Οι «μυστικοί» κανόνες για τη ρύθμιση της πίεσης και ο ρόλος των γενοσήμων

Παγκόσμια Ημέρα για την Υπέρταση η 17η Μαΐου και το στοίχημα για τους γιατρούς, παγκοσμίως αλλά και στη χώρα μας, είναι η διάγνωση αλλά και η ρύθμιση περισσότερων ασθενών. Σημαντικό εργαλείο θεωρούν οι επιστήμονες την ανάπτυξη ενός εθνικού προγράμματος διάγνωσης και ρύθμισης της υπέρτασης. Ειδικά αν αναλογιστούμε ότι οι αρρύθμιστοι (διαγνωσμένοι και μη) αγγίζουν το 80%!

Σύμφωνα με την ενδιάμεση ανάλυση 4 χιλιάδων ενηλίκων στο πλαίσιο της Εθνικής Επιδημιολογικής Μελέτης ΕΜΕΝΟ (2015), το 37% του ενήλικου πληθυσμού έχει υπέρταση και πάνω από το 1 στους 2 ηλικιωμένους.
Ωστόσο, το 40% των υπερτασικών είναι αδιάγνωστοι, ενώ ένα 16% έχει διαγνωστεί και δεν λαμβάνει θεραπεία. Την ίδια ώρα, 24% είναι πλήρως αρρύθμιστοι σε αντίθεση με μόλις ένα 19% που αποτελεί το ποσοστό όσων έχουν καταφέρει να ρυθμίσουν την αρτηριακή τους πίεση.
Δηλαδή το ποσοστό των αρρύθμιστων υπερτασικών, διαγνωσμένων και μη, αγγίζει το 80%, όπως τόνισε ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Υπέρτασης (ΕΕΥ), Καθηγητής Παθολογίας & Υπέρτασης, Κέντρο Υπέρτασης STRIDE-7, Γ’ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο «Σωτηρία», Αθήνα, Γ. Στεργίου, σε συνέντευξη τύπου με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα. «Οι άνδρες και οι νεότεροι υπερτασικοί έχουν μεγαλύτερα ποσοστά αρρύθμιστης υπέρτασης».

