Ενημερωτική εκστρατεία για τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια γνωστή και ως ΧΑΠ, πραγματοποιεί η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία με κεντρικό μήνυμα: «Νιώθεις δύσπνοια; Λαχανιάζεις; Σκέψου τη ΧΑΠ…». Την εκστρατεία υποστηρίζουν οι εταιρείες AstraZeneca, Chiesi, ΕLPEN, GSK, Guidotti Hellas και Menarini Hellas.

Οι εκπρόσωποι της ΕΠΕ παρουσίασαν τα νεότερα δεδομένα σχετικά με τη διαχείριση των ασθενών με παρόξυνση ΧΑΠ, τις θεραπείες, τα πιλοτικά προγράμματα πνευμονικής αποκατάστασης, αλλά και τη σημασία του εμβολιασμού στους ασθενείς με ΧΑΠ.

Ο Πέτρος Μπακάκος Καθηγητής Πνευμονολογίας και Γενικός Γραμματέας της ΕΠΕ ανέφερε μεταξύ άλλων ότι η νόσος προσβάλλει περισσότερα από 340 εκατ. ανθρώπους και αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Η πρόοδος που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στη διαχείριση της ΧΑΠ είναι σημαντική, αλλά υπάρχει περιθώριο για πιο έγκαιρη διάγνωση και καλύτερη αντιμετώπιση στο πλαίσιο της εξειδικευμένης ιατρικής, με στόχο την ελάττωση της νοσηρότητας και θνητότητας της ΧΑΠ».

Ο Γιώργος Χειλάς, Αναπληρωτής Καθηγητής Πνευμονολογίας αναφέρθηκε σε μία σημαντική μελέτη με την ονομασία HELICOPD, που αφορά ασθενείς με ΧΑΠ και καρδιαγγειακά συνοδά νοσήματα στην Ελλάδα.

• Για τη χρονική περίοδο 15 Οκτωβρίου 2024 έως 20 Οκτωβρίου  2025 εντάχθηκαν συνολικά 837 ασθενείς από 31 κέντρα από όλη την Ελλάδα, ενώ αναμένεται να ανέλθουν στους 883 οι ασθενείς που θα ενταχθούν καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης.
• Η μέση ηλικία του πληθυσμού είναι τα 71 έτη, με σαφή υπεροχή του ανδρικού φύλου (80%) και μόνο το 1% του πληθυσμού της μελέτης δεν είχαν καπνίσει ποτέ στη ζωή τους.
• Από το σύνολο των ασθενών που εντάχθηκαν στη μελέτη, το 22% έπασχε από νεοδιαγνωσθείσα ΧΑΠ ενώ το 21% από νεοδιαγνωσθέν καρδιαγγειακό νόσημα.
• Η διάρκεια της μελέτης είναι δύο έτη, ενώ η παρακολούθηση των ασθενών έχει διάρκεια 6–24 μήνες και περιλαμβάνει τουλάχιστον δύο επισκέψεις (αρχική και τελική) και επιπλέον μία ενδιάμεση επίσκεψη τουλάχιστον ανά 6μηνο, στο πλαίσιο της τακτικής κλινικής παρακολούθησης του ασθενή.

Η κα Νικολέττα Ροβίνα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πνευμονολογίας μίλησε για μία άλλη μελέτη, που διενεργεί η ΕΠΕ σχετικά με τη διαχείριση των ασθενών με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) που νοσηλεύονται και λαμβάνουν εξιτήριο λόγω σοβαρής παρόξυνσης ΧΑΠ (Discharge protocol). Επισήμανε ότι μεταξύ άλλων οι στόχοι της μελέτης είναι:

α) Η διερεύνηση της παρούσας κατάστασης στην Ελλάδα, μέσω της καταγραφής διαφορών και ομοιοτήτων, καθώς και του κόστους κάθε προσέγγισης στη διαχείριση των ασθενών με ΧΑΠ που νοσηλεύονται λόγω σοβαρής παρόξυνσης και λαμβάνουν εξιτήριο με οδηγίες από το νοσοκομείο και

β) η δημιουργία ενός προτυποποιημένου πρωτοκόλλου βέλτιστης προσέγγισής τους βάσει διεθνών συστάσεων και της γνώμης των ειδικών, που θα μπορούσε να εφαρμοστεί με τρόπο ενιαίο και με κοινά εχέγγυα ποιότητας, στο σύνολο των κλινικών του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ).

