Σημαντικά και ανησυχητικά ευρήματα για την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων στην Ευρώπη φέρνει στο φως η νέα έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια. Η έκθεση παρουσιάστηκε από το Περιφερειακό Γραφείο του ΠΟΥ/Ευρώπης, μέσω του Γραφείου του για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα και της Ομάδας Ψυχικής Υγείας και Ευημερίας (MHW), με τίτλο «Ψυχική υγεία παιδιών και νέων στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ: Τρέχουσα κατάσταση και δράσεις για την ενίσχυση της ποιότητας της φροντίδας».

Αύξηση των ψυχικών διαταραχών στους νέους και ανισότητες στην πρόσβαση

Πρόκειται για την πρώτη φορά που συγκεντρώνονται τόσο αναλυτικά και διατομεακά δεδομένα για την ψυχική υγεία των νέων στην Περιφέρεια, αναδεικνύοντας τις αυξανόμενες ανάγκες και τα σοβαρά κενά στην ποιότητα και την προσβασιμότητα των υπηρεσιών. Σύμφωνα με την έκθεση, ένα στα επτά παιδιά και έφηβοι ζει με κάποια ψυχική διαταραχή, ενώ τα κορίτσια ηλικίας 15–19 ετών πλήττονται δυσανάλογα, με μία στις τέσσερις να αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα. Η αυτοκτονία παραμένει η κύρια αιτία θανάτου για τους νέους ηλικίας 15–29 ετών.

Οι υπηρεσίες δεν ανταποκρίνονται στις αυξανόμενες ανάγκες

Η συχνότητα εμφάνισης ψυχικών διαταραχών σε άτομα ηλικίας 0–19 ετών έχει αυξηθεί κατά 33% την τελευταία δεκαπενταετία, χωρίς οι υπηρεσίες να ανταποκρίνονται επαρκώς στις αυξανόμενες ανάγκες. Η έκθεση καταγράφει ότι μία στις τέσσερις χώρες της Περιφέρειας δεν διαθέτει κοινοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας για παιδιά και νέους, ενώ μία στις πέντε δεν έχει ειδική πολιτική για την ψυχική υγεία αυτών των πληθυσμών. Η ποιότητα της φροντίδας παρουσιάζει σημαντικές ανισότητες, με έναν παιδοψυχίατρο να αντιστοιχεί σε 76.000 παιδιά και εφήβους.

Έκκληση του ΠΟΥ για άμεση δράση και επένδυση στην πρόληψη

Ο Δρ João Breda, Επικεφαλής του Γραφείου του ΠΟΥ για την Ποιότητα της Φροντίδας στην Αθήνα, τόνισε ότι η έκθεση αποτελεί ένα ηχηρό κάλεσμα για δράση, υπογραμμίζοντας το δικαίωμα κάθε παιδιού και νέου σε υποστηρικτικές υπηρεσίες και ποιοτική φροντίδα. «Ενεργώντας τώρα, οι χώρες μπορούν να οικοδομήσουν ανθεκτικά συστήματα που θα βοηθήσουν τις επόμενες γενιές να ευημερήσουν», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η Δρ Ledia Lazëri, Περιφερειακή Σύμβουλος για την Ψυχική Υγεία του ΠΟΥ/Ευρώπης, χαρακτήρισε την έκθεση ορόσημο, επισημαίνοντας τη σημασία της για τον σχεδιασμό πολιτικών και την αξιολόγηση παρεμβάσεων. «Για πρώτη φορά, ο ΠΟΥ/Ευρώπης συγκεντρώνει αναλυτικά και εμπεριστατωμένα δεδομένα για την ψυχική υγεία παιδιών και νέων σε μία ενιαία έκθεση. Οι ερευνητές, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να αξιοποιήσουν αυτά τα στοιχεία για τον σχεδιασμό υπηρεσιών, τη διαμόρφωση πολιτικών και την παρακολούθηση και αξιολόγηση των παρεμβάσεων», σημείωσε.

Η ψυχική υγεία των νέων ως προτεραιότητα για το μέλλον της Ευρώπης

Η έκθεση αυτή εντάσσεται στο ευρύτερο έργο του ΠΟΥ/Ευρώπης για τη μεταρρύθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και τη διασφάλιση ισότιμης και υψηλής ποιότητας φροντίδας για όλους.