Ο μεγάλος κίνδυνος με τα ΣΔΙΤ στην Υγεία

Υπάρχει ένας μεγάλος κίνδυνος με τις Συμπράξεις Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) στην Υγεία. Όχι δεν είναι η ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ, όπως λένε οι συνδικαλιστές και ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο κίνδυνος είναι η κυβέρνηση να χειριστεί με προχειρότητα το θέμα και να το… κάψει.

Για να πούμε και του στραβού το δίκιο, το ελληνικό σύστημα υγείας είναι ήδη ιδιωτικοποιημένο. Διότι το 40% των δαπανών για την υγεία είναι ιδιωτικές, δηλαδή, τις πληρώνουμε όλοι οι πολίτες από την τσέπη μας. Και όπως έχουν δείξει πολλές έρευνες, ένα μέρος των χρημάτων αυτών διοχετεύονται στο δημόσιο σύστημα υγείας…

Το δίλλημα μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού είναι πρακτικά ψευδεπίγραφο. Το θέμα δεν είναι αν οι υπηρεσίες παρέχονται από το δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα, αλλά ποιος πληρώνει. Το δημόσιο μέσω της κοινωνικής ασφάλισης ή οι πολίτες.

Φυσικά, δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας πρέπει να λειτουργούν υπό κοινές προδιαγραφές ποιότητας και διαφάνειας. Εδώ έγκειται το μείζον πρόβλημα στην Ελλάδα. Δεν έχουμε ενιαίους κανόνες, ούτε φυσικά σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης της λειτουργίας τόσο των δημόσιων όσο και των ιδιωτικών υπηρεσιών.

Γι’ αυτό έχουμε διαφθορά, σκάνδαλα, μίζες, φακελάκια, τυφλούς μαϊμού, περιττές αξονικές τομογραφίες κ.ο.κ. Παράλληλα, έχουμε ράντζα, ουρές, γραφειοκρατία, λίστες αναμονής και νοσοκομεία που δέχονται επείγοντα περιστατικά κάθε 3 ή 4 μέρες.

Ας επανέλθουμε όμως στα ΣΔΙΤ. Δεν είναι η πρώτη φορά, που τίθεται το θέμα στο χώρο της υγείας. Φιλολογικά, συζητείται εδώ και χρόνια, αλλά επί της ουσίας μόνο την περίοδο 2005-2009 επί Κ. Καραμανλή είχαν γίνει ενέργειες για ορισμένα μεγάλα έργα, όπως π.χ. η ανέγερση ενός παιδιατρικού νοσοκομείου στη Θεσσαλονίκη. Τα σχέδια όμως είχαν μείνει στη μέση.

Βέβαια, το προαναφερόμενο έργο ήταν επί της ουσίας μόνο κατασκευαστικό έργο. Το νοσοκομείο που θα φτιαχνόταν θα εντάσσονταν στο ΕΣΥ, το προσωπικό θα ήταν δημόσιοι υπάλληλοι και οι ιδιώτες που θα το έφτιαχναν απλώς θα λάμβαναν ένα μίσθωμα και θα εξασφάλιζαν την ορθή λειτουργία του ηλεκτρομηχανολογικού και ιατρικού εξοπλισμού.

Πάντως, στην πράξη είχαμε πολλά έργα ΣΔΙΤ στα νοσοκομεία εδώ και πολλά χρόνια. Διότι ΣΔΙΤ είναι η ανάθεση των υπηρεσιών σίτισης, καθαριότητας και φύλαξης σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Όμως, το εγχείρημα αυτό δεν είχε πάντα τα προσδοκόμενα αποτελέσματα και σε ορισμένες περιπτώσεις εξελίχθηκε σε εστία διαφθοράς και διαπλοκής των κομματικών διοικήσεων των νοσοκομείων με ισχυρά ιδιωτικά συμφέροντα.

Τι έγινε στην πράξη; Αντί να βελτιωθούν οι υπηρεσίες προς τους πολίτες και να ελεγχθεί το κόστος, συχνά είχαμε το αντίθετο. Κύρια αιτία φυσικά δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι το κράτος δεν άσκησε εποπτεία και έλεγχο στους ιδιώτες μεγαλο-εργολάβους.

Οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη για την πιλοτική υλοποίηση ΣΔΙΤ σε 3 μεγάλα νοσοκομεία δεν φαίνεται ότι αφορούν τέτοια έργα. Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση έχει παραδειγματιστεί από άλλες χώρες και θα προχωρήσει σε συνεργασία με ιδιωτικές επιχειρήσεις, ώστε να βελτιώσει τις υπηρεσίες και να ελέγξει το κόστος.

Όπως έχει δείξει η διεθνής εμπειρία, τέτοιου είδους έργα μπορεί να βελτιώσουν την οικονομική αποδοτικότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών. Όμως, είναι σύνθετα και πολύπλοκα, τόσο νομικά όσο και διαχειριστικά.

Μένει να δούμε βέβαια περισσότερες λεπτομέρειες για να μπορέσουμε να κρίνουμε, όμως ένα είναι βέβαιο: Οι υπηρεσίες του υπουργείου Υγείας είναι φύσει αδύνατον να σχεδιάσουν, να διαπραγματευτούν και να παρακολουθήσουν έργα ΣΔΙΤ. Δεν διαθέτουν το αναγκαίο προσωπικό και την τεχνογνωσία.

Συνεπώς, η κυβέρνηση θα χρειαστεί να προσλάβει κάποια ιδιωτική εταιρεία για να λειτουργήσει ως σύμβουλος για την υλοποίηση τέτοιων έργων. Αν δεν το κάνει και βασιστεί σε ίδια μέσα, πολύ φοβάμαι ότι η προσπάθεια είναι καταδικασμένη.

Οι ατυχείς επιλογές διοικητών στα νοσοκομεία από την κυβέρνηση δεν παρέχουν τα εχέγγυα ότι η ΝΔ πράγματι θέλει να αναδιοργανώσει το ΕΣΥ. Εκτός και αν κάποιοι έχουν κατά νου ότι με τα ΣΔΙΤ θα διορθώσουν τα δημόσια νοσοκομεία, οπότε δεν υπάρχει πρόβλημα να διορίσουμε τους δικούς μας στις διοικήσεις των νοσοκομείων, ακόμη και αν είναι τελείως άσχετοι.

Η ουσία λοιπόν είναι ότι τα έργα ΣΔΙΤ στην Υγεία δεν είναι απλή υπόθεση. Αν η κυβέρνηση διαχειριστεί το ζήτημα με την ίδια νοοτροπία, που λειτούργησε στο διορισμό των διοικητών, τότε είναι βέβαιο ότι θα οδηγηθούμε σε φιάσκο…