Ο ρόλος της εξωδικαστικής διαμεσολάβησης σε ιατρικές υποθέσεις

Διέξοδο στην ψυχοφθόρα και χρονοβόρα κατάσταση που συνοδεύει τις προσφυγές ασθενών και συγγενών σε δικαστικές αρχές σε βάρος ιατρών, για φερόμενος πράξεις ή παραλείψεις κατά την άσκηση του λειτουργήματος τους, μπορεί να αποτελέσει ο μηχανισμός της εξωδικαστικής διαμεσολαβήσεως. Σύμφωνα με τον ΙΣΑ, «σε κάποιες περιπτώσεις οι αξιώσεις αυτές είναι δικαιολογημένες, σε κάποιες περιπτώσεις ωστόσο τυγχάνουν προϊόντα παρανοήσεων ή κι υπερβολών», αλλά σε κάθε περίπτωση κλονίζει τη σχέση εμπιστοσύνης του ασθενούς με τον ιατρικό θεσμό και επιπλέον παράγει ανεπιθύμητες παρενέργειες οδηγώντας πολλούς γιατρούς στη λεγόμενη «αμυντική ιατρική».

Η εξωδικαστική διαμεσολάβηση είναι μία σαφώς ειρηνικότερη και πιο συναινετική  διαδικασία η οποία παράγει ισοδύναμα αποτελέσματα με εκείνα των δικαστικών αποφάσεων πλην όμως διεξάγεται σε χώρο εκτός Δικαστηρίων και σε περιβάλλον άκρως εχέμυθο χωρίς κινδύνους δημοσιότητας. «Η λειτουργία του θεσμού της Διαμεσολαβήσεως εναπόκειται στην πρωτοβουλία των εμπλεκομένων μερών: ένας  εκ των μερών, είτε ο ασθενής είτε ο Ιατρός απευθύνεται σε Διαπιστευμένο Διαμεσολαβητή αιτούμενος την πρόσκληση του έτερου μέρους σε Διαμεσολάβηση. Η κλήτευση αυτή μπορεί να γίνεται είτε προ της εγέρσεως της όποιας ένδικης ενέργειας ή κι εκκρεμούσης αυτής. Εφόσον το έτερο και κληθέν μέρος αποδεχθεί, η διαδικασία εξελίσσεται ενώπιον του Διαμεσολαβητή μέσω των πληρεξουσίων Δικηγόρων των μερών αλλά και με την άμεση και φυσική παρουσία των ιδίων των μερών. Ο Διαμεσολαβητής έχει συντονιστική και διευκολυντική αρμοδιότητα και όχι αποφασιστική . Άλλως ειπείν, δεν είναι εκείνος που θα εκδώσει απόφαση. Είναι τα μέρη εκείνα που καλούνται να συντάξουν την απόφαση τους εν είδει συμφωνητικού», εξηγεί ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ).

Όπως τονίζεται, η Διαμεσολάβηση δύναται να καταλήξει στην σύνταξη ενός πρακτικού επιλύσεως της διαφοράς. Ενδέχεται ωστόσο και να αποτύχει. Ωστόσο, στις περιπτώσεις εκείνες που αφορούν τους Ιατρούς διακρίνονται εκείνα τα χαρακτηριστικά που η υπαγωγή σε Διαμεσολάβηση της διαφοράς έχει αυξημένες πιθανότητες ευδοκιμήσεως. Οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσει σε ολοκλήρωση της διαδικασίας είναι σύμφωνα με τον ΙΣΑ:

1. Οι ασθενείς – κατά κανόνα οι προσφεύγοντες- επιδιώκουν την ταχεία επίλυση της διαφοράς τους . 2. Αντιστρόφως, οι ιατροί – κατά κανόνα οι διωκόμενοι- επιθυμούμε την ταχεία κατάργηση της όποιας εκκρεμούσης σε βάρος μας διαφορά ( ενώ σε άλλες περιπτώσεις εννόμων σχέσεων ο οφειλέτης επιδιώκει την διαιώνιση, την αναβολή, την ματαίωση κι αποδυνάμωση της σε βάρος αξιώσεως του).
2. Έχει προκύψει εξ’ ερεύνης ότι ουκ ολίγες αξιώσεις ασθενών είχαν ως αιτία γεννήσεως όχι φερόμενο ιατρικό σφάλμα αλλά την ελλιπή ενημέρωση ή επικοινωνία με τον θεράποντα τους. Ως εκ τούτου υπάρχουν διαφορές οι οποίες λήγουν χωρίς καν την αξίωση περί χρηματικού ανταλλάγματος-αποζημιώσεως.
3. Εκατέρωθεν τα μέρη – και δη εμείς οι ιατροί- δεν θα επιδιώκαμε την ευρεία δημοσιοποίηση μίας παρομοίας φύσεως διαφοράς. 5. Ενώ η επίλυση της διαφοράς δεν μπορεί να αποκλείσει πιθανή ποινική διαδικασία ωστόσο η ταχεία κι αίσια αστική επίλυση δύναται να έχει άμεσα κι ευνοϊκα αντανακλαστικά αποτελέσματα και στην εξέλιξη της ποινικής διώξεως.

«Σε όλα λοιπόν τα ανωτέρω η Διαμεσολάβηση δύναται να παράσχει: α. άμεση και ταχεία επίλυση χωρίς την υπαγωγή σε μακροχρόνιες και ψυχοφθόρες νομικές διαδικασίες β. η Διαμεσολάβηση μπορεί να προσφέρει την δυνατότητα της αποκατάστασης τυχόν ελλιπούς ή πλημμελούς επικοινωνίας η οποία, λόγω του φόρτου εργασίας μας και των στρεσσογόνων συνθηκών αστοχούμε να παράσχουμε. γ. Η Διαμεσολάβηση εξασφαλίζει το απόρρητο της διαφοράς δ. Η Διαμεσολάβηση μπορεί να εξασφαλίσει ευρύτερες λύσεις αποκατάστασης σε σχέση με μία δικαστική απόφαση. Ένεκα του λόγου τούτου, δίδονται περισσότερες δυνατότητες και πιθανότητες επιλύσεως» σημειώνει ο ΙΣΑ.

Ο Σύλλογος εκτιμά ότι η  Διαμεσολάβηση είναι επίσης εφαρμοστέα και σε άλλες περιπτώσεις ασκήσεως του ιατρικού επαγγέλματος, όπως περιπτώσεις διαφωνίας με προμηθευτές ιατρικών προϊόντων ή ως προς το ύψος αμοιβής.