Οι κλινικές έρευνες ως μοχλός επιστημονικής και οικονομικής ανάπτυξης

του Σωκράτη Κουλούρη,

Ιατρικός Διευθυντής Roche Hellas

Η πανδημία της νόσου COVID-19 επιβεβαίωσε τη σημασία της καινοτομίας για την πρόληψη, τη διάγνωση και την αντιμετώπιση ασθενειών, για την προστασία της δημόσιας υγείας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων. Ανέδειξε, επίσης, τον κεντρικό ρόλο των κλινικών μελετών στην προώθηση της φαρμακευτικής καινοτομίας, μέσα από τη διερεύνηση και την ανάπτυξη αποτελεσματικών και ασφαλών νέων θεραπειών.

Οι κλινικές μελέτες, ως βασικό όχημα της ιατρικής έρευνας, έχουν συμβάλει τις τελευταίες δεκαετίες στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής, στη μείωση των ποσοστών θνησιμότητας σε ασθένειες, όπως ο καρκίνος καθώς και στην ίαση ασθενειών, όπως η Ηπατίτιδα C. Σήμερα, επιταχύνοντας την πρόοδο σε τομείς, όπως η εξατομικευμένη διάγνωση και θεραπεία, οι κλινικές μελέτες αλλάζουν ριζικά τον τρόπο αντιμετώπισης των ασθενειών στο μέλλον.

Η Roche, συνεχίζοντας μια παράδοση 125 ετών πρωτοπορίας στην Έρευνα και Ανάπτυξη καινοτόμων φαρμάκων, διεξάγει και χρηματοδοτεί κάθε χρόνο περισσότερες από 2.000 μελέτες σε όλο τον κόσμο. Το 2020 διέθεσε για Έρευνα και Ανάπτυξη το μεγαλύτερο ποσό από κάθε άλλη φαρμακευτική εταιρία, επενδύοντας συνολικά 12,2 δισεκατομμύρια δολάρια.

Στη χώρα μας ειδικότερα, η Roche έχει επενδύσει τα τελευταία 10 χρόνια πάνω από 35 εκατομμύρια ευρώ σε περισσότερες από 120 κλινικές μελέτες, μέσω των οποίων πάνω από 7.000 ασθενείς απέκτησαν πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες. Τα τελευταία 2 χρόνια εν μέσω πανδημίας η Roche ενεργοποίησε 25 κλινικές μελέτες, δίνοντας ήδη πρόσβαση σε περισσότερους από 150 ασθενείς σε νέα και καινοτόμα φάρμακα.

Τα οφέλη από τη διεξαγωγή των κλινικών μελετών είναι σημαντικά για τους συμμετέχοντες ασθενείς, οι οποίοι εξασφαλίζουν ταχεία πρόσβαση σε νέες θεραπείες, συνεχή ιατρική παρακολούθηση και δυνατότητες για βελτίωση της θεραπευτικής αντιμετώπισης της νόσου τους, αλλά και για τους ιατρούς και ερευνητές, οι οποίοι αποκτούν την ευκαιρία να διευρύνουν τις γνώσεις και την εμπειρία τους. Παράλληλα, όμως, η κλινική έρευνα παράγει θετικό αντίκτυπο στην οικονομία, μέσα από την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων, την ενίσχυση της ερευνητικής τεχνογνωσίας, αλλά και τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων απασχόλησης για το επιστημονικό δυναμικό.

Για την Ελλάδα, οι κλινικές μελέτες μπορούν να αποτελέσουν βασικό μοχλό ανάπτυξης για την επιστήμη, την υγεία και την εθνική οικονομία. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα από την πλευρά της Πολιτείας για την προσέλκυση σχετικών επενδύσεων, ωστόσο, η χώρα εξακολουθεί να υστερεί σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντίστοιχου μεγέθους. Συγκεκριμένα, από τα 36 δισεκατομμύρια ευρώ, που δαπανώνται πανευρωπαϊκά κάθε χρόνο στη φαρμακευτική Έρευνα και Ανάπτυξη, η Ελλάδα απορροφά περίπου 100 εκατ. ευρώ, ποσό 30 φορές μικρότερο σε σχέση με τη Δανία και 70 φορές μικρότερο σε σχέση με το Βέλγιο.

Το μερίδιο αυτό μπορεί να αυξηθεί σημαντικά στα επόμενα χρόνια, με δεδομένο ότι η χώρα διαθέτει σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, όπως είναι η ανεπτυγμένη νοσοκομειακή υποδομή και το υψηλό επίπεδο του επιστημονικού δυναμικού της. Σύμφωνα με τον ΣΦΕΕ, η Ελλάδα μπορεί τα επόμενα χρόνια να προσελκύει έως και 500 εκατ. ευρώ ετησίως για κλινικές μελέτες, εφόσον εστιάσει στρατηγικά στο συγκεκριμένο τομέα, με έμφαση στην παροχή κινήτρων για επενδύσεις, στην απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου και των διαδικασιών, καθώς και στην ενίσχυση του ερευνητικού προσανατολισμού των εμπλεκόμενων δομών υγείας.

Επιβεβαιώνοντας την εμπιστοσύνη της στη χώρα και τη δέσμευσή της στους Έλληνες ασθενείς, η Roche στηρίζει ενεργά την προσπάθεια για την ενίσχυση της φαρμακευτικής Έρευνας και Ανάπτυξης στην Ελλάδα. Συνεχίζει να επενδύει σε κλινικές μελέτες που δημιουργούν οφέλη για τους ασθενείς, για την ιατρική κοινότητα και το σύστημα υγείας της χώρας, να αξιοποιεί τη διεθνή τεχνογνωσία και εμπειρία της, να συμμετέχει σε ομάδες εργασίας και να συμβάλει στη διαμόρφωση καινοτόμων προτάσεων, για την ανάδειξη της χώρας σε διεθνές κέντρο καινοτομίας στο χώρο του φαρμάκου.