αποτελεί μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση μιας σειράς μεγάλων ζητημάτων για τη δημόσια υγεία και τα συστήματα υγείας διεθνώς. Ο ένας άξονας αφορά σε πλέγμα προτάσεων ανά χώρα για την αποτελεσματική και αποδοτική διαχείριση της χρόνιας νοσηρότητας. Σημειώνεται ότι η χρόνια νοσηρότητα αποτελεί καθοριστικό ζήτημα για τα ώριμα συστήματα υγείας, καθώς αποτελεί το 85%, περίπου, του συνολικού φορτίου νοσηρότητας και, αντίστοιχα, της συνολικής δαπάνης για την υγεία.
Στην Ελλάδα, το φορτίο της χρόνιας νοσηρότητας είναι ιδιαίτερα βαρύ:
- 41% των ενηλίκων στη χώρα έχουν κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας, όμως το ποσοστό που ανεβαίνει έντονα στις μεγαλύτερες ηλικίες.
- Τα καρδιαγγειακά, νεφρολογικά, μεταβολικά και αναπνευστικά νοσήματα, σε συνδυασμό με τα νεοπλάσματα, αποτελούν το 80% περίπου του συνόλου της χρόνιας νοσηρότητας.
- Το πλέον ανησυχητικό εύρημα, όμως, για την Ελλάδα προκύπτει από το ζήτημα της πολυνοσηρότητας: με βάση ερευνητικά δεδομένα, το 52% του πληθυσμού άνω των 65 ετών πάσχει από δύο ή περισσότερα χρόνια νοσήματα, σημειώνοντας το τρίτο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ και το υψηλότερο στις γυναίκες (56%).
- Σε συνδυασμό με τη διαχρονικά υψηλή έκθεση του πληθυσμού σε παράγοντες κινδύνου για την υγεία (κάπνισμα, σωματικό βάρος), τη γήρανση του πληθυσμού και την ανάδυση των περιβαλλοντικών απειλών για την υγεία, η χρόνια νοσηρότητα εξελίσσεται σε μια σημαντική απειλή για τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας, αλλά και μία από τις βασικότερες παραμέτρους αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας και της προσαρμοστικότητάς του.
Στο δεύτερο κύμα των μελετών PHSSR, η Ελλάδα αποτελεί μία από τις 8 χώρες της PHSSR οι οποίες θα διερευνήσουν δράσεις και πολιτικές . Επιδίωξη είναι η δημιουργία ενός οδικού χάρτη για την έγκαιρη ανίχνευση και την έγκαιρη παρέμβαση στη χρόνια νοσηρότητα.