Ποια είναι η αποτελεσματικότητα των μονοκλωνικών αντισωμάτων έναντι των BQ.1.1 and XBB

Τη δραστικότητα των μονοκλωνικών αντισωμάτων έναντι αυτών των υποστελεχών Όμικρον διερεύνησαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Τόκιο της Ιαπωνίας. Με τη χρήση μιας δοκιμασίας εξουδετέρωσης ζωντανού ιού  προσδιόρισαν την κατά 50% μείωση των εξουδετερωτικών αντισωμάτων (FRNT50) των μονοκλωνικών αντισωμάτων.

Με δεδομένο ότι ο επιπολασμός του Όμικρον BQ.1.1 (υποπαραλλαγή του BA.5) και του Όμικρον XBB (υποπαραλλαγή του BA.2) αυξάνεται ραγδαία σε αρκετές χώρες,  η επιστημονική έρευνα στράφηκε στη διασταύρωση της αποτελεσματικότητα των «όπλών» έναντι του ιού. Η έρευνα κατέδειξε  ότι τα υποστελέχη Όμικρον BQ.1.1 και XBB έχουν δυνατότητες ανοσοδιαφυγής, που είναι μεγαλύτερες από εκείνες των προηγούμενων υποστελεχών Όμικρον, συμπεριλαμβανομένων των BA.5 και BA.2.

Τα δεδομένα  από τη μελέτη των Masaki Imai και συνεργατών στην επιστημονική επιθεώρηση The New England Journal of Medicine με θέμα την αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών μονοκλωνικών αντισωμάτων έναντι των υποστελεχών BQ.1.1 and XBB του στελέχους Όμικρον του ιού SARS-CoV-2, σχολιάζουν οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ροδάνθη Ελένη Συρίγου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης, και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ).

Συγκεκριμένα, το αντι-ιικό remdesivir, τα μονοκλωνικά αντισώματα molnupiravir και nirmatrelvir  κατέδειξαν  in vitro ανασταλτική συγκέντρωση κατά 50% (IC50) κάθε ουσίας έναντι των υποστελεχών Όμικρον BQ.1.1 και XBB. Για το BQ.1.1, η τιμή IC50 ήταν μικρότερη κατά έναν παράγοντα 0,6 με remdesivir και υψηλότερη κατά συντελεστές 1,1 και 1,2 με molnupiravir και nirmatrelvir, αντίστοιχα. Για το υποστέλεχος XBB, η τιμή IC50 ήταν μικρότερη κατά έναν παράγοντα 0,8 με το remdesivir, μικρότερη κατά παράγοντα 0,5 με το molnupiravir, και μεγαλύτερη κατά παράγοντα 1,3 με το nirmatrelvir. Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι αυτά τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι το remdesivir, το molnupiravir και το nirmatrelvir είναι αποτελεσματικά έναντι τόσο του υποστελέχους BQ.1.1 όσο και του XBB in vitro.

Αντίθετα, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα μονοκλωνικά αντισώματα imdevimab, casirivimab, tixagevimab, cilgavimab και sotrovimab δεν εξουδετερώνουν τα υποστελέχη BQ.1.1 ή XBB ακόμη και στην υψηλότερη τιμή FRNT (5000 ng/mL) που δοκιμάστηκαν.

Άξιο λόγου είναι ότι το bebtelovimab ήταν το μόνο το οποίο εξουδετέρωσε αποτελεσματικά τα υποστελέχη Όμικρον BA.1, BA.2, BA.4, και BA.5, ενώ δεν είχε καμία αποτελεσματικότητα έναντι των BQ.1.1 ή XBB. Επιπλέον, και οι δύο συνδυασμοί μονοκλωνικών αντισωμάτων που δοκιμάστηκαν (imdevimab-casirivimab και tixagevimab-cilgavimab) απέτυχαν να εξουδετερώσουν τόσο το BQ. 1.1 όσο και το XBB.

Οι ερευνητές πρόσθεσαν ότι αυτά τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι  οι συνδυασμοί μονοκλωνικών αντισωμάτων imdevimab-casirivimab, tixagevimab-cilgavimab, καθώς και το sotrovimab και bebtelovimab ως μονοθεραπεία μπορούν να μην είναι αποτελεσματικά έναντι των BQ.1.1 και XBB σε κλινικό περιβάλλον.

Οι ερευνητές επισημαίνουν πως η συνεχιζόμενη εξέλιξη των υποστελεχών Όμικρον υπογραμμίζουν την ανάγκη για ανάπτυξη νεότερων θεραπευτικών μονοκλωνικών αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2.