Νεότερες μελέτες: Αποτελεσματικά τα εμβόλια έναντι της παραλλαγής Όμικρον

Τα υπάρχοντα εμβόλια επάγουν κυτταρική ανοσία έναντι της παραλλαγής Όμικρον, σύμφωνα με δυο πρόσφατες μελέτες. Ανησυχία είχε προκύψει λόγω του μεγάλου αριθμού μεταλλάξεων στην εξωτερική πρωτεΐνη (spike) και με δεδομένο ότι τα εμβόλια αναπτύχθηκαν για να επάγουν αντισώματα έναντι της εξωτερικής πρωτεΐνης του ιού.

Οι μελέτες έδειξαν οτι τα εμβόλια αναγνωρίζουν τη νεότερη παραλλαγή, παρά τις πολλαπλές μεταλλάξεις. Τα ευρήματα εξηγούν γιατί τα εμβόλια προστατεύουν από την σοβαρή νόσηση παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη παραλλαγή μπορεί να αποφύγει τα εξουδερωτικά αντισώματα.

Το ζήτημα πραγματεύεται άρθρο του National Institutes of Health των ΗΠΑ.H βιβλιογραφία ανασκοπείται από τους Καθηγητές της Ιατρικής του ΕΚΠΑ Δημήτριο Παρασκευή (Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανης ΕΚΠΑ).

Στην πρώτη μελέτη:

Αξιολογήθηκε η ανοσιακή απάντηση των Τ-κυττάρων εμβολιασμένων έναντι διαφορετικών στελεχών.  Συγκεκριμένα, εξετάστηκαν δείγματα από 96 ενήλικες που είχαν λάβει ένα από τα τέσσερα εμβόλια (Pfizer-BioNTech, Moderna, Johnson & Johnson/Janssen ή Novavax).  Επίσης, μετρήθηκαν οι ανοσολογικές αποκρίσεις σε τέσσερις διαφορετικές χρονικές περιόδους, μέχρι και πέντε έως έξι μήνες μετά την τελευταία δόση του εμβολίου.

Ειδικότερα, διαπιστώθηκε ότι τα επίπεδα των Β κυττάρων μνήμης και των εξουδετερωτικών αντισωμάτων μειώθηκαν σημαντικά έξι μήνες μετά τον εμβολιασμό. Υπενθυμίζεται ότι τα Β κύτταρα μνήμης λειτουργούν επικουρικά στην ταχεία ανάπτυξη αντισωμάτων έναντι ιών ή άλλων μολυσματικών παθογόνων. Ωστόσο, ο μικρότερος αριθμός εξουδετερωτικών αντισωμάτων μπορεί να επιτρέψει επαναλοιμώξεις σε εμβολιασμένα άτομα.

Όσο για τα Τ-κύτταρα αναγνώρισαν όλα τα στελέχη, ακόμη και  των παραλλαγών Δέλτα και Όμικρον.  Στις περισσότερες περιπτώσεις τα Τ-κύτταρα καταδείχθηκαν αποτελεσματικά έναντι της νέας παραλλαγής. Έξι μήνες μετά τον εμβολιασμό, το 84% της δραστηριότητας των CD4+ (βοηθητικών) Τ-κυττάρων και το 85% των CD8+ Τ-κυτταροτοξικών έναντι του Όμικρον παρέμειναν παρόμοια σε σύγκριση με τα αρχικά στελέχη.

Στη δεύτερη μελέτη:

Επίσης, εντοπίτηκαν χαμηλά επίπεδα αντισωμάτων έναντι του Όμικρον αλλά ισχυρή ανοσιακή απάντηση των Τ-κυττάρων. Αναλυτικά, αξιολογήθηκαν δείγματα από 47 άτομα που εμβολιάστηκαν με τα εμβόλια Johnson & Johnson ή Pfizer-BioNTech.  Από τα δεδομένα προέκυψε πως η ανοσιακή απάντηση των CD4+ και CD8+ Τ κυττάρων διατηρήθηκε σε επίπεδα υψηλότερα του 80% σε σχέση με την απάντηση έναντι του αρχικού στελέχους.

Μέχρι τώρα  μελέτες αναφέρουν παρόμοια αποτελέσματα. Από  τα στοιχεία προκύπτει ότι Τ-κύτταρα που ενεργοποιούνται από τα εμβόλια μπορούν και  αναγνωρίζουν το στέλεχος Όμικρον. Τα  Τ κύτταρα χρησιμεύουν ως δεύτερη γραμμή προστασίας έναντι του παθογόνου. Συνεπώς, μπορεί το στέλεχος Όμικρον να μεταδίδεται εύκολα σε εμβολιασμένους, αλλά  αυτοί διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο σοβαρή νόσο.