Την έλευση στην Ελλάδα μίας νέας, μεγάλης εταιρείας στον τομέα της Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας, προαναγγέλλει μέσω του Virus, o κ. Μελέτης Τζαφέρης, Διευθυντής Διεθνούς Ανάπτυξης της Swiss Approval, η οποία είναι η πρώτη εταιρεία πιστοποιήσεων διεθνώς. Ο κ. Τζαφέρης έχει βαθιά γνώση του χώρου της υγείας, καθώς την περίοδο 2004-2006 είχε διατελέσει γενικός γραμματέας στο υπουργείο Υγείας.
Όπως υπογραμμίζει, παγκοσμίως η Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ) αποκτά όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα ως εργαλείο αύξησης της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας του συστήματος υγείας. Με δεδομένα την τεράστια εμπειρία, επιστημονική και τεχνολογική γνώση στην πιστοποίηση και αξιολόγηση υπηρεσιών και προϊόντων υγείας, η Swiss Approval αποφάσισε να επεκταθεί και στον τομέα του ΗΤΑ, ιδρύοντας γραφείο και στην Ελλάδα.
Παράλληλα, η εταιρεία οργανώνει για πρώτη φορά ένα Διεθνές Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Good Manufacturing Practices Lead Auditors, που θα απευθύνεται σε στελέχη της Φαρμακοβιομηχανίας. Όσον αφορά το σύστημα υγείας, ο κ. Τζαφέρης τονίζει ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί ένα σχέδιο που να προωθεί ταυτόχρονες μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς (ΕΟΠΥΥ, νοσοκομεία, φάρμακο κλπ), και όχι να γίνονται αποσπασματικές παρεμβάσεις όπως στο παρελθόν.
Πράγματι, αμέσως μετά τις εκλογές το 2004, είχα αναλάβει στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης τότε, αρχικά ως γ.γ. Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και στην συνέχεια το 2006 ως ο πρώτος γ.γ. Δημόσιας Υγείας. Στη συνέχεια είχα μια θητεία 2 ετών ως γ.γ. Βιομηχανίας στο Υπουργείο Ανάπτυξης, και αμέσως μετά, ως γ.γ. Τουρισμού. Από το 2009 εργάζομαι στον ιδιωτικό τομέα των επιθεωρήσεων και πιστοποιήσεων για λογαριασμό Διεθνών εταιρειών, με έδρα κατά κύριο λόγο την Μέση Ανατολή.
Το Δίκτυο Swiss Approval International, αναπτύχθηκε σταδιακά τα τελευταία 20 χρόνια διαμορφώνοντας συνεργασίες και ένα διαρκώς διευρυνόμενο δίκτυο παρόχων (inspection & certification services providers) αλλά και πελατών σε όλο τον κόσμο. Η Swiss Approval κατέχει εξέχουσα θέση τον παγκόσμιο χάρτη των τομέων Τεχνικών Επιθεωρήσεων Τρίτου Μέρους (Third Party Auditing and Inspection Body), της Πιστοποίησης Συστημάτων, Υπηρεσιών, Προϊόντων και Προσώπων.
Η αλήθεια είναι ότι διαθέτουμε τεράστια εμπειρία, επιστημονική και τεχνολογική γνώση, επενδύοντας διαρκώς στην καινοτομία και εξειδικευμένη τεχνογνωσία, δραστηριοποιούμενοι κυρίως, στην περιοχή της Νοτιοανατολικής & Κεντρικής Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής. Μάλιστα πρόσφατα, αναπτύξαμε και το μοναδικό εργαστήριο advancedNDT στην Νοτιο-Ανατολική Ευρώπη, με υψηλής τεχνολογίας εφαρμογές στον τομέα των υπερήχων. Η εταιρεία απασχολεί περισσότερους από 180 επιστήμονες πλήρους απασχόλησης.
Έχοντας θητεύσει πολιτικά στον χώρο της Υγείας, είχα πάντα ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον και παρακολουθούσα την εξέλιξη των υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα. Εξάλλου, στην εταιρεία μας ήδη διαθέτουμε ένα μεγάλο τμήμα με Διεθνή δραστηριότητα στην Κίνα, τις Φιλιππίνες, τα Εμιράτα, κλπ., το οποίο ασχολείται με τα θέματα πιστοποιήσεων μονάδων, αλλά και τεχνολογιών υγείας, καθώς και εκπαίδευσης προσώπων και επαγγελματιών.