«Τα παραπάνω ευρήματα έχουν άμεσες επιπτώσεις στη συχνότητα των εμφραγμάτων της καρδιάς και των εγκεφαλικών επεισοδίων στη χώρα μας και υπάρχει επιτακτική ανάγκη ανάπτυξης εθνικού προγράμματος διάγνωσης και ρύθμισης της υπέρτασης», τόνισε ο κ. Στεργίου.
Το 95% των ασθενών υποφέρουν από ιδιοπαθή υπέρταση, με το κάπνισμα, την παχυσαρκία και το αλκοόλ να «δυναμιτίζουν» την πάθηση τους, όπως τόνισε ο Δ. Παπαδόπουλος, Καρδιολόγος, Επιμελητής Καρδιολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο «Λαϊκό» θυμίζοντας πως η υπέρταση είναι η κύρια αιτία στεφανιαίας νόσου. Άλλες αιτίες υπέρτασης μπορεί να είναι η νεφρική νόσος, η αγγειακή νεφρική νόσος, θυρεοειδή κλπ.
Σύμφωνα με τον κ. Στεργίου σε κάποιες περιπτώσεις το πρόβλημα της υπέρτασης αφού εντοπιστεί διορθώνεται. Η διάγνωση μπορεί να γίνει μόνο με τη μέτρηση, η οποία στρέφεται πλέον αποκλειστικά στα ηλεκτρονικά πιεσόμετρα. Ακόμη και οι γιατροί έχουν αρχίσει να τα προτιμούν, όπως τόνισε ο Καθηγητής, διευκρινίζοντας όμως πως πρέπει να είναι πιστοποιημένα.
«Πολλά ηλεκτρονικά πιεσόμετρα που κυκλοφορούν δεν είναι πιστοποιημένα», σημείωσε και πρόσθεσε πως θα πρέπει να προτιμώντας πάντα τα πιεσόμετρα βραχίονα και όχι καρπού.
Η θεραπευτική προσέγγιση πάντως μπορεί να αλλάξει σημαντικά και να γίνει πιο επιθετική, με τη διάγνωση τυχόν βλαβών, που είναι δυνατόν να εντοπιστούν ακόμη και σε ασυμπτωματικούς ασθενείς, όπως ανέφερε ο Θ. Μακρής, Διευθυνής Καρδιολογικού Τμήματος στο ΓΝΜΑ «Έλενα Βενιζέλου».
Πριν, όμως, από τη φαρμακευτική αγωγή η παρέμβαση στον υπερταστικό ασθενή γίνεται σε επίπεδο καθημερινότητας με τους γιατρούς να «συνταγογραφούν» σωστή διατροφή, με μείωση του νατρίου και αύξηση του καλίου, άσκηση (30΄καθημερινό περπάτημα), διακοπή του καπνίσματος και αποφυγή της υπερβολικής χρήσης αλκοόλ (μόλις 1 ποτήρι κρασί την ημέρα είναι αποδεκτό), όπως εξήγησε ο Αθ. Πρωτογέρου, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Παθολογικής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο «Λαϊκό».
Οικονομική χαρακτήρισε τη φαρμακευτική αγωγή της υπέρτασης ο κ. Στεργίου, με τον κ. Μακρή να τονίζει πως αν αποτύχει η μη φαρμακευτική παρέμβαση, αλλά σε συνδυασμό μαζί της (διατροφή, άσκηση κλπ) υπάρχει μεγάλη δεξαμενή υπερτασικών φαρμάκων, από 5 μεγάλες κατηγορίες, που επιτρέπουν την εφαρμογή μιας εξατομικευμένης θεραπείας και με την συνταγογράφηση συνδυασμών φαρμάκων.
Αλλά, η θεραπεία αυτή για να είναι αποτελεσματική πρέπει να ακολουθεί κάποιους κανόνες, που στους περισσότερους ασθενείς δεν έχουν γίνει κτήμα.
Όπως τόνισε ο Απ. Αχείμαστος, Καθηγητής Παθολογίας, Κέντρο Υπέρτασης STRIDE-7, Γ’ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο «Σωτηρία», οι κανόνες είναι 3 και απαράβατοι:
1. Πρόκειται για δια βίου φαρμακευτική αγωγή. Οι υπερτασικοί ασθενείς θα πρέπει να παίρνουν τα φάρμακα τους για το υπόλοιπο της ζωής τους
2. Πρόκειται για καθημερινή θεραπεία. Οι ασθενείς πρέπει να τη λαμβάνουν καθημερινά και αδιάλειπτα, όχι όποτε κρίνουν οι ίδιοι
3. Η θεραπεία πρέπει να λαμβάνεται το πρωί όταν και εκδηλώνεται περισσότερο η υπέρταση.
Ο κ. Πρωτογέρου αναφέρθηκε και στο θέμα της επείγουσας αντιμετώπισης, η οποία χρειάζεται μόνο όταν υπάρχουν ειδικές περιστάσεις, όπως ασθενείς που έχουν υποστεί έμφραγμα ή υποφέρουν από άλλες ασθένειες.
Πάντως, ο κ. Αχείμαστος υπογράμμισε πως μια σημαντική αλλαγή είναι η εισαγωγή και διεύρυνσή της χρήσης των γενοσήμων. Πρόκειται, άλλωστε, για καθιερωμένες και οικονομικές θεραπείες, που γνωρίζουν οι γιατροί εδώ και χρόνια. 
Κεφάλαιο Υπόταση
Η υπόταση μας απασχολεί μόνο όταν δίνει συμπτώματα, όπως αυτά της ορθοστατικής, τόνισε ο κ. Αχείμαστος, όταν δεν αποτελεί σύμπτωμα νόσου, φυσικά. «Η υπόταση είναι σημάδι μακροζωίας», υπογράμμισε ο κ. Στεργίου.

Μια ενδιαφέρουσα παράμετρος σχετίζεται με το ρόλο του… καλοκαιριού στην αρτηριακή πίεση. Ειδικότερα, η πίεση όλων πέφτει τους καλοκαιρινούς μήνες! Πρόβλημα, ωστόσο, προκύπτει μόνο με τους ρυθμισμένους ασθενείς, ιδίως όσους είναι σε περίπλοκα σχήματα. Το ποσοστό τους δεν ξεπερνά το 10% με 15% και σε αυτή την περίπτωση πρέπει θεραπευτικά να γίνουν 1 με 2 βήματα πίσω.

Καμπάνια Ενημέρωσης

Με την ευκαιρία της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Υπέρτασης και με μήνυμα «ΜΕΤΡΗΣΤΕ ΤΗΝ ΠΙΕΣΗ ΣΑΣ», η ΕΕΥ θα πραγματοποιήσει Καμπάνια Ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την Υπέρταση που θα λάβει χώρα αύριο Τρίτη 17 Μαΐου, στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη. Η καμπάνια θα περιλαμβάνει περίπτερα ενημέρωσης και μετρήσεις αρτηριακής πίεσης από γιατρούς. Στην Αθήνα, το περίπτερο θα στηθεί στο σταθμό του Μετρό και στη Θεσσαλονίκη στην πλατεία Αριστοτέλους. Και στις δύο πόλεις οι μετρήσεις θα πραγματοποιούνται μεταξύ 11:00 με 15:00.