Παρωχημένη η «θετική λίστα» των βιοδεικτών  

Εγγενής αποδεικνύεται η δυσκολία της πολιτείας και του συστήματος υγείας να συγχρονίσουν ακόμη και τα βήματα τους, στην προσπάθεια διασφάλισης της ανεμπόδιστης και έγκαιρης πρόσβασης των ασθενών στις θεραπείες που χρειάζονται. Άλλο ένα παράδειγμα αποτελεί ο τρόπος που προσεγγίζονται οι εξετάσεις των βιοδεικτών, που σε αρκετές και σοβαρές κυρίως περιπτώσεις καρκίνων είναι απαραίτητες για να καθορίσουν ποια θεραπεία θα δοθεί σε ποιον ασθενή.

Οι βιοδείκτες

Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ο βιοδείκτης του PD-L1, για την εκτίμηση της ανταπόκρισης διαφόρων συμπαγών όγκων σε ανοσοθεραπεία Το PD-L1 είναι μια πρωτεΐνη που εκφράζεται στα αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα, ενώ έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να εκφραστεί και από όγκους ή άλλα κύτταρα μέσα στο μικροπεριβάλλον του όγκου, οδηγώντας σε αναστολή της ανοσολογικής αποκρίσεως κατά του όγκου. Συνεπώς, η γνώση της έκφρασης του PD-L1 του ασθενούς – σε όποιο σημείο της πορείας της θεραπείας κι αν βρίσκεται- επιτρέπει τεκμηριωμένη θεραπευτική στρατηγική και αυξάνει την πιθανότητα πρόβλεψης ενός θετικού κλινικού οφέλους.

Όπως τονίστηκε σήμερα σε συνέντευξη τύπου γύρω από τις εξελίξεις στην ανοσοθεραπεία για την αντιμετώπιση του Μη Μικροκυτταρικού Καρκίνου του Πνεύμονα, αυτή η ιδιαιτέρως σημαντική εξέταση βιοδείκτη δεν αποζημιώνεται.

Εν ολίγοις, λοιπόν, έχουμε ανοσοθεραπευτικά σχήματα για τη διαχείριση διάφορων μορφών καρκίνου, αλλά οι εξετάσεις που αναγνωρίζουν τους ασθενείς που θα επωφεληθούν δεν αποζημιώνονται. Μόνο ο συγκεκριμένος βιοδείκτης κοστίζει γύρω 250 με 300 ευρώ.

«Το κόστος καλούνται να αναλάβουν οι ασθενείς ή να στραφούν σε προγράμματα που υλοποιούνται χάρη στην ιδιωτική πρωτοβουλία», υπογράμμισε ο Ιωάννης Μούντζιος, MD, PhD Παθολόγος – Ογκολόγος στο 251 Γ.Ν.Α. και στη Β’ Ογκολογική Κλινική «Ερρίκος Ντυνάν», Hospital Center.

Ήδη υπάρχουν στο σύστημα αποζημίωσης 21 βιοδείκτες, οι οποίοι αποζημιώνονται με απόφαση του 2014, αλλά σε τόσο ταχέως εξελισσόμενο πεδίο, έκτοτε δεν έχει υπάρξει καμία επικαιρόποιηση. Το κενό στην αποζημίωση των βιοδεικτών είχε αναγνωρίσει και ο απερχόμενος πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, Σ. Μπερσίμης κατά το 2^ο Health Innovation Conference. Όπως είχε αναφερθεί στο συνέδριο υπάρχουν φάρμακα που κυκλοφορούν, αλλά επειδή δεν υπάρχουν στο σύστημα αποζημίωσης οι βιοδείκτες τους, δεν μπορούν να αποζημιωθούν. Ο κ. Μπερσίμης ανέφερε ότι έχει ζητήσει από το ΚΕΣΥ επικαιροποίηση του καταλόγου, ενώ είχε στείλει και ερώτημα στις αρμόδιες επιστημονικές εταιρείες ζητώντας επισήμως πληροφόρηση γύρω από τους βιοδείκτες που είναι απαραίτητοι και δεν αποζημιώνονται.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος, Ι. Μπουκοβίνα, θα υπάρξει συνάντηση την άλλη Πέμπτη για να καθοριστεί ποιοι βιοδείκτες θα προταθούν για ένταξη στο σύστημα αποζημίωσης. Αλλά και πάλι, αναμένεται να περάσει αρκετός χρόνος έως την ένταξη τους και μετά τίθεται ερώτημα τι θα γίνει με τον προϋπολογισμό.

«Θα αυξηθεί η δαπάνη με την ένταξη επιπλέον βιοδεικτών; Αν όχι, τότε θα αυξηθεί το clawback για τα εργαστήρια που τις διενεργούν και τότε υπάρχει και ο κίνδυνος να αναζητηθούν «τρόποι» να καταστούν φθηνότερες οι εξετάσεις αυτές, εγείροντας ερωτηματικά για τα αποτελέσματα», σημείωσε.

Το «ταξίδι» των εξετάσεων

Σύμφωνα, με τον κ. Μπουκοβίνα το κόστος δεν είναι το μόνο πρόβλημα που μπορεί να συναντήσουν οι ασθενείς κατά τη διαγνωστική διαδικασία.

Προκειμένου να διαπιστωθεί το είδος του καρκίνου και η καταλληλότερη προσέγγιση μπορεί να χρειάζεται να γίνουν εξετάσεις ακόμη και σε 8 διαφορετικούς βιοδείκτες, στην περίπτωση για παράδειγμα της κακοήθειας στον πνεύμονα. Αυτές οι εξετάσεις μπορεί να μην μπορούν να διεξαχθούν στο ίδιο εργαστήριο, πιστοποιημένα, οπότε να χρειαστεί το δείγμα της βιοψίας να μετακινηθεί. Τα αποτελέσματα πάντως είναι αυτά που θα επιτρέψουν στο θεράποντα γιατρό να διαμορφώσει την εκτίμηση του για την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση, το φάρμακο ή το συνδυασμό θεραπείας.