ΠΦΥ: Μεταρρύθμιση τουλάχιστον δεκαετούς διάρκειας – Στόχοι και αλλαγές

Μακρόπνοο σχέδιο αλλαγής της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) έχει ετοιμάσει το Υπουργείο Υγείας, όπως παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της Διημερίδας διαλόγου για τη σχετική Μεταρρύθμιση (εδώ).

Η μεταρρύθμιση θα υλοποιηθεί σταδιακά, τόνισε ο αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας, Στ. Βαρδαρος. Αλλά, πέριπου ένα μήνα αφού είχε εκτιμήσει πως το τέλος της διαδικασίας θα έρθει το 2026 (εδώ), επαναπροσδιόρισε το στόχο ανακοινώνοντας πως το 2027 θα έχει υλοποιηθεί το 85% της μεταρρύθμισης.

“Δεν πρόκειται για αέναη μεταρρύθμιση”, έσπευσε να διευκρινίσει ο κ. Βαρδαρός εξηγώντας πως η σταδιακή ανάπτυξη της νέας ΠΦΥ πρέπει να γίνει σε σταθερές βάσεις και δίνοντας ως παράδειγμα την Πορτογαλία που διαρκεί, με μια 5ετή διακοπή, ήδη 20 χρόνια, φθάνοντας στο 50% κάλυψης.

Η μεταρρύθμιση θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται στα τέλη του 2016 με τις αρχές του 2017, αρχικά πιλοτικά σε 4 περιοχές, με στόχο να έχει αναπτυχθεί επαρκώς έως το 2020.

Εως τότε θα λειτουργεί παράλληλα με το υφιστάμενο σύστημα. Αναφερόμενος στους ιδιώτες, γιατρούς, εργαστήρια και διαγνωστικά, που στηρίζουν το σύστημα, ο κ. Βαρδαρός τόνισε πως, μεταξύ άλλων, η σταδιακή ανάπτυξη του συστήματος στοχεύει στο να αποφευχθεί η διατάραξη της ισορροπίας σε βαθμό που θα οδηγούσε σε χάος και “συγκρούσεις”, με χαμένους τελικά τους πολίτες.

Διευκρίνισε, παράλληλα, πως το νέο σύστημα δεν θα αποτελεί gate keeping, γιατί δεν θα αποτρέπεται η πρόσβαση των πολιτών σε άλλα επίπεδα περίθαλψης, αλλά θα διευκολύνονται όταν απευθύνονται  αρχικά σε ΤοΜΥ.

Στόχοι

Ειδικότερα, όπως εκτίμησε ο Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του Υπ. Υγείας, αρμόδιος για την ΠΦΥ, στόχος είναι έως το 2020 να καλύπτονται από το νέο μοντέλο 4.250.000 πολίτες, το 51,3% του αστικού πληθυσμού.

Ακόμη, η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας φιλοδοξεί να επιτύχει σταδιακά μείωση του φόρτου εργασίας σε ΠΕΔΥ, εξωτερικά ιατρεία και συμβεβλημένους κατά 38,5%, αλλά και μείωση επισκέψεων από σύνολο 27.314.899 σε  10.401.000, έως το 2020.

ΤοΜΥ & Στελέχωση

Στον πυρήνα των αλλαγών, λοιπόν, βρίσκεται η  ανάπτυξη του εθνικού δικτύου Τοπικών Μονάδων Υγείας (ΤοΜΥ), οι οποίες θα αποτελούν την πρώτη βαθμίδα του συστήματος της ΠΦΥ. Οι ΤοΜΥ θα αποτελέσουν πολλαπλά σημεία πρόσβασης, με μικρές δομές και συγκράτηση του κόστους, καθώς θα προσομοιάζουν ιατρεία, χωρίς βαρύ εξοπλισμό.

Η στελέχωση τους θα γίνει με διεπιστημονικές ομάδες, που θα αποτελούνται από οικογενειακούς ιατρούς (γενικούς γιατρούς και παθολόγους), παιδιάτρους, νοσηλευτές, επισκέπτες υγείας, ενώ επιδιώκεται η παρουσία μαιών, ενώ εξετάζετια η παρουσία κοινωνικών λειτουργών, καθώς δεν αποκλείεται τελικά η ευθύνη αυτή να μείνει στα κέντρα κοινότητας που σχεδιάζει η κ. Φωτίου. Ακόμη, άγνωστο είναι τι θα γίνει με τη διοικητική υποστήριξη των ΤοΜΥ, καθώς η στελέχωση με διοικητικό προσωπικό είναι δύσκολη, όπως παραδέχθηκε ο κ. Βαρδαρός.

Απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία της πρώτης βαθμίδας ΠΦΥ, κατά τον κ. Βαρδαρό, είναι και η εφαρμογή ηλεκτρονικού φακέλου ασθενή.

Σταμάτης Βαρδαρός

Πρόοδος υλοποίησης

Συνολικά 19 βήματα πρέπει να γίνουν για την υλοποίηση  του σχεδιασμού για τη νέα ΠΦΥ, όπως τα παρουσίασε ο κ. Βαρδαρός, με την πολιτεία να έχει ολοκληρώσει περίπου τα μισά.

