Νεότερες εξελίξεις για τη χορήγηση ολαπαρίμπης σε ασθενείς με καρκίνο προστάτη

Nέα σημαντική θεραπευτική δυνατότητα στον μεταστατικό ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη ανέδειξε η μελέτη PROfound. Επίσης, στο πλαίσιο της έρευνας καταδείχθηκε η ανάγκη του μοριακού ελέγχου των ασθενών με μεταστατικό ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη για την παρουσία μεταλλάξεων στα γονίδια BRCA1/2.

Η επιστημονική κοινότητα έχει διαπιστώσει την μοριακή ετερογένειας του καρκίνου προστάτη  προωθώντας ως συνέπεια την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών δυνατοτήτων. Υπενθυμίζεται πως το 2020 εγκρίθηκε στην Ευρώπη ο PARP αναστολέας ολαπαρίμπη για τους ασθενείς με μεταστατικό ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη που φέρουν μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2. Η εν λόγω θερεαπεία αφορά σε ασθενείς που η νόσος τους είχε υποτροπιάσει μετά από προηγούμενη θεραπεία. Είναι γνωστό ότι περίπου 5% των ασθενών με ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη φέρουν μεταλλάξεις στα γονίδια αυτά.

Τα αποτελέσματα της μελέτης PROfound που αποτέλεσε και την εγκριτική μελέτη του φαρμάκου δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Journal of Clinical Oncology. Τα στοιχεία παρουσιάζουν συνοπτικά  ο διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ kαθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας Θάνος Δημόπουλος και ο Επίκουρος Καθηγητής Μιχάλης Λιόντος.

Ειδικότερα, ο πληθυσμός της μελέτες ήταν 387 ασθενείς με μεταστατικό ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη που έφεραν μεταλλάξεις σε κάποιο από τα 15 γονίδια του μηχανισμού ομόλογου ανασυνδυασμού του DNA που εξετάστηκαν. Εξ αυτών, 160 ασθενείς έφεραν μετάλλαξη στα γονίδια BRCA1/2 και τυχαιοποιήθηκαν σε αναλογία 2:1 να λάβουν ολαπαρίμπη ή ένα νεότερο ορμονικό παράγοντα.

Από την έρευνα προέκυψε πως η ολαπαρίμπη τριπλασίασε το χρόνο ως την επιδείνωση της νόσου σε σχέση με την καθιερωμένη αγωγή (9,8 έναντι 3 μηνών) και αύξησε και τη συνολική επιβίωση των ασθενών (20,1 έναντι 14,4 μηνών). Οι επιστήμονες ακόμη τονίζουν την ανάγκη του μοριακού ελέγχου των ασθενών με μεταστατικό ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη για την παρουσία μεταλλάξεων στα γονίδια BRCA1/2, ώστε να αναγνωρίζεται ο πληθυσμός των ασθενών που θα ωφεληθούν από την αγωγή με Olaparib.  Η βέλτιστη αντιμετώπιση των ασθενών αυτών γίνεται σε εξειδικευμένα κέντρα με εμπειρία σε αυτή την συχνή πάθηση.

Σημειώνεται ότι το όφελος του φαρμάκου διαπιστώθηκε τόσο στην πλειοψηφία των ασθενών που έφεραν μεταλλάξεις στο γονίδιο BRCA2, όσο και στους λιγότερους αριθμητικά ασθενείς με BRCA1 μεταλλάξεις. Το όφελος του φαρμάκου ήταν επίσης παρόμοιο ανεξάρτητα με το εάν η μετάλλαξη ήταν κληρονομούμενη (γαμετική μετάλλαξη) ή υπήρχε μόνο στα κύτταρα του όγκου (σωματική μετάλλαξη). Συνεπώς, η ολαπαρίμπη βελτίωσε την επιβίωση έναντι της ενζαλουταμίδης ή της αμπιρατερόνης σε όλες τις υποομάδες ασθενών με μεταστατικό ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη που φέρουν μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2.