Η Swiss Approval είναι η πρώτη εταιρεία Πιστοποίησης Διεθνώς – συνεπώς και στην Ελλάδα – που διαπιστεύτηκε ήδη από το 2017, από τον UKAS / UK – Εθνικό Φορέα Διαπίστευσης της Μεγάλης Βρετανίας – κατά το πρότυπο ΕΝ 15224, το οποίο αναφέρεται στην Διασφάλιση της ποιότητας των Υπηρεσιών Υγείας σε μια σειρά μονάδων φροντίδας, όπως τα Νοσοκομεία, τα Οδοντιατρεία, Οίκοι Ευγηρίας, Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, κλπ.., έχοντας ως πελάτες μας στην Ελλάδα μόνο, τα σημαντικότερα Ιδιωτικά Νοσοκομεία, μονάδες IVF, και άλλων σημαντικών παρόχων υγείας. Να σημειώσω στο σημείο αυτό, ότι δεν έχουμε κανένα πελάτη του Δημόσιου τομέα Υγείας στην Ελλάδα, βασικά επειδή το επίπεδο παρεχόμενων υπηρεσιών αλλά κυρίως Οργάνωσης των υποδομών, είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενο.
Μάλιστα, και αυτό είναι είδηση, οργανώνουμε για πρώτη φορά ένα Διεθνές πρόγραμμα εκπαίδευσης GoodManufacturing Practices Lead Auditors, που θα απευθύνεται σε στελέχη για την αξιολόγηση των γραμμών παραγωγής και διάθεσης της Φαρμακοβιομηχανίας. Η Swiss Approval πρωτοπορεί και σε αυτό τον τομέα, αφού η Ευρωπαϊκή Φαρμακοβιομηχανία διέπεται από συγκεκριμένες πρακτικές παραγωγής, συσκευασίας και διάθεσης των φαρμάκων, και η Third Party αξιολόγηση των μονάδων παραγωγής είναι μια υπηρεσία στην οποία η χώρα μας υστερεί. [PharmaceuticalQuality Assurance and GMP Compliance].
Με δεδομένη την παραπάνω υφιστάμενη δραστηριότητα, αποφασίσαμε να επεκταθούμε και στον τομέα της Third Party«αξιολόγησης»: Υπηρεσιών, Πολιτικών, και Τεχνολογιών Υγείας, όπως φάρμακα, βιοτεχνολογικά προϊόντα, νέες γενετικές και κυτταρικές θεραπείες, ιατρικές συσκευές, μηχανήματα, διαγνωστικά εργαλεία και λογισμικό που αποσκοπεί στη βελτίωση της θεραπείας των ασθενών.
Η απόφαση αυτή είναι σχεδόν αυτονόητη. Παγκοσμίως οι δημογραφικές, οι τεχνολογικές, οι κοινωνικές, οι οικονομικές εξελίξεις και η επιστήμη, αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίον παρέχεται πλέον η «φροντίδα υγείας». Στο πλαίσιο αυτό δίνεται μεγαλύτερη πλέον έμφαση στην αξία, που δημιουργεί η επένδυση σε τεχνολογίες υγείας. Για το λόγο αυτό, παγκοσμίως η Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας αποκτά όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα ως εργαλείο αύξησης της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας του συστήματος υγείας.
Για τους λόγους αυτούς, και δεδομένης της Διεθνούς εμπειρίας μας και των δεξιοτήτων μας στον τομέα αυτό, ιδρύθηκε στην έδρα των δραστηριοτήτων μας στην Ελβετία, μια ανεξάρτητη θυγατρική, η Swiss Approval Health Care andMedical Assessment, και ταυτόχρονα αποφασίστηκε να λειτουργήσει, μεταξύ άλλων, και ένα Ελληνικό Γραφείο, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών της Ελληνικής αγοράς.
Ο στόχος είναι να προσφέρουμε στους πελάτες μας, με τους οποίους ήδη συνεργαζόμαστε στο τομέα της αξιολόγησης και πιστοποίησης, επιπρόσθετες υπηρεσίες που αφορούν στον τομέα της τιμολόγησης και αποζημίωσης τεχνολογιών υγείας, στην ανάλυση βάσεων δεδομένων, στο σχεδιασμό μελετών, στην ανάπτυξη και υλοποίηση επιχειρηματικών σχεδίων, στην ανάπτυξη και τεκμηρίωση προτάσεων για την πολιτική υγείας, και άλλα συναφή αντικείμενα.
