Πανδημία: Αύξηση της μητρικής θνησιμότητας στις ΗΠΑ

Την ανιούσα έλαβε το ποσοστό της μητρικής θνησιμότητας το 2020, με μεγαλύτερο πλήγμα σε έγχρωμες και ισπανόφωνες γυναίκες, σύμφωνα με μια νέα έκθεση του CDC στις ΗΠΑ. Η αύξηση ξεπέρασε κάθε προηγούμενο στις συγκεκριμένες ομάδες, καθώς οι εγκυμονούσες αποτελούν ευπαθή ομάδα σε περίπτωση μόλυνσης από SARS-CoV-2.

Τα στοιχεία της έκθεσης παρουσιάζουν περιληπτικά οι καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα, Γεώργιος Δασκαλάκης (Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας-Εμβρυομητρικής Ιατρικής), Μαριάννα Θεοδωρά (Επίκουρη Καθηγήτρια Μαιευτικής-Γυναικολογίας-Εμβρυομητρικής και Περιγεννητικής Ιατρικής), Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (Καθηγητής Θεραπευτικής-Αιματολογίας-Ογκολογίας και Πρύτανης ΕΚΠΑ).

Σημειώνεται πως μητρικός θάνατος ορίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ο θάνατος μιας γυναίκας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή εντός 42 ημερών από το πέρας της εγκυμοσύνης από οποιαδήποτε αιτία που σχετίζεται ή επιδεινώνεται από την εγκυμοσύνη ή τη διαχείρισή της.

Αναλυτικά, το 2020 καταγράφηκαν συνολικά 861 μητρικοί θάνατοι στις ΗΠΑ συγκριτικά με 754 το 2019 και 658 το 2018. Αυτό μεταφράζεται σε 23,8 θανάτους ανά 100.000 γεννήσεις ζώντων νεογνών το 2020, από 20,1 θανάτους ανά 100.000 γεννήσεις το 2019. Παρά τη 20ετη άνοδο του αριθμού, το 2020 θεωρείται ότι η αύξηση ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, αφού ήταν περίπου τρεις φορές μεγαλύτερο από αυτό των λευκών και ισπανόφωνων γυναικών. Το συγκεκριμένο ποσοστό μητρικής θνησιμότητας ανέβηκε από 44,0 σε 55,3 ανά 100.000 γεννήσεις ζώντων νεογνών. Στις ισπανόφωνες γυναίκες, το ποσοστό αυξήθηκε από 12,6 σε 18,2 ανά 100.000 γεννήσεις το 2020.

Ιδιαιτέρα σε μεγαλύτερη ηλικία, 40 ετών και άνω παρουσιάζουν σχεδόν 8 φορές περισσότερες πιθανότητες από εκείνες των 25 ετών και άνω. Συγκεκριμένα, 107,9 έναντι 13,8 θανάτων ανά 100.000 γεννήσεις ζώντων.

Ο ρόλος της πανδημίας

Σημειώνεται ότι εάν οι γυναίκες μολυνθούν από SARS-CoV-2 η εγκυμοσύνη τις θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο για σοβαρή νόσηση και θάνατο, με δεδομένο ότι δεν ήταν ακόμη διαθέσιμα τα εμβόλια το 2020. Πιθανώς να συνέβαλαν και οι διάφορες φυλετικές ανισότητες αλλά και παράγοντες, όπως είναι ο υψηλότερος επιπολασμός υπέρτασης, σακχαρώδους διαβήτη και παχυσαρκίας, η δυσκολότερη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη κ.ά.

Αποφυγή

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η μητρική θνησιμότητα συνδέεται με επιπλοκές κατά τη διάρκεια και μετά την εγκυμοσύνη, δηλαδή σοβαρή αιμορραγία μετά τον τοκετό, λοιμώξεις, υψηλή αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (προεκλαμψία και εκλαμψία), καθώς και μη ασφαλή έκτρωση.  Κατά τον ΠΟΥ, οι περισσότεροι μητρικοί θάνατοι μπορούν να αποφευχθούν, χάρη στη πρόληψη ή την καλύτερη διαχείριση επιπλοκών καθώς και  στηπρόσβαση σε υψηλής ποιότητας φροντίδα.

Μέτρα

Νέες στρατηγικές προωθούνται στις ΗΠΑ για την υποστήριξη ασφαλών κυήσεων, τη μείωση επιπλοκών που σχετίζονται με τον τοκετό καθώς και των μητρικών θανάτων το πρώτο έτος μετά τη γέννηση. Πόροι 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων επενδύονται  στη μητρική υγεία. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι έχουν ιδιαίτερη σημασία τόσο η καταγραφή των αντίστοιχων δεδομένων όσο και τα σχετικά προληπτικά μέτρα και στη χώρα μας.