Ποια τα χαρακτηριστικά του νέου στελέχους Μ

Το νέο στέλεχος του SARS–CoV-2,  το στέλεχος Μ, είναι ένα από τα τέσσερα που έχουν προκαλέσει ανησυχία στον ΠΟΥ χαρακτηρίζοντας τα ως στελέχη ιδιαίτερου ενδιαφέροντος (variants of concern). Δύο ειδικοί ιολόγοι τοποθετήθηκαν αναφορικά με τα χαρακτηριστικά του νέου στελέχους.

Οι ειδικοί, Jesse Erasmus, PhD, επίκουρος καθηγητής στο University of Washington School of Medicine στο Seattle και ο Pedro Piedra, MD, καθηγητής Μοριακής Ιολογίας και Μικροβιολογίας στο Baylor College of Medicine, στο Houston των ΗΠΑ ενημερώνουν για το νέο στέλεχος. Συγκεκριμένα, σε πρόσφατο άρθρο στο WebMD αναφέρονται τα χαρακτηριστικά του νέου στελέχους Μ. H βιβλιογραφία ανασκοπείται από τους Καθηγητές της Ιατρικής του ΕΚΠΑ Δημήτριο Παρασκευή (Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανης ΕΚΠΑ).

«Ίχνη» του στελέχους M εντοπίστηκαν για πρώτη φορά στην Κολομβία πριν 9 μήνες,  αλλά όπως εξηγέι ο κ.Piedra «το στέλεχος Μ, έχει αρχίσει να ανιχνεύεται όχι σε ιδιαίτερα υψηλά νούμερα ή σε υψηλά ποσοστά, αλλά σε διαφορετικές περιοχές σε όλη την επικράτεια των ΗΠΑ και αυτό το καθιστά αρκετά ενδιαφέρον».

Αυτή τη στιγμή, το στέλεχος M αντιπροσωπεύει μόλις το 0,1%, αλλά το Μ βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, γιατί όπως απαντά ο κ . Erasmus «περιλαμβάνει μεταλλάξεις που εντοπίζονται στο Δέλτα, αλλά επίσης και μεταλλάξεις από το Άλφα ή B.1.1.7, το οποίο ήταν επίσης πολύ μεταδοτικό. Υπάρχει η εντύπωση ότι αν συνδυαστούν μεταλλάξεις από διαφορετικά στελέχη, θα προκύψει ένας «υπερ -μεταλλαγμένος ιός» που πρόκειται να προκαλέσει σημαντικό πρόβλημα. Αυτό στην πραγματικότητα δεν ισχύει απαραίτητα. Θα έλεγα προς το παρόν ότι το Μ αποτελεί ένα στέλεχος ενδιαφέροντος».

Όσο για την μολυσματικότητά του, το στέλεχος M έχει εντοπιστεί σε περισσότερες από 40 χώρες και 49 πολιτείες – όλες εκτός από τη Νεμπράσκα.  Κατά το κ. Erasmus, «τα διαφορετικά στελέχη μπορεί να προκύψουν μέσω δύο διαφορετικών οδών. Στην πρώτη περίπτωση, όλες οι μεταδόσεις προέρχονται από μια κοινή πηγή ενός νέου στελέχους που μεταδίδεται ανά την υφήλιο – και με αυτόν τον τρόπο αποτελεί ένα μεμονωμένο γεγονός ανάδυσης». Ωστόσο, ο ίδιος δεν υπερασπίζεται ένα τέτοιο σενάριο.

Σχετικά με την άλλη εκδοχή της «συγκλίνουσας εξέλιξης», όταν δηλαδή ένα στέλεχος εμφανίζεται σε πολλαπλές, ξεχωριστές περιστάσεις, ο κ. Erasmus αποσαφηνίζει πως «αυτό συμβαίνει γιατί συγκεκριμένες μεταλλάξεις προσδίδουν κάποιο πλεονέκτημα στον ιό. Μπορεί να υπάρχουν πολλαπλά μονοπάτια μέσω των οποίων ένας ιός μπορεί να φτάσει σε αυτόν τον συνδυασμό μεταλλάξεων, κάτι που ενδεχομένως είναι πιο πιθανό». Εφόσον υπάρξει αυξημένος ρυθμός μεταδοτικότητας θα καταγραφεί υψηλότερο ποσοστό κρουσμάτων σε σχέση με το στέλεχος Δέλτα.

Καταλήγοντας, οι ερευνητές  του ΕΚΠΑ  εκτιμούν πως έχει προκύψει η διασπορά του στελέχους Μ σε διαφορετικές πολιτείες των ΗΠΑ, πιθανότατα από διαδοχικές μεταδόσεις από μια κοινή πηγή  και όχι να είναι αποτέλεσμα συγκλίνουσας εξέλιξης. Δεδομένα από προηγούμενες μελέτες αναφορικά με τον τρόπο διασποράς του SARS-CoV-2 συγκλίνουν υπέρ αυτής της υπόθεσης.