Μνημονιακή παραμένει η εικόνα στο Φάρμακο

Τις συνεχιζόμενες επιπτώσεις της κρίσης στο χώρο του φαρμάκου αναδεικνύει η μελέτη του ΙΟΒΕ. Βασικό εμπόδιο παραμένει η διατήρηση της λογικής της κλειστής φαρμακευτικής δαπάνης, με τις εταιρίες να έχουν καταβάλει 5,3 δισ. ευρώ σε επιστροφές και υποχρεωτικές εκπτώσεις την περίοδο 2012-2018.

Επιτακτική χαρακτήρισε την ανάγκη ανάσχεσης της πορείας της φαρμακευτικής δαπάνης και του κλάδου του φαρμάκου συνολικά, ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Ολ. Παπαδημητρίου στη συνέντευξη τύπου για την έκδοση «Η φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα: Γεγονότα και Στοιχεία 2018» καθώς και τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης «Η συμβολή του κλάδου φαρμάκου στην ελληνική οικονομία».

Όπως τόνισε, «παρά την έξοδο από τα μνημόνια η λιτότητα στον χώρο της υγείας συνεχίζεται με τη λογική της κλειστής φαρμακευτικής δαπάνης να επεκτείνεται μέχρι το 2022 με νομοθετική ρύθμιση, γεγονός που επιδεινώνει ακόμη περισσότερο τις συνθήκες λειτουργίας και τις προοπτικές του κλάδου στη χώρα μας».

Η ανεξέλεγκτη πορεία του clawback και του rebate είναι ενδεικτική του μεγέθους του προβλήματος. Οπως προέκυψε και από τη μελέτη του ΙΟΒΕ, το 2018 εκτιμάται ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες θα καταβάλλουν 560 εκατ. ευρώ σε clawback και 430 σε rebate.

«Για τα έτη 2012-2018 πληρώσαμε σε υποχρεωτικές επιστροφές κι εκπτώσεις € 5,3 δις! Δηλαδή χρηματοδοτήσαμε την φαρμακευτική περίθαλψη των πολιτών με το ποσό αυτό. Τα όρια όμως έχουν εξαντληθεί. Δεν μπορούμε όμως να συνεχίσουμε σε αυτόν τον ρυθμό. Ήδη για το πρώτο δίμηνο (Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2019) το clawback του ΕΟΠΥΥ είναι αυξημένο κατά 16% συγκριτικά με το πρώτο δίμηνο του 2018!», ανέφερε ο κ. Παπαδημητρίου.

Ο Μ. Χειμώνας υπογράμμισε πως μπορεί το μέτρο του clawback να εφαρμόζεται σε 12 χώρες, αλλά σε όλες τις  υπάρχει είτε ανώτατο όριο είτε το μέτρο εφαρμόζεται από ποσό υπέρβασης και πάνω.  «Σε 4 χώρες εξαιρείται η δαπάνη έρευνας από τη διαδικασία της υποχρεωτικής επιστροφής», προσέθεσε. «Με μια φράση, βγήκαμε από τα μνημόνια, αλλά όχι από την κρίση», συμπλήρωσε ο κ. Παπαδημητριου.

Το ΙΟΒΕ προχώρησε επίσης σε εκτίμηση του οικονομικού αποτυπώματος του κλάδου του φαρμάκου στην ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του, η συνολική συνεισφορά του κλάδου του φαρμάκου σε όρους ΑΕΠ εκτιμάται σε €6,1 δισεκ. (3,4% του ΑΕΠ) το 2017. Έτσι, για κάθε €1 προστιθέμενης αξίας των εταιριών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του φαρμάκου, δημιουργούνται άλλα €2,9 στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Σε όρους απασχόλησης, η συνολική συνεισφορά εκτιμάται σε 122 χιλ. θέσεις εργασίας (ή 3,0% της συνολικής απασχόλησης). Δηλαδή κάθε θέση εργασίας στον κλάδο του φαρμάκου υποστηρίζει άλλες 4,7 ισοδύναμες θέσεις πλήρους απασχόλησης συνολικά στην οικονομία. Τέλος, η επίδραση στα φορολογικά έσοδα από τη δραστηριότητα του κλάδου φαρμάκου εκτιμάται περίπου στα €1,7 δισεκ.

Πάντως, ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ παρέθεσε τους τρόπους με τους οποίους θα καταστεί δυνατή η ανάσχεση της πορείας της φαρμακευτικής δαπάνης και του κλάδου του φαρμάκου συνολικά:

1. Με την ολοκλήρωση των δομικών αλλαγών και την πλήρη εφαρμογή των νομοθετημένων μεταρρυθμίσεων για τον έλεγχο της κατανάλωσης φαρμάκου και τη μείωση της σπατάλης, όπως θεραπευτικά πρωτόκολλα, ηλεκτρονική συνταγογράφηση στα νοσοκομεία, μητρώα ασθενών, αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας, επιτροπή διαπραγμάτευσης, ηλεκτρονικός φάκελος ασθενή κοκ. Εάν δεν ελεγχθεί η ζήτηση θα βρισκόμαστε συνεχώς στο ίδιο σημείο.
2. Με την τοποθέτηση ορίων στο clawback, και την εισαγωγή της συνυπευθυνότητας με την Πολιτεία στην υπέρβαση της δαπάνης, όπως γίνεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, να διασφαλιστεί κάποια προβλεψιμότητα και ομαλότητα στην αγορά. Αν τηρηθούν αυτές οι βασικές αρχές, αυτός ο κατ’ εξοχήν αναπτυξιακός και εξωστρεφής κλάδος θα ξεδιπλώσει το τεράστιο δυναμικό του.
3. Με τη σύναψη μνημονίου συνεργασίας με την Πολιτεία, διάρκειας 3-5 ετών, όπου θα διαμορφώνεται ένα συνοπτικό πλαίσιο στόχευσης για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
4. Με την παροχή αναπτυξιακών κινήτρων. Ανάπτυξη στον κλάδο μας μπορεί να έρθει άμεσα από δύο δρόμους: α) την ενίσχυση των συνεργειών των διεθνών με τις ελληνικές εταιρίες και β) την προσέλκυση επενδύσεων για κλινικές μελέτες.

Παράλληλα, ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ τόνισε πως θα πρέπει να ενισχυθούν οι συνεργασίες ελληνικών και διεθνών εταιριών, που αντιστοιχούν στο 22% σε όγκο των φαρμάκων που διατίθενται στα φαρμακεία, διότι έτσι θα αυξηθούν οι επενδύσεις και η απασχόληση. Σε ό,τι αφορά τις κλινικές μελέτες, φαίνεται πως υπάρχει πολιτική βούληση για τη θέσπιση κινήτρων για την αύξηση του αριθμού των ερευνών. Ειδικότερα, «αυτό που συζητείται και αποτελεί ιδιαίτερα θετικό σημάδι είναι η πρόθεση της Πολιτείας να θεσμοθετήσει το συμψηφισμό των επενδύσεων που κάνουν οι εταιρίες σε κλινικές μελέτες με το clawback που αντιστοιχεί σε κάθε εταιρία».