Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών: Οι ελληνικές προκλήσεις

Παγκόσμια ημέρα κατά των Ναρκωτικών η σημερινή και τα στοιχεία για την κατάσταση στη χώρα μας, που παρουσίασε πρόσφατα και το  Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ), μπορεί να δημιουργούν ελπίδες, αλλά παράλληλα δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού.

Μεταξύ των δεδομένων που προκαλούν ιδιαίτερο προβληματισμό είναι η αυξητική τάση που καταγράφει η χρήση κάνναβης στους μαθητές ηλικίας 15-19 ετών (ΕΠΙΨΥ, 2011), συγκριτικά με τις προηγούμενες χρονιές. Ακόμη, έχει μειωθεί σημαντικά η ηλικία των χρηστών, ενώ αυξήθηκε η ευχερής διαθεσιμότητα παρανόμων ουσιών, λόγω του διαδικτύου.

Επιπλέον, ανησυχητική αύξηση παρουσιάζει ο επιπολασμός της Ηπατίτιδας C στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών (ΧΕΝ), αγγίζοντας το 73%. Συνολικά, το προφίλ των χρηστών φαίνεται να έχει επιδεινωθεί, καθώς τα τελευταία 5 χρόνια η καθημερινή χρήση αυξάνεται, η χρήση πολλαπλών ουσιών ανεβαίνει, ενώ η μείωση του ποσοστού των χρηστών ενέσιμων οφείλεται μάλλον στην αύξηση του αντίστοιχου ποσοστού των χρηστών κάνναβης και των φαρμακευτικών ουσιών στους χρήστες, που απευθύνονται για θεραπεία. Ταυτόχρονα παρατηρείται και σημαντική άνοδο του αριθμού των χρηστών μεθαμφεταμινών το 2012.

Επιπροσθέτως, η μάστιγα των ναρκωτικών πλήττει και τα οικονομικά των κρατών. Βάσει, στοιχείων που παρουσίασε πρόσφατα ο νέος Υπουργός Υγείας, το σχετικό κόστος στη χώρα μας υπολογίζεται σε 1,2 δις ευρώ ετησίως, δηλαδή περίπου 0,7% του ΑΕΠ, χωρίς να έχει υπολογιστεί σε αυτό το κόστος και η επίπτωση απώλειας της παραγωγικότητας, της υψηλής θνησιμότητας ιδιαίτερα σε νέες ηλικιακές κατηγορίες πολιτών και της έμμεσης επιβάρυνσης της δημόσιας υγείας.

Η θετική πλευρά

Η πραγματικότητα, όμως, έχει και τη θετική της πλευρά, αποτέλεσμα των επίμονων προσπαθειών των φορέων που μάχονται τη μάστιγα των ναρκωτικών.

Μια από τις πλέον αισιόδοξες εξελίξεις είναι η μείωση των θανάτων από ναρκωτικά, ενώ στα θετικά συμπεριλαμβάνεται η μεγάλη ανταπόκριση στο αίτημα για διάθεση συρίγγων, λόγω των αυξημένων κρουσμάτων του ιού του AIDS στους ΧΕΝ. Το 2012 διατέθηκαν περισσότερες από 406 χιλιάδες σύριγγες.

Παράλληλα, ο αριθμός των χρηστών ηρωίνης παρέμεινε σταθερός κατά την περίοδο 2011-2012, επιστρέφοντας στα επίπεδα των ετών 2006-2008 και παρά τη σχετική αύξηση κατά το 2009 και 2010. Αντίστοιχα, σχετικά σταθερός είναι ο αριθμός των ατόμων που αιτήθηκαν θεραπείας από το 2010 ως το 201. Μάλιστα, ο συνολικός αριθμό των χρηστών σε θεραπεία το 2012 ανήλθε  σε 12,5 χιλιάδες, με τους μισούς προβληματικούς χρήστες (χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών και κυρίως ηρωίνης) να είναι σε θεραπεία.

Το «σχεδόν έτοιμο» Εθνικό Σχέδιο Δράσης

Δυσκολίες στη χρηματοδότησης είχαν «κολλήσει» στο 99% τη διαδικασία ολοκλήρωσης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά των ναρκωτικών 2014-2016, όπως είχε αναφέρει πριν την αλλαγή της ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας η Εθνική Συντονίστρια για την Αντιμετώπιση των Ναρκωτικών, Δρ. Τέτα Παπουτσοπούλου-Διαμαντοπούλου. Εμμέσως, το γεγονός επιβεβαίωσε ο Μάκης Βορίδης σε ομιλία του για τα Ναρκωτικά στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας.

Θέμα σοβαρό και δυσεπίλυτο, το οποίο δεν μπορεί να περιοριστεί σε στενά γεωγραφικά πλαίσια, αλλά αφορά το σύνολο της Ευρώπης, χαρακτήρισε το θέμα των ναρκωτικών ο Υπουργός Υγείας, στη Συνάντηση των Εθνικών Συντονιστών κατά των Ναρκωτικών, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Προεδρίας. Στη χρήση ναρκωτικών στο μαθητικό πληθυσμό, αναφέρθηκε η Υφυπουργός Υγείας. «Ως Κυβέρνηση ψηφίσαμε το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο εδώ και ένα χρόνο και βρισκόμαστε στη φάση ολοκλήρωσης και του σχεδίου δράσης κατά των ναρκωτικών το οποίο επεξεργάζεται η Εθνική Επιτροπή μας. Όμως, υπάρχουν πάρα πολλές παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψη», είχε δηλώσει προσθέτοντας πως είναι επιβεβλημένη η διακρατική συνεργασία και ο συντονισμός των ενεργειών.

«Απαιτείται εθνική στρατηγική και πολιτική για την καταπολέμηση των ναρκωτικών. Πρέπει να συντονίσουμε τις δράσεις μας σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Πρέπει να κάνουμε στοιχειώδη οικονομικό προγραμματισμό των ενεργειών μας. Πρέπει να αξιολογούμε διαρκώς τα αποτελέσματα αυτού του κύκλου», ξεκαθάρισε ο κ. Βορίδης.