ΠΦΥ χωρίς προγραμματισμό παραγωγής και απορρόφησης γιατρών

Γράφει ο Ευάγγελος Φραγκούλης, Γ.Γ. Ελληνικής Ένωσης Γενικής Ιατρικής Αν. Αρχίατρος ΕΔΟΕΑΠ  

Σύμφωνα με στοιχεία απόν ΙΣ Αθηνών, 12400 Έλληνες γιατροί έφυγαν την τελευταία δεκαετία από την Ελλάδα για να δοκιμάσουν την τύχη τους στο εξωτερικό, τα πρώτα χρόνια κυρίως απόφοιτοι ιατρικής, πλέον κυρίως ειδικευμένοι γιατροί…

Μέχρι το 2010 έφευγαν στο εξωτερικό κυρίως απόφοιτοι ιατρικής για να κάνουν εκεί ειδικότητα- συνεπεία των μακρών χρόνων αναμονής για έναρξη ειδικότητας στην Ελλάδα- σε αρκετές περιπτώσεις απαγορευτικών, άνω της 5ετίας…

Οι χρόνοι αναμονής για ειδικότητα έχουν πλέον εξανεμιστεί και στις περισσότερες ειδικότητες, ακόμα και στα καλύτερα νοσοκομεία, υπάρχουν κενές θέσεις… Γιατί να περιμένει ένας νέος γιατρός να τελειώσει την ειδικότητα του για να ξενιτευτεί; Προτιμά να κάνει και την εκπαίδευση του στο εξωτερικό- που εκτός από καλύτερη κατά πάσα πιθανότητα, θα του προσφέρει αυξημένες πιθανότητες να απορροφηθεί από το σύστημα υγείας της χώρας προορισμού… Δεν είναι έκπληξη πως η πλειοψηφία των αποφοίτων ελληνικών ιατρικών σχολών, εδώ και κάποια χρόνια, ήδη με την αποφοίτηση τους έχουν ξεκινήσει τις διαδικασίες για την εύρεση θέσης ειδικότητας στο εξωτερικό…

Πλέον όμως φεύγουν κυρίως ειδικευμένοι ιατροί ψάχνοντας καλύτερες προοπτικές: θέσεις εργασίας, καλύτερες αποζημιώσεις και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η οικονομική κρίση συρρίκνωσε την πίτα στην υγεία που δεν φθάνει για όλους… Άλλωστε στις κύριες αιτίες της οικονομικής κρίσης συγκαταλέγεται και ο πληθωρισμός των γιατρών, καθώς συνέβαλε στην έκρηξη των δαπανών υγείας μέσω την προκλητής ζήτησης υπηρεσιών- απρόσφορες, δαπανηρές και συχνά επικίνδυνες για την υγεία υπηρεσίες… Οι καλύτεροι ελεγκτικοί μηχανισμοί, κυρίως όμως ο οριζόντιος περιορισμός των προϋπολογισμών (μάλιστα με συνέχιση της σπατάλης σε πολλούς τομείς της υγείας, καθώς δεν υπήρξε στόχευση στην αποδοτικότερη χρήση των περιορισμένων πόρων), οδήγησαν πολλούς από το πλεονάζον ιατρικό δυναμικό της χώρας σε ασφυξία και τους έδειξαν την πόρτα της εξόδου και την αναζήτηση καλύτερων προοπτικών στο εξωτερικό…

