Παιδοψυχίατροι: Πρόχειρη και επίφοβη η συμβασιοποίηση με τον ΕΟΠΥΥ

Παραλείψεις και προχειρότητες εντοπίζουν οι Ψυχίατροι Παίδων και Εφήβων στη διαδικασία αλλαγής της σχέσης μεταξύ των παρόχων «ειδικής αγωγής» και του ΕΟΠΥΥ. Υποστηρίζουν, μάλιστα, ότι μόνο οι ψυχίατροι είναι αρμόδιοι για το συντονισμό και διαχείριση των μικρών ασθενών, με ψυχικές διαταραχές και απορρίπτουν τη διαφαινόμενη πρόθεση του Οργανισμού να αναθέσει το έργο τους σε άλλες ειδικότητες.

Με ανακοίνωση της η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδος (ΠΕΕ) εγείρει μια σειρά εύλογων ερωτημάτων για τις επιπτώσεις της συγκεκριμένης μεταρρυθμιστικής προσπάθειας στις παρεχόμενες υπηρεσίες.

Κατά τους Παιδοψυχίατρους προτεραιότητα φαίνεται πως δίνεται στην εξοικονόμηση πόρων, «χωρίς να συνυπολογίζονται τα επιστημονικά, δεοντολογικά, θεραπευτικά, νομικά και κοινωνικά προβλήματα που θα προκύψουν, τα οποία τελικά θα απορρυθμίσουν τελείως το ήδη προβληματικό τοπίο της παροχής υπηρεσιών ειδικής αγωγής».

Άλλωστε ακόμη και από η ονομασία «ειδική αγωγή», καθίσταται προβληματική, καθώς  θα έπρεπε να αντικατασταθεί με «υπηρεσίες ψυχικής υγείας και ειδικών θεραπευτικών πράξεων».

Η εταιρεία αν και θεωρεί ως καταρχήν θετικό βήμα την πρόθεση του ΕΟΠΥΥ για σύναψη συμβάσεων με τους παρόχους, εκφράζει την ανησυχία της καθώς η πρόθεση είναι η επιχειρούμενη τομή «να εφαρμοσθεί με προχειρότητα και βιασύνη και χωρίς να έχει προηγηθεί καμία πρότερη μελέτη των χαρακτηριστικών του πληθυσμού των ωφελουμένων παιδιών και εφήβων, κοστολόγηση των παρεχομένων θεραπειών, εκπόνηση θεραπευτικών πρωτοκόλλων ανά διαγνωστική κατηγορία, χωρίς καμία πρότερη νομοθετική πρωτοβουλία για την πιστοποίηση των επαγγελματιών και την αδειοδότηση των φορέων ή των ιδιωτών που παρέχουν τις υπηρεσίες αυτές, ώστε να προλαμβάνονται οι κακές πρακτικές».

Όπως εξηγούν, οι πράξεις που περιγράφονται στο άρθρο 17 του ΕΚΠΥ ως πράξεις «ειδικής αγωγής» (λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, ψυχοθεραπεία, συμβουλευτική γονέων κλπ) παρέχονται σε παιδιά και εφήβους που εμφανίζουν ψυχικές διαταραχές και διαταραχές συμπεριφοράς. Αποτελούν, δε, «τμήμα μόνο της συνολικής θεραπευτικής αντιμετώπισης για την οποία αποκλειστικά υπεύθυνος είναι ο παιδοψυχίατρος», σύμφωνα με την ΠΕΕ

Την ίδια ώρα, διαχωρίζουν τη θέση τους από τις άλλες ιατρικές ειδικότητες υποστηρίζοντας πως η πρόθεση του ΕΟΠΥΥ, «να αναθέσει το έργο του παιδοψυχίατρου σε παιδίατρους, νευρολόγους, ψυχιάτρους κλπ αποτελεί επικίνδυνη, νομικά αβάσιμη και αντιεπιστημονική πρακτική».

Αυτό που φαίνεται να έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στα μέλη της ΠΕΕ είναι πως, σύμφωνα με το προσχέδιο σύμβασης, ο παιδοψυχίατρος αποκλείεται από τη σύναψη σύμβασης για παροχή ψυχοθεραπευτικών πράξεων, ενώ αυτό το δικαίωμα παραχωρείται κατ’ αποκλειστικότητα σε ψυχολόγους, χωρίς κανένα κριτήριο εκπαίδευσης ή επαγγελματικής εμπειρίας.

