Όταν ένα δώρο μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή…

«Ήταν μια Τετάρτη πρωί. Περίμενα κάτι μικρό. Τότε μου είπαν ότι αποφάσισαν να αντικαταστήσουν όλα τα παλιά μηχανήματα της Ελλάδας».

Ανάσα… Παύση… Γέλιο…

«Όταν αγωνίζεσαι και χτυπάς το κεφάλι σου στον τοίχο χρόνια και ξαφνικά γίνεται μια ρωγμή και περνάς στην άλλη πλευρά, είναι εντυπωσιακό. Δεν το πιστεύεις και ο ίδιος. Νομίζω ότι στη ζωή μου σαν ακτινοθεραπευτής-ογκολόγος, ήταν η πιο συγκλονιστική στιγμή».

Με αυτά τα λόγια περιγράφει στο Virus τη συγκίνηση που ένιωσε ως θεράπων ιατρός, όταν του ανακοινώθηκε η ανέλπιστη προσφορά των ολοκαίνουργιων μηχανημάτων ακτινοθεραπείας στα δημόσια νοσοκομεία, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας (ΕΕΑΟ), Γεώργιος Πισσάκας.

Οι 7 γραμμικοί επιταχυντές, αξίας 16 εκατ. ευρώ, εκτιμάται ότι θα τοποθετηθούν προς το τέλος του έτους. Τα νοσοκομεία που θα τα υποδεχτούν είναι το Θεαγένειο, το πανεπιστημιακό Αλεξανδρούπολης, το πανεπιστημιακό Κρήτης, το πανεπιστημιακό Λάρισας, το Αττικόν, το Αλεξάνδρα και το πανεπιστημιακό της Πάτρας. Τα νοσηλευτικά ιδρύματα επιλέχθηκαν με κριτήριο την παλαιότητα των μηχανημάτων που είχαν, η οποία ξεπερνούσε τα 10 έτη. Μάλιστα, σε δύο από αυτά – το Αλεξάνδρα και το πανεπιστημιακό Πατρών οι επιταχυντές δεν λειτουργούσαν καθόλου, ενώ στα υπόλοιπα 5 νοσοκομεία υπολειτουργούσαν.

«Είναι ένα τεράστιο ποιοτικό άλμα και ένα σχετικά μικρό ποσοτικό άλμα» επισημαίνει ο κ. Πισσάκας, συμπληρώνοντας ότι «αυτά τα μηχανήματα προσφέρουν μια θεραπεία τεχνολογικά καλύτερη και άρα είναι σαν να προστίθενται 4-5 καινούργια μηχανήματα για να εξυπηρετείται περισσότερος κόσμος».

Πώς διανέμονται και αξιοποιούνται οι γραμμικοί επιταχυντές στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τα διεθνή standards, οι ανάγκες ακτινοθεραπείας της Ελλάδας απαιτούν 60 γραμμικούς επιταχυντές. Σήμερα η χώρα διαθέτει λίγο παραπάνω από τους μισούς (38). Απ’ αυτούς, οι 24 βρίσκονται σε δημόσια νοσοκομεία και είναι περισσότερο παλαιάς τεχνολογίας και οι 14 πιο σύγχρονοι σε ιδιωτικά.

Η αναμονή για μια ακτινοθεραπεία στο Δημόσιο κυμαίνεται από 2 έως 6 μήνες. Στο χρονικό διάστημα αυτό, ο καρκίνος μπορεί να αλλάξει στάδιο, κάνοντας κυριολεκτικά τη διαφορά ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο.

Στον ιδιωτικό τομέα, οι χρόνοι είναι ταχύτατοι εφόσον έχει κανείς δυνατότητα να πληρώσει. Είναι αξιοσημείωτο βέβαια, ότι ο ΕΟΠΥΥ εν καιρό κρίσης κάλυψε στο 100% το κόστος μιας ακτινοθεραπείας σε ιδιωτικό νοσοκομείο, αφήνοντας απ’ έξω μόνο την αμοιβή του γιατρού. Όπως, όμως, καταγγέλλει ο Πρόεδρος της ΕΕΑΟ, τα ιδιωτικά κέντρα παρανόμως ζητούν ένα επιπλέον ποσό από τους καρκινοπαθείς, για να αντισταθμίσουν τη «χασούρα» από το clawback και το rebate.

