Ο ΕΟΠΥΥ καταπιάνεται με τους βιοδείκτες

Το κενό στην αποζημίωση των βιοδεικτών επιδιώκει να καλύψει ο ΕΟΠΥΥ, όπως προέκυψε από το 2nd Health Innovation Conference. Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Οργανισμού, Σ. Μπερσίμης, έχει ζητήσει από το ΚΕΣΥ επικαιροποίηση του καταλόγου, ενώ έστειλε και ερώτημα στις αρμόδιες επιστημονικές εταιρείες ζητώντας επισήμως πληροφόρηση γύρω από τους βιοδείκτες που είναι απαραίτητοι και δεν αποζημιώνονται. Με οδηγό τις αναφορές των επιστημονικών φορέων ο ΕΟΠΥΥ θα συντάξει πρόταση προς το Υπουργείο Υγείας, ώστε να προχωρήσει η διαδικασία αποζημίωσης των βιοδεικτών αυτών, καθώς το θέμα τίθεται σε επίπεδο πρόληψης.

Ήδη υπάρχουν στο σύστημα αποζημίωσης 21 βιοδείκτες, οι οποίοι αποζημιώνονται με απόφαση του 2014, αλλά σε τόσο ταχέως εξελισσόμενο πεδίο, έκτοτε δεν έχει υπάρξει καμία επικαιρόποιηση. Υπάρχουν φάρμακα που κυκλοφορούν, αλλά επειδή δεν υπάρχουν στο σύστημα αποζημίωσης οι βιοδείκτες τους, δεν μπορούν να αποζημιωθούν.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της ανάλυσης Oncotype dx για τον καρκίνο του μαστού. Πρόκειται για τη διαγνωστική εξέταση που προσδιορίζει την πιθανότητα υποτροπής της νόσου και την υποομάδα των ασθενών που έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να ωφεληθεί από τη χημειοθεραπεία. Όπως εξήγησε ο Γιώργος Νασιούλας, Επιστημονικός Διευθυντής της Genekor MSA, , οι ασθενείς πληρώνουν 3.250 ευρώ και στη συνέχεια παίρνουν μόλις το 80% από τον ΕΟΠΥΥ. «Υπάρχουν παγκοσμίως μελέτες για το όφελος για το σύστημα από την αποζημίωση της εξέτασης αυτής, που μπορεί να αγγίζει και τα 9 εκατ. ευρώ».

Πάντως, κατά τον πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ, αναμένεται να υπογραφεί ξανά η υπουργική απόφαση για το Oncotype DX, χωρίς αναφορά σε ηλικιακό όριο. «Η προσπάθειά μας είναι να εντάξουμε καλύτερη τεχνολογία στην καλύτερη δυνατή τιμή», σημείωσε ο κ. Μπερσίμης, ξεκαθαρίζοντας πως απαιτείται ένας σταθερός πυλώνας που θα αξιολογεί τις εξελίξεις.

Υπάρχει, δε, ένας βιοδείκτης ο οποίος δεν αποζημιώνεται, αλλά αντιθέτως αποζημιώνεται το φάρμακο που σχετίζεται με την πάθηση.

Όπως εξήγησε ο κ. Μπερσίμης, θα μπορούσε να σχηματίσουμε τις κατηγορίες των υγειών συνανθρώπων μας, που θα μπορούσαν να ενταχθούν σε ένα πλαίσιο εξετάσεων, με αναφορά σε συγκεκριμένη συχνότητα στην οποία θα υποβάλλονται σε αυτές, που θα επιτρέψει να εντοπιστούν εγκαίρως τα νοσήματα.

Όλα αυτά τα τεστ , δηλαδή, ο ΕΟΠΥΥ τα βλέπει σαν εργαλείο για την καταλληλότερη θεραπεία. «Αν μπορέσουμε να σχεδιάσουμε πρόληψη με βάση τους βιοδείκτες, το όφελος είναι ακόμη μεγαλύτερο», προσέθεσε ο κ. Μπερσίμης.

