Οδικός Χάρτης για την Αντιμετώπιση του Καρκίνου του Μαστού

Συμμαχία σε επιστημονικό, θεσμικό και πολιτικό επίπεδο θέτει τις γυναίκες με καρκίνο του μαστού και τη διαχείριση της νόσου τους στο επίκεντρο και πολιτικών αποφάσεων, προκειμένου να αρθούν εμπόδια που κρατούν χιλιάδες γυναίκες στη χώρα μας, μακριά από πολύτιμες προληπτικές και διαγνωστικές εξετάσεις, που μπορεί να τους σώσουν τη ζωή.

Η Σύμπραξη των Γυναικών Βουλευτών και Ευρωβουλευτών, με την υποστήριξη του Υπουργείου Υγείας, της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ), της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος (ΕΟΠΕ), της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Αντιμετώπισης του Ιού των Θηλωμάτων (HPV) και των Συλλόγων Ασθενών «ΑγκαλιάΖΩ», « Άλμα Ζωής» και «Κ.Ε.Φ.Ι», επισημοποιήθηκε με την υπογραφή του «Οδικού Χάρτη για την Αντιμετώπιση του Καρκίνου του Μαστού».

Πρόκειται ουσιαστικά για μια σειρά προτάσεων πολιτικής υγείας για τη διαχείριση του καρκίνου του μαστού, που συντάχθηκε από εμπειρογνώμονες της ΕΣΔΥ σε συνεργασία με την ΕΟΠΕ, με βάση τα αποτελέσματα μεγάλης έρευνας της Σχολής, που πραγματοποιήθηκε μαζί με το «Άλμα Ζωής», για το ταξίδι των γυναικών από τη στιγμή της διάγνωσης του καρκίνου μέχρι την αποθεραπεία.

Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν την αναγκαιότητα χάραξης συγκεκριμένων πολιτικών.

• 49% των γυναικών δεν είχε κάνει ποτέ αυτοεξέταση μαστού και το 35,7% δεν είχε κάνει ποτέ μαστογραφία. Μάλιστα, οι γυναίκες με υψηλό εισόδημα και όσες έχουν σταθερό γιατρό για τον έλεγχο του στήθους έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να κάνουν μαστογραφία.
• Το 30,8% ανέφερε εμπόδια στην πρόσβαση σε γιατρό για υπέρηχο και ψηλάφηση στήθους, και το 26,5% εμπόδια στην πρόσβαση σε μαστογραφία με κύριους λόγους «πολύ απασχολημένη», «αμέλεια», «κόστος».
• Μόλις το 30,7% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα εντόπισαν το πρόβλημα κατά τη διάρκεια προληπτικού ελέγχου
• Από την πρώτη επίσκεψη σε γιατρό μέχρι την παραπομπή για διερεύνηση πιθανότητας καρκίνου μεσολαβούν κατά μέσο όρο 18 ημέρες.
• Οι ασθενείς επισκέπτονται κατά μέσο όρο 1,8 χειρουργούς για να επιλέξουν τον χειρουργό τους.
• Για την χειρουργική επέμβαση οι περισσότερες γυναίκες επέλεξαν ιδιωτική κλινική – νοσοκομείο (57,4%) αλλά και στα υπόλοιπα στάδια της θεραπείας (χημειοθεραπείες, ακτινοθεραπείες) ο ιδιωτικός τομέας έχει υψηλά ποσοστά επιλογής.
• Οι σύλλογοι ασθενών έχουν πολύ σημαντικό ρόλο στην ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών, ενώ το κόστος της επαγγελματικής ψυχολογικής υποστήριξης ήταν ο βασικότερος αποτρεπτικός παράγοντας για όσες γυναίκες ένιωσαν την ανάγκη για ψυχολογική υποστήριξη.
• Τις δαπάνες θεραπείας καλύπτουν κατά κύριο λόγο τα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά και οι ίδιες οι ασθενείς με ιδιωτικές πληρωμές. Το 47,3% των νοικοκυριών δαπανούν άνω του 20% του οικογενειακού εισοδήματος για την διαχείριση του καρκίνου του μαστού. Περίπου 10% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα αναγκάστηκαν είτε να δανειστούν είτε εκποίησαν περιουσιακά στοιχεία.

Ο Οδικός Χάρτης

Οι 3 τομείς στους οποίους εκτιμάται ότι θα πρέπει να επικεντρωθούν οι προτάσεις παρέμβασης και πολιτικές διαχείρισης του καρκίνου του μαστού:

• Πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση
  Παρεμβάσεις κινητοποίησης των δομών δημόσιας υγείας, πρωτοβάθμιας φροντίδας και ιδιαίτερα του οικογενειακού γιατρού, θεσμοθέτηση από την πολιτεία εθνικού προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου σε πληθυσμιακό επίπεδο και βελτίωση της πρόσβασης στο γιατρό πρώτης επαφής.
• Διάγνωση, θεραπευτική αντιμετώπιση και παρακολούθηση
  Ανάπτυξη του ρόλου του συντονιστή γιατρού για τον καρκίνο του μαστού, ανάπτυξη ειδικών κέντρων αναφοράς γυναικολογικού καρκίνου, ενίσχυση της ολιστικής και διεπιστημονικής προσέγγισης της νόσου για την ιατρική, ψυχολογική και κοινωνική υποστήριξη της ασθενούς και της οικογένειάς της.
• Έρευνα, αξιολόγηση των υπηρεσιών και χρηματοδότηση της φροντίδας
  Συγκρότηση μητρώων ασθενών για τη συλλογή και αξιολόγηση των δεδομένων για τη χάραξη επιστημονικά τεκμηριωμένης πολιτικής για τον καρκίνο του μαστού, αξιολόγηση των διαγνωστικών και θεραπευτικών μεθόδων ως προς την κλινική αποτελεσματικότητα και την οικονομική αποδοτικότητά τους, εξασφάλιση σταθερής χρηματοδότησης για τη διαχείριση της νόσου.

«Υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης του προσυμπτωματικού ελέγχου και χρειάζεται ενημέρωση και εκπαίδευση των γυναικών για να εντοπίζουν εγκαίρως και να αξιολογούν τα συμπτώματα», ανέφερε η Βασιλική Τσιάντου, Εξωτερικός Επιστημονικός συνεργάτης – Τομέας Οικονομικών της Υγείας της ΕΣΔΥ. Παράλληλα, υπάρχει ανάγκη για καθοδήγηση των γυναικών στο σύστημα υγείας από την πρώτη επίσκεψη μέχρι τη διάγνωση αλλά και ανάγκη για ψυχολογική υποστήριξη των γυναικών από τη στιγμή της ανακοίνωσης της διάγνωσης και σε όλο το ταξίδι.

«Η διαχείριση του καρκίνου μπορεί και πρέπει να είναι πολιτικό θέμα, δεδομένου ότι απαιτεί μία συνολική αντιμετώπιση τόσο σε επιστημονικό όσο και σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, προκειμένου να συμβαδίζει η κλινική αποτελεσματικότητα με την οικονομική αποδοτικότητα, με στόχο τη διασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών σε αποτελεσματικές θεραπευτικές παρεμβάσεις», ανέφερε ο ο Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας κ. Ιωάννης Κυριόπουλος.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος ΕΟΠΕ και Συντονιστής Διευθυντής της Ογκολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων, Ιωάννης Βαρθαλίτης υπογράμμισε ότι «η πρόληψη, η διάγνωση και η θεραπεία του καρκίνου δεν μπορεί να αποτελούν μόνο ατομικό ζήτημα της κάθε γυναίκας. Η πολιτεία οφείλει να παρέχει ένα ολοκληρωμένο σύστημα που να υποστηρίζει τη γυναίκα σε κάθε βήμα του ταξιδιού, το οποίο όπως αποδείχθηκε από την πρόσφατη έρευνα έχει ανυπέρβλητες δυσκολίες που εστιάζονται κυρίως στην πρόσβαση των ασθενών στις υπηρεσίες υγείας και τη σημαντική οικονομική επιβάρυνση τους».

«Απλές παρεμβάσεις στο σύστημα υγείας μπορούν να μειώσουν σημαντικότατα τη συχνότητα του καρκίνου στις γυναίκες και συγκεκριμένα μιας μορφής γυναικολογικού καρκίνου, του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, ο οποίος οφείλεται στην δράση του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV (HumanPapillomaVirus) και μπορεί να προληφθεί σχεδόν 100%!», ξεκαθάρισε ο καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Αντιμετώπισης του Ιού των Θηλωμάτων (HPV), Θεόδωρος Αγοραστός.

Από την πλευρά της πολιτείας, ο Υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, σε μήνυμά του που αναγνώσθηκε στην εκδήλωση, αναγνώρισε την ανάγκη πιο στοχευμένων παρεμβάσεων στον ευαίσθητο τομέα της πρόληψης, της έγκαιρης διάγνωσης και της αποτελεσματικής, θεραπευτικής παρέμβασης στον καρκίνο (εδώ).

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Μανιός ανακοίνωσε ότι η παρούσα Βουλή δεσμεύεται να υπάρξει ειδική συνεδρίαση στο Κοινοβούλιο για τον γυναικολογικό καρκίνο και τις ενέργειες που θα πρέπει να αναληφθούν.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν, υπογράφοντας τον Οδικό Χάρτη, 25 γυναίκες βουλευτές και ευρωβουλευτές, με τη βουλευτή Β’ Πειραιώς της Ένωσης Κεντρώων , Θεοδώρα Μεγαλοοικονόμου να προτείνει την οργάνωση ειδικής Ημερίδας στο Κοινοβούλιο και να εκφράζει την πρόθεσή της να καταθέσει επερώτηση στη Βουλή για την διακοπή της δωρεάν χορήγησης του εμβολίου έναντι του HPV στις γυναίκες άνω των 18 ετών.

Η Πρόεδρος του «Άλμα Ζωής», Κλεοπάτρα Γαβριηλίδου ζήτησε τη βοήθεια των Ελληνίδων βουλευτών και Ευρωβουλευτών προκειμένοι οι γυναίκες να έρθουν πιο κοντά στην πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου. Από την πλευρά τους η Μανιώ Κορλέτη, Αντιπρόεδρος του ΑγκαλιάΖΩ και η Ζωή Γραμματόγλου, Πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών – Εθελοντών – Φίλων – Ιατρών «Κ.Ε.Φ.Ι.» Αθηνών μοιράστηκαν με το κοινό τις προσωπικές ιστορίες μελών τους.