«Αυτά έγιναν για να μην δημιουργηθεί προκλητή ζήτηση. Όμως δεν είναι μαγνητική που θα κάνεις μία παραπάνω, ακόμη κι αν δεν πρέπει. Ακτινοθεραπεία ή έχεις πρόβλημα και θα κάνεις ή δεν έχεις πρόβλημα και δεν κάνεις. Κανείς δεν ακτινοβολείται έτσι. Γι’ αυτό κι έχουμε ζητήσει τόσο από τον ΕΟΠΥΥ όσο κι από τον αρμόδιο υπουργό να μην υπάρχει clawback και rebate στην ακτινοθεραπεία» τονίζει ο κ. Πισσάκας.

Το «δράμα» του ΕΣΠΑ

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2010, ο τότε υπουργός Υγείας, είχε εξαγγείλει την αγορά 8 μηχανημάτων για το ΕΣΥ με συγχρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, καθώς πρόκειται για μια ιδιαίτερα δαπανηρή επένδυση. Από αυτά, μόλις 4 κατάφεραν να μπουν στην τελική ευθεία. Δύο έχουν τοποθετηθεί σε νοσηλευτικά ιδρύματα της Θεσσαλονίκης, τελευταία ένα ακόμη τοποθετήθηκε και λειτούργησε στο νοσοκομείο Ιωαννίνων κι ένα ακόμη πηγαίνει στο Μεταξά που μόλις υπέγραψε.

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της ΕΕΑΟ «Η μόνη σωτηρία πλέον είναι στις δωρεές. Ο ΟΠΑΠ έχει δώσει 1 μηχάνημα στο ΑΧΕΠΑ. Ο Αγγελόπουλος έχει δώσει ένα μηχάνημα στον Άγιο Σάββα και η μεγάλη αλλαγή έρχεται από το ίδρυμα Νιάρχου».

Ο ίδιος δυσκολεύεται σαν γιατρός να κατανοήσει πλήρως γιατί χάνονται οι ευκαιρίες που προσφέρει το ΕΣΠΑ και οι δωρεές, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει οικονομική επιβάρυνση για το δημόσιο.

«Η ακτινοθεραπεία είναι η πιο ξεκάθαρη ειδικότητα. Όποιος έχει ανάγκη θα κάνει. Δώσε του λοιπόν πολύ καλή, έγκαιρη και έγκυρη ακτινοθεραπεία. Να την κάνει σωστά και στην ώρα της. Πολιτική βούληση χρειάζεται, τίποτα παραπάνω» τονίζει ο κ. Πισσάκας. 

Σε ερώτηση του Virus, εάν υπάρχει το απαραίτητο προσωπικό για την πλήρη αξιοποίηση αυτών των μηχανημάτων, ο Πρόεδρος της ΕΕΑΟ υποστηρίζει ότι ο χώρος στάθηκε τυχερός, αφού ουσιαστικά μιλάμε περισσότερο για αντικατάσταση παλαιών μηχανημάτων από νέα. Υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι η Ελληνική Εταιρεία Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας έχει ζητήσει από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας επιπλέον προσωπικό.

«Ο υπουργός έχει υποσχεθεί στις πρώτες προκηρύξεις να μπει το προσωπικό για την ακτινοθεραπεία. Ακτινοθεραπευτές ογκολόγοι, ακτινοφυσικοί και τεχνολόγοι για όλη την Ελλάδα είναι 89 άτομα. Όταν του το είπαμε δεν του φάνηκαν πολλά» αναφέρει χαρακτηριστικά, διατηρώντας πάρα ταύτα τις επιφυλάξεις του μέχρι αυτό να γίνει πραγματικότητα.

15^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας

Όπως είναι φυσικό η ποιοτική αλλαγή που φέρει στη Δημόσια Ακτινοθεραπεία στην Ελλάδα, χάρη στη δωρεά των 7 γραμμικών επιταχυντών από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, είναι ένα από τα θέματα που συζητήθηκε στο τριήμερο συνέδριο του κλάδου που πραγματοποιήθηκε στις 8-10/5 στη Θεσσαλονίκη.

Οι σύγχρονοι τρόποι θεραπείας στη μάχη κατά του καρκίνου βρέθηκαν στο επίκεντρο του Συνεδρίου, το οποίο στόχο έχει να συνεισφέρει στη συνεχή ενημέρωση των επιστημόνων που ασχολούνται με το αντικείμενο της ακτινοθεραπείας και στην ενθάρρυνση νέων γιατρών να μπουν στις ειδικότητες που «μάχονται» τον καρκίνο – χειρουργική, ακτινοθεραπεία, φαρμακευτική θεραπεία – θεμελιώνοντας τη νέα και επικαιροποιημένη γνώση. Το Συνέδριο ασχολείται, επίσης, με την κατάσταση στην Ελλάδα της κρίσης, την θέση του ΕΟΠΥΥ στις νέες συνθήκες, κ.λπ.