«Πρέπει να δούμε πιο σφαιρικά το θέμα των βιοδεικτών για να καταλήξουμε τι αποζημιώνουμε και τι», ξεκαθάρισε από την πλευρά της η Μαρί Γαζούλη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Όπως διευκρίνισε, απαιτείται να υπάρχει ευελιξία στην ανανέωση των guidelines γιατί οι βιοδείκτες έρχονται με καταιγιστικό ρυθμό. Για την κ. Γαζούλη μεγάλο κενό δημιουργεί η απουσία registry.

«Δεν υπάρχει καταγραφή των περιπτώσεων καρκίνου. Το μητρώο θα μπορέσει να αναδείξει και την αναγκαιότητα. Πόσους ασθενείς θα χρειαστεί να θεραπεύσουμε, δηλαδή», σημείωσε. Σύμφωνα, πάντως, με τον κ. Νασιούλα στους βιοδείκτες δεν μπορεί να υπάρξει προκλητή ζήτηση.

Για το Χρήστο Αντωνόπουλο, MD, PhD, Διευθυντή του Τμήματος Ογκολογίας της AstraZeneca Ελλάδος απαιτείται ένα κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο για την άμεση και συνεχή αποζημίωση της εξέτασης των βιοδεικτών που είναι απαραίτητοι για την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες, όπως για παράδειγμα η εξέταση για την ανίχνευση μεταλλάξεων BRCA/  Όπως επεσήμανε, η άμεση επικαιροποίηση της λίστας με τους αποζημιούμενους βιοδείκτες, θα συμβάλλει στην ίση και έγκαιρη πρόσβαση των ασθενών στις θεραπείες, ενώ παράλληλα, θα λειτουργήσει προς όφελος του συστήματος υγείας, συντελώντας σε οικονομικά αποτελεσματική χρήση των διαθέσιμων πόρων. «Ακούγεται λίγο κλισέ να λέμε ότι πρέπει να κάνουμε ένα θεσμικό πλαίσιο. Χρειάζεται να μην αυξήσουμε τον κυκεώνα της γραφειοκρατίας».

Αυστηροποίηση του πλαισίου ελέγχου ζήτησε, από την πλευρά της η κ. Γαζούλη, ξεκαθαρίζοντας πως δεν μπορούν όλοι να εξετάζουν βιοδείκτες και άρα χρειάζονται πιστοποιημένα εργαστήρια.

Για την συμβολή της γενετικής στη διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου, μίλησε ο Κυριάκος Κυριάκου, PhD Καθηγητής Βιοχημείας Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου. Σήμερα η γενετική αποτελεί ίσως το ισχυρότερο διαγνωστικό μέσο και αποτελεί ένα αναπόσπαστο μέρος της σύγχρονης ιατρικής επιστήμης. Όπως αναφέρθηκε, πρέπει ωστόσο να ενισχυθούν οι ερευνητικές προσπάθειες και να ενδυναμωθούν ανερχόμενοι τομείς και δομές όπως η Βιοπληροφορική, η ανάπτυξη εθνικών Βιοτραπεζών ως και η χρήση  ηλεκτρονικών φακέλων. Επιβάλλεται, επίσης, η αγαστή συνεργασία και η δικτύωση μεταξύ εθνικών κέντρων, νοσοκομείων, πανεπιστημίων, ερευνητικών ινστιτούτων και της βιομηχανίας εφαρμογής της γνώσης, έτσι ώστε τα μοριακά δεδομένα να τυγχάνουν καλύτερης ερμηνείας και κατανόησης. Ο καρκίνος αναπτύσσεται λόγω αλλαγής των γονιδίων. Αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Γι’ αυτό όλα τα φάρμακα που αναπτύσσονται έχουν στόχο τον καρκίνο. Το χαρακτηριστικό του καρκίνου, που δεν το έχουν άλλες ασθένειες, είναι ότι το γονιδίωμά του αλλάζει συνεχώς. Στην Κύπρο δεν έχουμε ολοκληρωμένο ασφαλιστικό σύστημα υγείας.