Ειδικότερα, αναμένεται μια εγκύκλιος εντός ημερών που θα κλείνει το θέμα των χρονοεπιδομάτων των γιατρών του ΠΕΔΥ, ενώ στο Ν/Σ για τη Διοικητική Αναδιάρθωση της Ψυχικής Υγείας θα περιλαμβάνεται διάταξη που θα κλείνει το θέμα των γιατρών του ΠΕΔΥ που έχουν καταθέσει ασφαλιστικά μέτρα στο ΣτΕ, προκειμένου να διατηρήσουν και το ιδιωτικό τους ιατρείο.

Ακόμη έχουν υλοποιηθεί:

• Κατάρτιση επιχειρησιακού σχεδίου για ΠΦΥ (roll-out plan): Σε συνεργασία με τον ΠΟΥ έχει ξεκινήσει η κατάρτιση του οδικού χάρτη των ενεργειών και διαδικασιών που απαιτούντ για την έναρξη της πιλοτικής φάσης του σχεδιασμού για την ΠΦΥ
• Εφαρμογή επικοινωνικού σχεδιασμού για την ΠΦΥ
• Έναρξη διαδικασίας ακατανομής προσωπικού
• Έναρξη διαδικασιών μεταφοράς διοικητικού προσωπικού απο το ΙΚΑ
• Εργαστηριακά – μελέτη συγκεντροποίησης από ΥΠΕ & ΔΠΦΥ: Μέσα στο Μάιο συστήνεται ομαδα εργασίας που θα καταθέσει το σχετικό πόρισμα
• Έναρξη διαδικασιών για μεταφορά σε ιδιοκτητα κτήρια
• Δημιουργία «άτυπου» ΚΕΣΥΠΕ ΠΦΥ: Το ΚΕΣΥΠΕ ΠΦΥ (τηλέ-)συνεδριάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα για την αντιμετώπιση τρεχόντων ζητημάτων των δομών της ΠΦΥ καθώς και για την ενημέρωση σχετικά με την πορεία υλοποίησης της μεταρρύθμισης
• Κατάρτιση οργανισμών ΥΠΕ: Βρίσκονται σε προχωρημένο σημείο οι συζητήσεις με τις αρμόδιες διευθύνσεις
• Έναρξη λειτουργίας ομάδας υλοποίησης ΠΦΥ: Από τον Φεβρουάριο του 2016 συστάθηκε και λειτουργεί η Γενική Γραμματεία του ΥΥ για την ΠΦΥ
• Εφαρμογή σχεδίου τομεοποίησης (έκδοση Υπουργικών Αποφάσεων): Έχουν εκδοθεί οι υπουργικές αποφάσεις σε εφαρμογή του ν.4238/2014

Όπως παραδέχθηκε ο κ. Βαρδαρός, όμως, μένουν και αρκετά ακόμα να γίνουν.

• Κατάρτιση και υλοποίηση δράσεων επιμόρφωσης: Αντικείμενα των δράσεων επιμόρφωσης θα είναι η στοχοθεσία και η διακυβέρνηση της νέας ΠΦΥ, τα πακέτα παροχής υπηρεσιών από τις μονάδες, η εξωστρεφής λειτουργία τους (αγωγή κοινότητας), η ανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τις μονάδες, κ.α.
• Κατάρτιση εσωτερικού κανονισμού και ωραρίων δομών ΠΦΥ: Επίλυση του ζητήματος με το υπό επεξεργασία Ν/Σ
• Κατάθεση Νομοσχεδίου: Η σύνταξη του Ν/Σ έχει ξεκινήσει εδώ και 2 μήνες και αναμένεται η ολοκλήρωσή της εντός του επόμενου διμήνου
• Πρόσληψη προσωπικού για την πιλοτική εφαρμογή: Έχει ήδη ενημερωθεί το Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης για την ανάγκη πρόσληψης 364 επαγγελματιών για τις ανάγκες των νέων δομών. Έχει ήδη αποσταλεί το επίσημο αίτημα
• Εισαγωγή ειδικότητας οικογενειακού γιατρού στα προγράμματα των πανεπιστημιακών σχολών: Η δημιουργία ειδικότητας οικογενειακού γιατρού είναι κρίσιμος κρίκος στην αλυσίδα της μεταρρύθμισης. Έχουν ήδη ξεκινήσει συζητήσεις με το ΚΕΣΥ
• Έναρξη Λειτουργίας Δομών Πιλοτικής Εφαρμογής: Σύμφωνα με το σχεδιασμό του Υπουργείου Υγείας, μέχρι το τέλος του 2016 επιδιώκουμε τη λειτουργία 24 νέων μονάδων ΠΦΥ – ΤοΜΥ και την ενίσχυση 4 Μονάδων Αναφοράς – Κέντρων Υγείας (Κάλυψη 5% του συνολικού πληθυσμού). 
• Έναρξη Αξιολόγησης Λειτουργίας Πιλοτικών Δομών: Οι νέες δομές θα αξιολογούνται από την πρώτη μέρα λειτουργίας τους βάσει των τιθέμενων στόχων (βελτίωση υγείας πληθυσμού ευθύνης, βελτίωση δεικτών, επίτευξη παροχής πακέτου υπηρεσιών, μείωση ανάγκης σύναψης συμβάσεων με ιδιώτες, μείωση ροών προς τις δευτεροβάθμιες δομές κλπ.).