Ντοκιμαντέρ «9 ΖΩΕΣ»: Οι Έλληνες Ασθενείς μας προσφέρουν μάθημα ζωής

Βιώματα, σκέψεις και μαρτυρίες μοιράζονται χρόνιοι ασθενείς αλλά και φροντιστές σε ένα αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ μικρού μήκους με τίτλο «9 ΖΩΕΣ». Το ταξίδι της χρόνιας ασθένειας, όπως «ξεδιπλώνεται» στο ντοκιμαντέρ της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας και του Στέφανου Σιταρά δίνει πολύτιμα μαθήματα όχι μόνο σε αυτούς που το «διανύουν» αλλά και σε εμάς που έχουμε την ευλογία να το μοιραστούμε μαζί τους, μέσα από τις μαρτυρίες τους.

Οι μικρές ιστορίες αποκαλύπτουν τον πόνο, τις δυσκολίες, αλλά και τις «νησίδες» παρηγοριάς και δύναμης δίνοντας μαθήματα ζωής. Άνθρωποι που αντιμετωπίζουν τον καρκίνο, την κυστική ίνωση, τη αρθίτιδα, την σκλήνρυνση,  την αταξία του Φρίντριχ κ.ά. αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση για την αντοχή και την μαχητικότητά τους. Απλόχερα οι ήρωες μας προσφέρουν «αποστάγματα» από την περιπέτεια της διάγνωσης και της θεραπείας, ενώ φανερώνουν τα τρωτά σημεία του ΕΣΥ, την ανάγκη για ενσυναίσθηση από το ιατρικό προσωπικό, την κοινωνία και την Πολιτεία. Μέσα από τα μάτια τους μπορούμε να αναγνωρίσουμε και γκρίζα σημεία, για παράδειγμα την έλλειψη προσπελασιμότητας σε όλους τους χώρους και τη δυσκολία στη προσβασιμότητα σε καινοτόμες θεραπείες.

Οι αφηγητές τους αναδεικνύουν τις συνήθειες που μπορούν να προλάβουν την εξέλιξη των παθήσεων, αποκαλύπτουν το κοινωνικό στίγμα μέσα από τα κακόβουλα αδιακριτα σχόλια ορισμένων συνανθρώπων μας. Χαρακτηριστικές είναι οι μαρτυρίες ασθενών που καταγράφονται στο ντοκιμαντέρ: « ήταν στιγμές που έβλεπαν πρώτα την αρρώστια να έρχεται και μετά τη Βιβή», «με είχε πει ένας συμμαθητής μου και λεπρή», «μπράβο παντρεύτηκες μια κοπέλα σε αμαξίδιο, σου βγάζω το καπέλο». Το μήνυμα που στέλνουν όμως μέσα από τις «εξομολογήσεις» τους  είναι ότι η συλλογική διαχείριση της ασθένειας  δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με όρους αναπηρίας, αλλά διαφορετικότητας, αποκαλύπτοντας την οπισθοδρόμηση της κοινωνίας μας έναντι των ευαίσθητων ομάδων. Ο όρος  «ευαίσθητος» όμως μπορεί να φανεί και καταχρηστικός, γιατί συνάμα οι ασθενείς μέσα από τις εμπειρίες τους “σμιλεύονται”, ωριμάζουν και αποκτούν σοφία. «Στους δυνατούς ανθρώπους συμβαίνει κάτι και γίνονται πιο δυνατοί» τονίζει ενδεικτικά μια αφηγήτρια που δοκιμάστηκε από τον καρκίνο. Για την απελευθέρωση από τα κοινωνικά πρέπει και το χαμήλωμα του πήχη στις απαιτήσεις από τον εαυτό μας μιλά μια συμπάσχουσα της. Το «κέρδος» από την συμβίωση με τη αρθρίτιδα ομολογεί μια νεαρά «με βοήθησε στον χαρακτήρα μου να γίνω ανεξάρτητη,  πιο υπεύθυνη (…)». Μέσα από τις αφηγήσεις τους, οι χρόνιοι ασθενείς μιλώντας με αξιοπρέπεια για την εμπειρία, καταδεικνύουν ότι ο πόνος δεν είναι η αιτία για λύπηση, αλλά για θαυμασμό.

Τέλος, πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή του ντοκιμαντέρ είναι η οπτική του φροντιστή, που δεν στέκεται μόνο στις δυσκολίες αλλά και στις θετικές πτυχές του να μοιράζεσαι δύσκολες στιγμές. Άξιο λόγου είναι ότι το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ προβλήθηκε σε πρώτη μετάδοση κατά τη διάρκεια εργασιών του 11ου Πανελληνίου Συνεδρίου Ασθενών στο Στρογγυλό Τραπέζι με τίτλο «Οι Ασθενείς Ρωτούν οι Πολιτεία Απαντά».