Βέβαια, στην Ελλάδα εκτός από κανονιστικό πλαίσιο, για τη θέσπιση κριτηρίων για την παροχή των υπηρεσιών, δεν υπάρχει ούτε μητρώο πιστοποιημένων – εκπαιδευμένων ψυχοθεραπευτών, προκαλώντας σύγχυση και την οδηγώντας πολλά περιστατικά σε κακές πρακτικές.

«Η προτεινόμενη σύναψη συμβάσεων με ψυχολόγους, χωρίς πιστοποιημένη εκπαίδευση και εμπειρία στην ψυχοθεραπεία, είναι νομικά αβάσιμη και εν δυνάμει επικίνδυνη», τονίζει η Εταιρεία.

Είναι η απουσία οποιασδήποτε νομοθετικής ρύθμισης για τη θέσπιση κριτηρίων που έχει οδηγήσει στην αύξηση της τεχνητής ζήτησης, εκτιμούν οι Παιδοψυχίατροι. Την ίδια ώρα όμως, ανύπαρκτες ή ελάχιστες είναι οι παροχές του ΕΟΠΥΥ σε ομάδες πληθυσμού, όπως τα άτομα με νοητική υστέρηση ή αυτισμό.

«Το σχεδιαζόμενο clawback, προκειμένου να συγκρατήσει το κόστος, λειτουργεί ισοπεδωτικά και εξισώνει τόσο τις διαφορετικές ανάγκες των περιστατικών όσο και τους φορείς μεταξύ τους, παρά την διαφορετική επιστημονική τους επάρκεια», σημειώνει η ΠΕΕ.

Η ανάγκη εκπόνησης σύγχρονου ΕΚΠΥ, με τη χρήση κωδικών του ICD-10 και θεραπευτικών πρωτοκόλλων είναι επιτακτική κατά τους παιδοψυχιάτρους, όπως και η καταγραφή αναγκών ψυχικής υγείας του πληθυσμού, ενώ απορρίπτουν τη σύγκριση της ζήτησης των υπηρεσιών ειδικής αγωγής με τις ιατρικές πράξεις.

Η ΠΕΕ κρίνει, λοιπόν, απαραίτητη μια ολιγόμηνη αναβολή έναρξης ισχύος του νέου τρόπου αποζημίωσης των ειδικών θεραπευτικών πράξεων που αφορούν σε παιδιά και έφηβους με ψυχικές διαταραχές και διαταραχές συμπεριφοράς, αλλά και τη σύσταση επιτροπής που για άμεση επεξεργασία των προτάσεων, γύρω από τον ΕΚΠΥ, τους όρους ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών φορέων παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας και στα θεραπευτικά πρωτόκολλα. Άλλη μια επιτροπή θα πρέπει να αναλάβει την καταγραφή των αναγκών σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας και ειδικών θεραπειών για παιδιά και εφήβους, ενώ η ΠΕΕ ζητά και την εξεύρεση κονδυλίων για όσους σήμερα δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες.

Ακόμη, διεκδικούν τη διασφάλιση του ρόλου του παιδοψυχίατρου ως συντονιστή και υπεύθυνου της διεπιστημονικής ομάδας και την πιστοποίηση και σύσταση μητρώου εκπαιδευμένων ψυχοθεραπευτών.

Ποτάμι: Ανησυχία σε χιλιάδες οικογένειες 

Ερώτηση για το θέμα των συμβάσεων στην ειδική αγωγή κατέθεσαν στη Βουλή οι βουλευτές του Ποταμιού, Κ. Μπαργιώτας και Γ. Μαυρωτάς, ανδεικνύοντας την άρνηση των συλλόγων Ειδικής Αγωγής να υπογράψουν τη σύμβαση, εκτιμώντας ότι λειτουργεί μονομερώς υπέρ του ΕΟΠΥΥ, αλλά και την ανησυχία γονέων και κηδεμόνων ατόμων με αναπηρία.

Όπως αναφέρουν είναι απαραίτητο να προηγηθεί μια διαδικασία διαπραγμάτευσης που θα βασίζεται σε ειλικρινή διάλογο, ενώ η αλλαγή θεραπευτή μεσούσης της θεραπευτικής χρονιάς θα είναι επιβαρυντική για τα παιδιά που ήδη ακολουθούν προγράμματα.