Πανελλήνια έρευνα: Ένας στους έξι εφήβους έκανε χρήση ναρκωτικών

Έστω και μία φορά, έχει κάνει σχεδόν ένας στους έξι (15,9%) μαθητές 16-18 ετών χρήση κάποιας παράνομης ουσίας, σύμφωνα με Πανελλήνια έρευνα του ΕΠΙΨΥ.

Η μεγάλη πλειονότητα αυτών (14,7%) έκανε χρήση κάνναβης και τα 2/3 αυτών (9,7%) έχουν επαναλάβει τη χρήση της, τουλάχιστον τρεις φορές, σύμφωνα με τα στοιχεία για το σχολικό πληθυσμό και για τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών και άλλες εξαρτητικές συμπεριφορές, όπως τα ανακοίνωσε το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας. 

Η έρευνα διενεργήθηκε στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής έρευνας ESPAD, στην τελευταία διεξαγωγή της οποίας συμμετείχαν 35 χώρες, την άνοιξη του 2019 σε πανελλήνιο αντιπροσωπευτικό δείγμα 17.733 μαθητών ηλικίας 16-18 ετών.

Χρήση τσιγάρου

• περισσότεροι από δύο στους 5 (43,4%) μαθητές 16-18 ετών έχουν καπνίσει τσιγάρο έστω και μία φορά στη ζωή τους και ένας στους 7 (14,7%) καπνίζει καθημερινά.
• Ένα στους οκτώ (13,3%) αναφέρει χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου κατά την περίοδο της έρευνας και ένας στους 10 (9,6%) χρήση θερμαινόμενου τσιγάρου. Το κάπνισμα φαίνεται να μειώνεται σταθερά μεταξύ των 16χρονων την τελευταία 20ετία αλλά να παραμένει σταθερό μέσα στην τελευταία 8ετία στους εφήβους 17-18 ετών.

Σημειώνεται πως στην Ελλάδα  καταγράφεται χαμηλότερο ποσοστό 16χρονων καπνιστών συγκριτικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο παρά το γεγονός ότι οι έφηβοι στην Ελλάδα απαντούν σε υψηλότερο ποσοστό ότι έχουν εύκολη πρόσβαση σε τσιγάρα.

Κατανάλωση αλκοόλ

• επτά στους 10 (70,2%), δηλώνουν ότι έχουν καταναλώσει αλκοόλ τις 30 τελευταίες ημέρες πριν από τη διεξαγωγή της έρευνας.
• περισσότεροι από 9 στους δέκα (93,4%) αναφέρουν ότι έχουν εύκολη πρόσβαση σε οινοπνευματώδη ποτά και περισσότεροι από ένας στους 3 θεωρούν ακίνδυνο να πίνει κανείς 1-2 ποτά σχεδόν καθημερινά (35,0%). Διαχρονικά παρατηρείται καθοδική πορεία της κατανάλωσης αλκοόλ που συνεχίζεται και το 2019 η οποία, ωστόσο, δεν συνοδεύεται με αντίστοιχη μείωση στη μέθη.
• 3 στους 5 μαθητές (62,0%) αναφέρουν ότι έχουν καταναλώσει αλκοόλ σε χώρους διασκέδασης, τουλάχιστον μία φορά τις 30 τελευταίες ημέρες, αν και η νομοθεσία απαγορεύει την είσοδο και την πώληση αλκοόλ σε ανηλίκους στους χώρους αυτούς.
• Ένας στους έξι εφήβους (17,4%) αναφέρουν ότι, κατά τους τελευταίους 12 μήνες, υπήρξαν επιβάτες σε όχημα του οποίου ο/η οδηγός είχε πιει πολύ. Σε σύγκριση με το μέσο όρο των ευρωπαϊκών χωρών, οι έφηβοι στην Ελλάδα αναφέρουν ευκολότερη πρόσβαση στο αλκοόλ και έχουν σε υψηλότερο ποσοστό κάνει ευκαιριακή κατανάλωση αλλά αναφέρουν σε χαμηλότερο ποσοστό υπερβολική κατανάλωση ή μέθη.

Χρήση παράνομων ουσιών

• Σχεδόν ένας στους 8 (12,9%) μαθητές έχει κάνει χρήση κάποιας εισπνεόμενης ουσίας (πχ κόλλα, βενζίνη), με σκοπό να αλλάξει τη διάθεσή του.
• Ο επιπολασμός της χρήσης παράνομων ουσιών δεν έχει αυξηθεί την τελευταία 8ετία (2011-2019). Εντούτοις μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα σημειώνεται μικρή αύξηση του ποσοστού όσων θεωρούν ακίνδυνη την χρήση κάνναβης καθώς και όσων αναφέρουν επανάληψη της χρήσης της ουσίας μέσα στον τελευταίο χρόνο (από 3,1% σε 4,6%).

Με εξαίρεση τις εισπνεόμενες ουσίες, για τις οποίες η Ελλάδα εμφανίζει υψηλότερο ποσοστό χρήσης, σε κανέναν άλλο δείκτη χρήσης ουσιών που εξετάζεται στην έρευνα, οι 16χρονοι στη χώρα μας δεν εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά συγκριτικά με το σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών που συμμετέχουν στην έρευνα ESPAD.

Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ) – Ηλεκτρονικά παιχνίδια

• ένας στους 3 μαθητές (35,3%) 16-18 ετών τις καθημερινές περνούν τουλάχιστον 4 ώρες την ημέρα στα ΜΚΔ και τρεις στους πέντε (58,7%) το Σαββατοκύριακο.
• ένας στους 6 μαθητές (17,3%) τις καθημερινές και ένας στους 3 (32,9%) το Σαββατοκύριακο, τουλάχιστον 2 ώρες την ημέρα περνά παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια.
• περισσότεροι από 2 στους 5 (41,4%) αναφορικά με τα ΜΚΔ και ένας στους 6 (16,5%) αναφορικά με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια  εμφανίζουν υψηλή βαθμολογία εμφανίζουν σε ειδική Κλίμακα μέτρησης της προσκόλλησης.

Στην χώρα μας, από το 2015 στο 2019 αυξάνεται σημαντικά (από 36,1% σε 43,8%) το ποσοστό των 16χρονων με υψηλή βαθμολογία στην Κλίμακα προσκόλλησης στα ΜΚΔ.

Συγκριτικά με τους εφήβους στις 35 χώρες του Προγράμματος ESPAD, οι έφηβοι στην Ελλάδα βρίσκονται χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στις μετρήσεις της Κλίμακας προσκόλλησης τόσο για τα ΜΚΔ όσο και για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.