Πάλι σπατάλη και υπερβολές στην Υγεία!

Η χώρα μπορεί να έχει πτωχεύσει, αλλά κάποιοι το χαβά τους. Ενώ τα νοσοκομεία δεν έχουν τα στοιχειώδη, κάποιοι βρήκαν την ευκαιρία να εμφυτεύσουν πανάκριβους, νέους βηματοδότες χωρίς καμία αξιολόγηση! Ο καθηγητής καρδιολογίας και πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας κ. Πάνος Βάρδας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, προτείνοντας μέσω του Virus την άμεση σύσταση επιτροπής στο ΚΕΣΥ, η οποία θα εγκρίνει τη σκοπιμότητα εμφύτευσης των ελάχιστων αναγκαίων τέτοιων βηματοδοτών.

Εδώ και ένα χρόνο, έγιναν διαθέσιμοι και στη χώρα μας νέοι βηματοδότες, οι οποίοι διακρίνονται για την καινοτομία ότι δεν έχουν καθόλου ηλεκτρόδια (leadless pacemakers). Μάλιστα, η ιδέα για τους βηματοδότες αυτούς ανήκει σε έναν Έλληνα, τον καθηγητή καρδιολογίας του πανεπιστημίου της Κρήτης, κ. Π. Βάρδα, ο οποίος παρουσίασε έναν όμοιο πειραματικό βηματοδότη χωρίς ηλεκτρόδια πριν από 25 χρόνια!
Όπως φανερώνει η ονομασία τους, πρόκειται για μία νέα γενιά βηματοδοτών, οι οποίοι δεν φέρουν ηλεκτρόδια και είναι εξαιρετικά μικροί σε μέγεθος μόλις 1,5 εκατοστά. Η ανάπτυξή τους έχει γίνει από τον αμερικανικό κολοσσό Medtronic, ο οποίος μάλιστα είχε εντάξει το πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Κρήτης στο παγκόσμιο πρόγραμμα ανάπτυξης. Στα πλαίσια αυτά, οι πρώτοι βηματοδότες στην Ελλάδα εμφυτεύτηκαν δωρεάν από την ιατρική ομάδα του κ. Βάρδα πριν από περίπου ένα χρόνο.
Έκτοτε αρκετά δημόσια νοσοκομεία (Ευαγγελισμός, Ιπποκράτειο) αλλά και ιδιωτικά (π.χ. Υγεία) έχουν ανακοινώσει πως έχουν προχωρήσει σε επεμβάσεις εμφύτευσης τέτοιων βηματοδοτών. Στο Ιπποκράτειο Αθηνών, δε, έχουν προκηρύξει πρόχειρο διαγωνισμό αγοράς 5 τέτοιων βηματοδοτών αξίας πάνω από 40.000 ευρώ!
Επίσης, στον κεντρικό διαγωνισμό για την προμήθεια βηματοδοτών και απινιδωτών, που προωθεί η Επιτροπή Προμηθειών Υγεία (ΕΠΥ), έχει προϋπολογισθεί η προμήθεια 44 βηματοδοτών χωρίς ηλεκτρόδια με τιμή περίπου 7.000 ευρώ ο καθένας! Σημειώνω ότι οι παραδοσιακοί βηματοδότες αγοράζονται από τα κρατικά νοσοκομεία έναντι 500-600 ευρώ.
Ως βασικά πλεονεκτήματα ενός βηματοδότη χωρίς ηλεκτρόδια προβάλλεται το γεγονός ότι δεν απαιτείται χειρουργική τομή στο στήθος και δεν αφήνει ουλές στο δέρμα. Επίσης ότι η συσκευή είναι αόρατη για τον ασθενή μετά την εμφύτευση.
Στους κλασικούς βηματοδότες, υπάρχει μία μπαταρία, η οποία εμφυτεύεται με τοπική αναισθησία υποδορίως, κάτω από την αριστερή ή τη δεξιά κλείδα.
Έχουν όμως και μειονεκτήματα οι νέοι, μικροί βηματοδότες: Κατά κύριο λόγο, βηματοδοτούν μόνο τη μία κοιλία της καρδιάς (είναι δηλαδή τύπου VVΙ), ενώ οι παραδοσιακοί βηματοδότες αφορούν και τις δύο κοιλίες (τύπου DDD), προσφέροντας μεγαλύτερη απόδοση στον ασθενή.
Εύλογα γεννιούνται πολλά ερωτήματα; Έχουμε ανάγκη τόσο ακριβούς, πρωτοποριακούς βηματοδότες; Έχουν ωριμάσει τεχνολογικά αυτές οι συσκευές; Ποιες είναι οι ιατρικές ενδείξεις για την εμφύτευσή τους; Σε ποιους ασθενείς ενδείκνυται η χρήση αυτών των τόσο ακριβών συσκευών;
Απευθύνθηκα στον εφευρέτη των βηματοδοτών αυτών τον κ. Βάρδα, ο οποίος ήταν ξεκάθαρα αρνητικός και προβληματισμένος: «Η χρήση των συσκευών αυτών ενδείκνυται σε ασθενείς ηλικίας 80-85 ετών, οι οποίοι έχουν καταστραμμένες αμφότερες τις υποκλείδιες φλέβες, οι οποίες είναι απαραίτητες για την εμφύτευση ενός κλασικού βηματοδότη. Προτείνω να συσταθεί ειδική επιτροπή στα πλαίσια του ΚΕΣΥ, προκειμένου να εγκρίνει τη σκοπιμότητα εμφύτευσης αυτών των ελάχιστων αναγκαίων, νέων συσκευών».
Είναι ένα κλασικό παράδειγμα που δείχνει ξεκάθαρα ότι στην Ελλάδα χρειαζόμαστε επειγόντως αξιολόγηση της ιατρικής τεχνολογίας. Μόνον έτσι είναι δυνατόν να διασφαλίσουμε ότι τα χρήματα που δαπανώνται, πιάνουν πράγματι τόπο.