Όσον αφορά την Ελλάδα, είναι ευνόητο ότι εξαιτίας της ιστορίας μας, του DNA των ανθρώπων της εταιρείας μας εν γένει, του ενδιαφέροντός μας για τον τομέα υγείας, και της μεγάλης ανάγκης για υποστήριξη του συστήματος υγείας της χώρας στον τομέα αυτό, αποφασίσαμε να επενδύσουμε σε τεχνογνωσία, μέσα και ανθρώπινο δυναμικό, σε μία κρίσιμη χρονική στιγμή, όπου ξεκινά η ανάκαμψη της χώρας μετά από πολλά χρόνια κρίσεως και παρεμβάσεων με δημοσιονομικό καθαρά χαρακτήρα στα πλαίσια των μνημονίων.
Θεωρώ ότι, όπως και στο παρελθόν, το σύστημα υγείας της χώρας, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, διαθέτει άξιους γιατρούς και μονάδες υψηλού κύρους, ικανές να προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες υγείας και φροντίδας στους Έλληνες πολίτες, και όχι μόνο.
Ωστόσο είναι γεγονός ότι, πριν από την οικονομική κρίση το σύστημα αυτό έπασχε από πολλές δομικές στρεβλώσεις, με αποτέλεσμα να υπάρχει σπατάλη πόρων, κακή οργάνωση, χαμηλή ποιότητα υπηρεσιών σε ορισμένους τομείς, και ως άμεση συνέπεια, χαμηλή ικανοποίηση των χρηστών των υπηρεσιών.
Τα προβλήματα αυτά σε μεγάλο βαθμό δεν δημιουργήθηκαν στη διάρκεια της κρίσης, αλλά εμφανώς εμβαθύνθηκαν, αφού ο στόχος στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν να εξοικονομηθούν «οικονομικοί πόροι», ενώ παράλληλα δεν υπήρχε το κατάλληλο τεχνικό υπόβαθρο, ώστε να υλοποιηθούν παρεμβάσεις, που θα έκαναν το σύστημα Υγείας πιο σύγχρονο, πιο οργανωμένο, περισσότερο αποτελεσματικό και αποδοτικό.
Την εποχή που όλα τα μοντέρνα συστήματα υγείας επένδυαν στην πληροφορική, – να σημειωθεί ότι το ενιαίο σύστημα πληροφορικής IASYS του Εθνικού Συστήματος Υγείας, που από το 2006 είχα και προσωπικά χειριστεί, δεν υλοποιήθηκε ακόμα μέχρι σήμερα – στην μηχανογράφηση, στην μέτρηση των οικονομικών, υγειονομικών και κλινικών αποτελεσμάτων, και με άλλα λόγια σε αυτό που σήμερα λέμε «Value-Based Healthcare», εμείς αναγκαστήκαμε στην Ελλάδα να μιλάμε για συγχωνεύσεις, για περιορισμούς δαπανών, για αποεπένδυση, για αδυναμία προσλήψεων, για ελλείψεις φαρμάκων, και άλλα πολλά αρνητικά, τα οποία δυστυχώς έχουν οδηγήσει το σύστημα υγείας σε μία κατάσταση έκρυθμη, την οποία καλείται χωρίς πίστωση χρόνου να διαχειριστεί η νέα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας.
Σήμερα έχουμε μια κατά τεκμήριο ικανή πολιτική ηγεσία, με έναν ταλαντούχο και επικοινωνιακό Υπουργό, ιατρό στο επάγγελμα, συνεπώς με συνάφεια στον χώρο, έναν εξαιρετικό Υφυπουργό με προϋπηρεσία στο αντικείμενο, και δύο Γενικούς Γραμματείς με σημαντική παρουσία και εμπειρία στον τομέα της υγείας, στην Ελλάδα και το Εξωτερικό.
Έχουν ήδη γίνει ορισμένες κινήσεις, συμβατές με ορισμένες από τις προεκλογικές εξαγγελίες του κυβερνώντος κόμματος, και αυτό είναι σημαντικό διότι δημιουργεί ένα αίσθημα τήρησης των υποσχέσεων προς τους πολίτες. Ωστόσο χρειάζονται μεγαλύτερες τομές και πιο σοβαρές παρεμβάσεις, κατά τη γνώμη μου, σε 4 τομείς:
Οι παραπάνω τομείς είναι αλληλένδετοι, και θα πρέπει να εφαρμοστεί ένα σχέδιο που να προωθεί ταυτόχρονες μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς, και όχι να γίνονται αποσπασματικές παρεμβάσεις όπως στο παρελθόν. Είναι εξίσου σημαντικό για την υγεία των Ελλήνων και για την Εθνική οικονομία, να προχωρήσει η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Υγείας και να θέσει τις βάσεις του καθολικού εκσυγχρονισμού του συστήματος υγείας.
