Την προσοχή συνιστούν οι ειδικοί στη δυσφωνία, η οποία αποτελεί ένα σύμπτωμα και όχι μια νόσο. Μήνυμα στέλνει ο οργανισμός ότι κάτι δυσλειτουργεί στο ζωτικό όργανο της ομιλίας.
Συνήθως, οφείλεται σε προβλήματα των φωνητικών χορδών του λάρυγγα και παρατηρείται ποικιλία μεταβολών της ποιότητας, του τόνου ή της έντασης της φωνής, η οποία περιγράφεται συνηθέστερα ως «βραχνάδα».
Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τη φωνή τους στην εργασία τους, οι λεγόμενοι «επαγγελματίες φωνής», όπως εκπαιδευτικοί, τραγουδιστές, δημοσιογράφοι, δικηγόροι, ηθοποιοί, τηλεφωνητές, εκδηλώνουν δυσφωνία πολύ συχνότερα από το γενικό πληθυσμό επισημαίνει η Ωτορινολαρυγγολόγος, Διευθύντρια Γ΄ Ωτορινολαρυγγολογικής Κλινικής Χειρουργικής Κεφαλής και Τραχήλου Metropolitan General, Σταματία Βλάχου.
Προδιαθεσικοί παράγοντες εμφάνισης δυσφωνίας είναι:
- Η κακή χρήση της φωνής, τόσο σε ποσότητα όσο και σε ποιότητα
- Η χρήση ερεθιστικών ουσιών (καπνός, αλκοόλ)
- Η ύπαρξη λαρυγγο-φαρυγγικής παλινδρόμησης
- Η έκθεση του αναπνευστικού συστήματος σε ερεθιστικούς χημικούς παράγοντες, κυρίως λόγω επαγγέλματος
Συνήθως δεν προέρχεται από κάτι σοβαρό και το σύμπτωμα παρέρχεται σύντομα, αλλά εφόσον επιμένει για περισσότερο από δύο έως τέσσερεις εβδομάδες, απαιτείται εξέταση από ειδικό Ωτορινολαρυγγολόγο. Θα πρέπει να διερευνηθεί εάν υποκρύπτει ορισμένες σοβαρές παθήσεις, ιδιαίτερα, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που γίνεται χρήση νικοτίνης και αλκοόλ, αιμόπτυση, δυσκαταποσία, ωταλγία, δύσπνοια, διόγκωση τραχηλικών λεμφαδένων, απώλεια βάρους, εισροφήσεις.
Εξέταση
Η επίσκεψη στον Ωτορινολαρυγγολόγο περιλαμβάνει:
- ένα αναλυτικό ιστορικό
- πλήρης Ωτορινολαρυγγολογική εξέταση και
- ενδοσκόπηση λάρυγγα.
- στροβοσκόπηση, (μία εξελιγμένη τεχνική λαρυγγοσκόπησης)
Τα αίτια της δυσφωνίας μπορεί να είναι:
- Οργανικά
- Κοινό κρυολόγημα και ιογενείς λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού (42,1%).
- Χρόνια λαρυγγίτιδα και συνδυασμός της με ΓΟΠ (9,7%)
- Καλοήθεις παθήσεις των φωνητικών χορδών: Κομβία (κάλοι), πολύποδες, κύστεις, θηλώματα λάρυγγα, πολυποειδής εκφύλιση φωνητικών χορδών (10-31%)
- Κακοήθεις όγκοι (καρκίνος του λάρυγγα) (2,2-3%)
- Τραύμα στον λάρυγγα
- Λειτουργικά
- Λειτουργική δυσφωνία – Κακή χρήση φωνής (30%)
- Πρεσβυφωνία (φυσιολογική γήρανση της φωνής) (2%)
- Νευρολογικά
- Παράλυση φωνητικών χορδών, ιδιοπαθής (2,8-8%)
- Νόσος Parkinson
- Σπαστική δυσφωνία
- Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
- Ιατρογενής κάκωση
- Διάφορα
- Προβλήματα θυρεοειδούς αδένα
- Αλλεργίες
- Ρευματικά νοσήματα
- Κοκκιωματώδη νοσήματα
- Φαρμακευτικά αίτια
- Ψυχογενείς παράγοντες (2%)
Ανάλογα με τα ευρήματα της λαρυγγοσκόπησης, μπορεί να χρειασθούν ορισμένες επιπλέον εξετάσεις, όπως είναι εξετάσεις αίματος, απεικονιστικός έλεγχος (αξονική ή μαγνητική τομογραφία), έλεγχος του θυρεοειδούς αδένα, ή γαστροσκόπηση.
Αντιμετώπιση
Οι λειτουργικές διαταραχές μπορούν να εξαλειφθούν με λογοθεραπεία, από τον εξειδικευμένο λογοθεραπευτή.
Η φαρμακευτική θεραπεία χορηγείται σε χρόνια λαρυγγίτιδα που προκαλείται από ΓΟΠ, ενώ η χρήση των κορτικοστεροειδών σε λοιμώξεις είναι αμφιλεγόμενη. Συνήθως βοηθά σε σημαντικό βαθμό η φωνητική ανάπαυση και η ενυδάτωση.
Σε περίπτωση μορφώματος στο λάρυγγα, απαραίτητη είναι η χειρουργική του αφαίρεση, μέσω μικρολαρυγγοσκόπησης, υπό γενική αναισθησία, χωρίς εξωτερικές τομές. Είναι σύντομη και ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι αυθημερόν, με οδηγία για υποχρεωτική αφωνία 7-10 ημερών. Η επέμβαση μπορεί να γίνει με τη χρήση κλασσικών χειρουργικών εργαλείων ή -συνηθέστερα πλέον- με τη βοήθεια LASER ή ραδιοσυχνοτήτων. Το υλικό που αφαιρείται αποστέλλεται για ιστολογική εξέταση, που θέτει την οριστική διάγνωση.
Στις περιπτώσεις που διαγνωσθεί κακοήθεια, η περαιτέρω αντιμετώπιση μπορεί να είναι χειρουργική, με ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία ή συνδυασμό αυτών.
Για την μείωση της δυσφωνίας συνιστάται:
- Διακοπή ενεργητικού και αποφυγή παθητικού καπνίσματος.
- Αποφυγή παραγόντων που προκαλούν αφυδάτωση (αλκοόλ, καφείνη).
- Φυσιολογική υγρασία περιβάλλοντος,
- επαρκής ενυδάτωση,
- καλή διατροφή,
- καλή χρήση φωνής.