Οι κυρίες Ανδριάνα Παπαϊωάννου, Επίκουρη Καθηγήτρια Πνευμονολογίας και Αφροδίτη Μπούτου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πνευμονολογίας ΑΠΘ, αναφέρθηκαν με τη σειρά τους στα πιλοτικά προγράμματα πνευμονικής αποκατάστασης που υλοποιεί η ΕΠΕ στους Δήμους Περιστερίου και Θεσσαλονίκης. Όπως εξήγησαν, τα πλεονεκτήματα της πνευμονικής αποκατάστασης για τους αναπνευστικούς ασθενείς δεν είναι ευρέως γνωστά, ενώ τα προγράμματα αποκατάστασης που λειτουργούν στη χώρα μας είναι πολύ λίγα, υποστηρίζονται κυρίως από τις Ιατρικές Σχολές στο πλαίσιο μεγάλων Πνευμονολογικών κλινικών και δεν αποζημιώνονται, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η δυνατότητα να καλυφθούν οι ανάγκες των ασθενών.

Η ΧΑΠ παραμένει μια σημαντική πρόκληση δημόσιας υγείας απαιτώντας μέτρα πρόληψης, έγκαιρη διάγνωση και πρόσβαση όλων των ασθενών σε σύγχρονες και αποτελεσματικές θεραπείες τόνισε ο Πασχάλης Στειρόπουλος, Καθηγητής Πνευμονολογίας. Ωστόσο, όπως εξήγησε ο ίδιος, «Η πρόοδος της έρευνας μάς επιτρέπει να κατανοούμε καλύτερα τη νόσο, να εντοπίζουμε έγκαιρα τους παράγοντες κινδύνου, να αντιμετωπίζουμε τις συννοσηρότητες και να εφαρμόζουμε εξατομικευμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Έτσι η φαρμακολογική θεραπεία της ΧΑΠ περιλαμβάνει πλέον, πέραν των βρογχοδιασταλτικών μακράς δράσης, των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών και της ροφλουμιλάστης, νέα μόρια όπως η ensifentrine (διπλός αναστολέας των ενζύμων PDE3 και PDE4, με συνδυασμένη βρογχοδιασταλτική και αντιφλεγμονώδη δράση) και βιολογικές θεραπείες με μονοκλωνικά αντισώματα όπως το mepolizumab και το dupilumab, σε ασθενείς με παροξύνσεις και υψηλά ηωσινόφιλα στο αίμα».

Στη σημασία του εμβολιασμού για τους ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα αναφέρθηκε τέλος η Καθηγήτρια Πνευμονολογίας Παρασκευή Κατσαούνου. Όπως είπε, «Οι ασθενείς με ΧΑΠ αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου καθώς κάθε λοίμωξη του αναπνευστικού μπορεί να οδηγήσει σε παρόξυνση. Πρόσφατα δεδομένα από νοσηλείες λόγω λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού στο ΓΝΑ “Ευαγγελισμός”, έδειξαν ότι οι ασθενείς που κατέληξαν κατά τη νοσηλεία τους ήταν κυρίως ασθενείς με ΧΑΠ. Συγκεκριμένα, οι ασθενείς με ΧΑΠ που νοσηλεύτηκαν λόγω γρίπης ή RSV είχαν θνητότητα 18%».

Σύμφωνα με τις συστάσεις της ΕΠΕ οι ασθενείς με ΧΑΠ θα πρέπει να εμβολιάζονται:

1. Εφάπαξ με το εικοσαδύναμο εμβόλιο έναντι του πνευμονιόκοκκου.
2. Ετησίως με το εμβόλιο έναντι της γρίπης.
3. Κάθε δέκα έτη με το εμβόλιο έναντι του κοκκύτη.
4. Kάθε δύο έτη με το εμβόλιο έναντι του RSV.
5. Ετησίως με το εμβόλιο έναντι της COVID-19.
6. Εφάπαξ με το εμβόλιο έναντι του έρπητα ζωστήρα.

Για τις περιπτώσεις 1 – 5 συστήνεται οι ασθενείς με ΧΑΠ να εμβολιάζονται ανεξαρτήτως ηλικίας.