Στον τομέα αυτό έχουν ειπωθεί πάρα πολλά, και έχουν γίνει αρκετά λιγότερα τα τελευταία χρόνια. Η αξιολόγηση τεχνολογίας υγείας εφαρμόζεται εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες στις χώρες της Ευρώπης, είτε αναφορικά με την τιμολόγηση, είτε κατά κύριο λόγο για την αποζημίωση νέων θεραπειών στον τομέα της υγείας.
Δεν έχει σημασία να αναλύσει κανείς σε αυτή τη φάση τα λάθη και τις αδυναμίες του παρελθόντος και τους λόγους που μας οδήγησαν πολύ καθυστερημένα να ξεκινήσουμε αυτή την προσπάθεια, και να μην την έχουμε ακόμη ολοκληρώσει σε ικανοποιητικό βαθμό. Για να μιλήσει κανείς για το σύστημα της αξιολόγησης, θα πρέπει να έχει μία συνολική εικόνα και ένα Όραμα για το σύστημα υγείας, και να γνωρίζει εξ αρχής που πρέπει να δοθεί προτεραιότητα.
Ακριβώς σε αυτό το σημείο είναι που περιπλέκονται τα πράγματα στην Ελλάδα, δεδομένου του ότι τα τελευταία χρόνια προσπαθούμε να βρούμε λύση σε μια δύσκολη εξίσωση, που αφενός αφορά την προαγωγή και την πρόσβαση σε νέα φάρμακα, αφετέρου την διαχείριση ενός κλειστού προϋπολογισμού, που συγκρατείται σε χαμηλά επίπεδα τελευταία χρόνια, και ταυτόχρονα την υποστήριξη της τοπικής βιομηχανίας – εξαιρετικά σημαντική παράμετρος – η οποία μπορεί να βοηθήσει με τα προϊόντα της, τόσο στην εξοικονόμηση πόρων, όσο και στην αύξηση των εξαγωγών.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω θεωρώ ότι η πολιτική στον τομέα του φαρμάκου, ειδικότερα σε ότι αφορά την αξιολόγηση, θα πρέπει να επικεντρωθεί σε συγκεκριμένους τομείς. Καταρχήν θα πρέπει να υπάρξει ένας επαναπροσδιορισμός του προϋπολογισμού που διατίθεται για φάρμακα, και επίσης μία ανακατανομή στο μερίδιο της συμμετοχής του Δημοσίου, σε σχέση με τους ιδιώτες.
Αναμφίβολα μιλώντας κανείς για τον προϋπολογισμό, τίθεται το ερώτημα ποιο πρέπει να είναι το ύψος της φαρμακευτικής δαπάνης. Είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να υπάρχει ένα μέτρο, που να συγκρατεί και να περιορίζει την αύξηση της δαπάνης, η οποία αυξήθηκε υπερβολικά και ανεξέλεγκτα τα προηγούμενα χρόνια.
Πολλές χώρες, ως γνωστό, ελέγχουν την δαπάνη χρησιμοποιώντας μηχανισμούς claw-back. Ωστόσο, προβλέπεται και επιτρέπεται μία ετήσια αύξηση, πέρα από την οποία αρχίζει και επιβάλλεται ο μηχανισμός των υποχρεωτικών επιστροφών claw-back. Αυτό φυσικά αφορά χώρες, οι οποίες έχουν μία καλή βάση εκκίνησης, και όχι μία χώρα όπως η Ελλάδα, η οποία είχε υποστεί τις μειώσεις των τελευταίων ετών.
Υπάρχουν ωστόσο προσεγγίσεις, βάσει των οποίων, δύναται να θέσει κανείς ένα βασικό προϋπολογισμό με βάση τα χαρακτηριστικά της χώρας, όπως η δημογραφική σύνθεση του πληθυσμού, το οικονομικό -κοινωνικό και υγειονομικό προφίλ, η δομή της αγοράς, η δομή του συστήματος υγείας, και άλλοι παράγοντες επηρεασμού της δαπάνης. Πιστεύω ότι μία τέτοια προσέγγιση, παρά τις ατέλειές της, θα τελείωνε την ατέρμονη διαμάχη μεταξύ Πολιτείας και εταιρειών, για το αν θα πρέπει αυξηθεί ή όχι φαρμακευτική δαπάνη της χώρας μας, με θετικές προεκτάσεις στην οικονομία.