Οι Έλληνες γιατροί, εκμεταλλεύονται πλέον την ελεύθερη διακίνηση μέσα στην ΕΕ, όπως κάνουν εδώ και χρόνια οι συνάδελφοι τους από την Πολωνία, τη Ρουμανία, την Εσθονία, τη Βουλγαρία, τη Τσεχία, τη Σλοβακία, ακολουθώντας τα χρήματα… Η ροή γιατρών από το Νότο προς το Βορρά και από την Ανατολή προς τη Δύση είναι συνεχής και έντονη, καθώς δεν μπορούν όλες οι χώρες εντός ΕΕ να ανταμείψουν τους γιατρούς τους ανάλογα και κατ’ αντιστοιχία με την μακρόχρονη και υψηλή εκπαίδευση τους. Στη Γενική Ιατρική για παράδειγμα, πως θα ανταγωνιστεί μια χώρα του Νότου ή της Ανατολής, τη Μ. Βρετανία και τα συμβόλαια των 10000 ευρώ το μήνα … Σε πολλές από τις παραπάνω χώρες, η μακρόχρονη αιμορραγία ιατρικού δυναμικού έχει δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα έλλειψης γιατρών και γίνεται προσπάθεια αναστροφής με παροχή σοβαρών κινήτρων στους γιατρούς τους για να παραμείνουν. Χαρακτηριστικά στη φτωχότερη από εμάς Σλοβακία ο ιδιώτης συμβεβλημένος με το σύστημα οικογενειακός ιατρός λαμβάνει κατά μέσο 2,8 ευρώ το μήνα για κάθε ασθενή της λίστας του (5600 ευρώ το μήνα για πάνελ 2000 ασθενών). Χρήματα που απέχουν παρασάγγας από τα 1450 ευρώ το μήνα για πάνελ 2250 ασφαλισμένων που εξαγγέλλει ο Πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ για τις νέες συμβάσεις ιδιωτών οικογενειακών ιατρών με τον ΕΟΠΥΥ…

Στη χώρα μας, δυστυχώς οι πολιτικοί σπάνια διακρίθηκαν από διορατικότητα, κοιτούν το σήμερα και αδιαφορούν για το αύριο… Σήμερα στην Ελλάδα, παρά τη μεγάλη αιμορραγία γιατρών, οι γιατροί εμφανίζονται για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια να αυξάνονται σε σχέση με το προηγούμενο έτος και φθάνουν στους 70.000, το μεγαλύτερο με διαφορά αριθμό γιατρών ανά πληθυσμό στις χώρες του ΟΟΣΑ και μάλιστα με κακή κατανομή σε ειδικότητες (λίγοι γενικοί γιατροί, πολλοί γιατροί εξειδικεύσεων) και γεωγραφική (υπερκορεσμός στα αστικά κέντρα, ελλείψεις στην περιφέρεια), καθώς ποτέ δεν υπήρξε προγραμματισμός της παραγωγής, αλλά και της απορρόφησης γιατρών βάσει των πραγματικών αναγκών υγείας του πληθυσμού… Το ιατρικό σώμα όμως εμφανίζεται υπερβολικά γερασμένο και νέο αίμα δεν έρχεται πίσω του, αντιθέτως μεταγγίζεται και τροφοδοτεί συστήματα υγείας άλλων χωρών. Είναι απόλυτη ανάγκη να ληφθούν άμεσα, σοβαρά μέτρα με κίνητρα ικανά να κρατήσουν στη χώρα τους νέους γιατρούς, που το σύστημα υγείας χρειάζεται σε αντιστοιχία με τις ανάγκες του (αριθμός, κατανομή σε ειδικότητες), τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα. Κίνητρα δεν μπορεί να είναι, αν και εξαγγέλθηκαν ως τέτοια από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, οι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης συμβάσεις οικογενειακών ιατρών ΤΟΜΥ, 2+2 ετών, με αβέβαιη χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ και ακόμα πιο αβέβαιο μέλλον… Αν αυτό δεν γίνει δεν θα αργήσουμε να φθάσουμε από το ένα άκρο στο άλλο, από τον υπερβολικό αριθμό γιατρών θα καταλήξουμε στο να μην έχουμε αρκετούς γιατρούς να καλύψουν τις ανάγκες του πληθυσμού… Ίσως τότε να χρειαστούμε να κάνουμε εμείς εισαγωγή γιατρών αβέβαιης ποιότητας από τρίτες χώρες…