Πανευρωπαϊκή έρευνα EMIS-2017: Η υγεία των gay ανδρών σε «σταυροδρόμι»

Αισιοδοξία αλλά και προβληματισμό συνοδεύουν τα αποτελέσματα της πανευρωπαϊκής έρευνας EMIS-2017 για τη σεξουαλική υγεία των ομοφυλόφιλων, των αμφιφυλόφιλων και άλλων ανδρών που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες.

Τα απαραίτητα βήματα που χρειάζεται να γίνουν για την πλήρη εφαρμογή των προληπτικών μέτρων διαφύλαξης της υγείας των gay ανδρών σε όλη την Ευρώπη αναδεικνύει η μελέτη EMIS-2017. Άνδρες ηλικίας μικρότερης των 25 ετών, τρανς άνδρες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, καθώς και εργαζόμενοι στο σεξ φαίνεται πως είναι πιο ευάλωτοι και έχουν σημαντικές ανεκπλήρωτες ανάγκες.

Ο γενικός στόχος της EMIS ήταν η δημιουργία δεδομένων χρήσιμων για το σχεδιασμό των προγραμμάτων πρόληψης και περίθαλψης για τον ιό HIV και των Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων (ΣΜΝ) και την παρακολούθηση της εθνικής προόδου στον τομέα αυτό. Στο πλαίσιο της μελέτης διερευνήθηκαν παράμετροι  που σχετίζονται με τη σεξουαλική υγεία των ομοφυλόφιλων, των αμφιφυλόφιλων και άλλων ανδρών που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Συνολικά, περίπου 130.000 άτομα απάντησαν στην έρευνα το 2017.

«Τα αποτελέσματα της πανευρωπαϊκής έρευνας EMIS έχουν μία διττή ανάγνωση. Από τη μία πλευρά αναδεικνύουν ενθαρρυντικά μηνύματα για το ρόλο των προληπτικών εργαλείων όπως η PrEP και η TasP (η θεραπεία ως πρόληψη) στην αναχαίτιση της επιδημίας HIV», δήλωσε στο Virus ο Γιώργος Τσιακαλάκης, Υπεύθυνος ∆ιεκδίκησης και Επικοινωνίας του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή».

«Από την άλλη όμως, αποκαλύπτουν τη διαδρομή που έχουμε ακόμη να διανύσουμε για την πλήρη εφαρμογής τους, καθώς την ανάγκη κοινωνικής ενσωμάτωσης των ευάλωτων ομάδων, ως συνθήκη εξίσου αναγκαία με την ίδια τη θεραπεία. Τελούμε εν αναμονή της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων για την Ελλάδα. Θα αποτελέσουν μία βάση τεκμηρίωσης για την αξιολόγηση των πολιτικών, αλλά κυρίως των παραλείψεων της χώρας μας στον τομέα της σεξουαλικής υγείας», συμπλήρωσε.

Τα αποτελέσματα

Από τα αποτελέσματα της έρευνας, που αποκωδικοποίησε η Θετική Φωνή, αίσθηση προκαλεί πως οι συμμετέχοντες κάτω των 25 ετών είχαν υψηλότερα επίπεδα ανεκπλήρωτων αναγκών στους περισσότερους δείκτες, ενώ οι τρανς άνδρες είχαν τις μεγαλύτερες ανεκπλήρωτες ανάγκες σχεδόν σε όλους τους δείκτες.

Οι πιο ηλικιωμένοι και οι νεότεροι συμμετέχοντες ήταν λιγότερο πιθανό να έχουν πρόσβαση σε παρεμβάσεις υποστήριξης. Τα άτομα κάτω των 25 ετών που διαγνώστηκαν με HIV ήταν λιγότερο πιθανό να είχαν επισκεφθεί το γιατρό τους κατά του τελευταίους 6 μήνες ή να είχαν εμβολιαστεί για ηπατίτιδα Α ή Β.

Σε όλους σχεδόν τους δείκτες, οι ανεκπλήρωτες ανάγκες ήταν πιο συχνές στους συμμετέχοντες που δεν κάνουν coming out (δεν έχουν μιλήσει στον περίγυρο τους ανοικτά για τη σεξουαλική τους ταυτότητα), καθώς είχαν χαμηλή αυτοεκτίμηση, πιο περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες, λιγότερη υποστήριξη και περισσότερες ανησυχίες. Αντίστοιχα, όσοι δεν κάνουν coming out ήταν λιγότερο πιθανό να έχουν πρόσβαση σε παρεμβάσεις υποστήριξης.

Οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο ήταν πιθανότερο να αναφέρουν κακή ψυχική υγεία και εξάρτηση από το αλκοόλ, να έχουν πρόσφατα διαγνωστεί με HIV και να έχουν ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο. Στους περισσότερους δείκτες, οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο δήλωσαν συχνότερα ότι έχουν ανεκπλήρωτες ανάγκες. Επίσης, δήλωσαν συχνότερα ότι έχουν υποστεί κακοποίηση λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού και ήταν λιγότερο πιθανό να γίνουν αποδέκτες πληροφόρησης σχετικά με το ασφαλέστερο σεξ και τη σεξουαλική τους υγεία.

Όλα τα ΣΜΝ είχαν μεγαλύτερη συχνότητα μεταξύ των ατόμων που κάνουν ενέσιμη χρήση, σε σύγκριση με τα άτομα που δεν κάνουν. Επίσης, η συγκεκριμένη ομάδα ήταν πιο πιθανό να έχει διαγνωστεί με HIV κατά τους τελευταίους 12 μήνες.

Οι εργαζόμενοι στο σεξ είχαν περισσότερες πιθανότητες να δηλώσουν ανεκπλήρωτες ανάγκες. Επίσης ανησυχούν περισσότερο για τη χρήση ναρκωτικών και για το ασφαλέστερο σεξ. Τέλος αναφέρουν έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης. Η συγκεκριμένη ομάδα ανέφερε συχνότερα ότι έχει υποστεί ομοφοβική κακοποίηση. Παρόλο που ήταν πιο πιθανό να έχουν εξεταστεί για τη σεξουαλική τους υγεία, τα εργαζόμενα άτομα στο σεξ δήλωσαν λιγότερο συχνά ότι είναι εμβολιασμένα για τις ηπατίτιδες A και B.

Η Θετική Φωνή και τα Checkpoint Αθήνας και Θεσσαλονίκης ήταν ο συνεργάτες του δικτύου εκπόνησης της μελέτης από την Ελλάδα. Η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από Πρόγραμμα Υγείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2014-2020.