Πρέπει ως κοινωνία πρώτα, και μετά ως πολιτικές ελίτ του συνόλου του πολιτικού φάσματος, να εγκαταλείψουμε το ιδεολογικό μοντέλο ποινικοποίησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, που οδηγεί στην ισοπέδωση των προσπαθειών ανάπτυξης και την στείρα αντιμετώπιση της ατομικής πρωτοβουλίας.
Ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο εκσυγχρονισμού, αποτελεί η εφαρμογή ενός διαρκούς και μόνιμου μηχανισμού αξιολόγησης και διαπραγματεύσεων, προκειμένου να ελεγχθεί η εισαγωγή νέων τεχνολογιών στον τομέα της υγείας. Οι νέες τεχνολογίες αυξάνουν σημαντικά το προσδόκιμο ζωής και την ποιότητα της ζωής των ασθενών. Ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις τα οφέλη έρχονται σε πολύ υψηλό κόστος.
Ταυτόχρονα υπάρχει αβεβαιότητα αναφορικά με την αποτελεσματικότητα στην κλινική πρακτική. Επίσης υπάρχει αβεβαιότητα για το πως η Νέα Τεχνολογία εισάγεται στο σύστημα υγείας και χρησιμοποιείται από τους παρόχους. Συνεπώς η κλινική αποτελεσματικότητα και οικονομική επίπτωση μιας νέας τεχνολογίας δεν είναι ποτέ δεδομένες.
Στο πλαίσιο αυτό απαιτούνται εξειδικευμένοι μηχανισμοί αξιολόγησης και μηχανισμοί διαπραγμάτευσης και ελέγχου της χρήσης της νέας τεχνολογίας, ώστε να επιτυγχάνεται άμεση και ισότιμη πρόσβαση, και ταυτόχρονα να επιτυγχάνεται η βέλτιστη χρήση των παραγωγικών πόρων.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι έχουν γίνει κάποια βήματα τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο χαρακτηρίζονται από μία προσπάθεια επιβολής πολλών περιορισμών, οι οποίοι δεν συνάδουν με την έννοια της αξιολόγησης, η οποία έχει ως κύριο στόχο την εκτίμηση της αξίας ενός προϊόντος, ώστε να παρθούν στην συνέχεια ορθές αποφάσεις, αλλά κυρίως τεκμηριωμένες, για τη σωστή χρήση του φαρμάκου στο σύστημα υγείας, και φυσικά την ορθολογική αποζημίωση.
Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένας Φορέας, στα πρότυπα φορέων του εξωτερικού, όπως για παράδειγμα το NICE (NationalInstitute for Health & Care Excellence) στην Αγγλία, ο οποίος να αξιολογεί με αμερόληπτο τρόπο τις νέες τεχνολογίες. Είτε να υπάρξει διακρατική συνεργασία με έναν υφιστάμενο τέτοιο οργανισμό. Αλλά ταυτόχρονα ο εν λόγω Φορέας να δίνει και οδηγίες για την ορθή χρήση των νέων τεχνολογιών. Οδηγίες φυσικά, τις οποίες στην συνέχεια πρέπει να ελέγχει και να εγκρίνει αυτός που αποζημιώνει, που στην περίπτωση της χώρας μας, είναι ο ΕΟΠΥΥ.
Όλα τα παραπάνω ίσως αποδειχθούν ανώφελα, εάν δεν συνοδευτούν με πολιτικές που θα προάγουν την χρήση αποτελεσματικών αλλά φθηνότερων φαρμάκων. Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι η πολιτική υγείας έχει αποτύχει οικτρά, καθόσον η χρηστών γενοσήμων φαρμάκων, όχι μόνο δεν προσεγγίζει τα Ευρωπαϊκά πρότυπα, αλλά είναι στάσιμη και σε ορισμένες περιπτώσεις οπισθοχωρεί τα τελευταία χρόνια.
Κωδικοποιημένα παρέχουμε τις εξής υπηρεσίες: Pricing # Market Access # Intelligence & Evidence Generation # Business Growth # Value Communication # Policy & Advocacy # Conformity Assessment.
Διαθέτουμε μία εξειδικευμένη Ομάδα Εργασίας για την Ελληνική αγορά με μεγάλη εμπειρία στο Ελληνικό σύστημα υγείας και δυνατότητα συγκριτικής αξιολόγησης με βάση την Διεθνή μας εμπειρία από την Swiss Approval International.
Δευθυντής Σύνταξης, virus.com.gr & Pharma Health Business magazine
Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *
Δ
