Ποια τα «όπλα» για την αντιμετώπιση του καρκίνου θυροειδούς

Κλειδί για την αντιμετώπιση του καρκίνου του θυροειδούς αποτελεί η χειρουργική επέμβαση για τις περισσότερες περιπτώσεις. Η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο μετά από χειρουργική επέμβαση βελτιώνει τη συνολική επιβίωση σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο υποτροπής.

Περίπου 44 000 νέες περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο στις ΗΠΑ, με σχετική πενταετή επιβίωση 98,5%. Τα στοιχεία δημοσιεύθηκαν στο JAMA Network και προέρχονται από ανασκόπηση (Laura Boucai, Mark Zafereo, Maria E. Cabanillas) που συνοψίζει τα δεδομένα σχετικά με την παθοφυσιολογία, τη διάγνωση και τη διαχείριση του πρώιμου σταδίου και του προχωρημένου καρκίνου του θυρεοειδούς. Τα στοιχεία παρουσιάζουν συνοπτικά οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα), Παθολόγος, Καθηγήτρια
Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, η Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Ογκολόγος – Παθολόγος) και η Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας).

Οι τύποι καρκίνου θυροειδούς

Το θηλώδες καρκίνωμα του θυρεοειδούς αντιπροσωπεύει περίπου το 84% όλων των καρκίνων του θυρεοειδούς. Ο θηλώδης, θυλακιώδης (≈4%) και ογκοκυτταρικός (≈2%) τύπος προέρχονται από θυλακιώδη κύτταρα του θυρεοειδούς και αποτελούν καλά διαφοροποιημένους καρκίνους. Επιθετικές μορφές καρκίνου του θυρεοειδούς που προέρχεται από θυλακιώδη κύτταρα είναι ο χαμηλής διαφοροποίησης καρκίνος του θυρεοειδούς (≈5%) και ο αναπλαστικός καρκίνος του θυρεοειδούς (≈1%).

Ο μυελοειδής καρκίνος του θυρεοειδούς (≈4%) προκύπτει από παραθυλακιώδη κύτταρα C. Οι περισσότερες περιπτώσεις καλά διαφοροποιημένου καρκίνου του θυρεοειδούς είναι ασυμπτωματικές και ανιχνεύονται κατά την αντικειμενική εξέταση ή ανευρίσκονται τυχαία σε διαγνωστικές απεικονιστικές μελέτες. Για μικροκαρκινώματα (≤1 cm), μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο παρακολούθησης χωρίς χειρουργική εξαίρεση. Για όγκους μεγαλύτερους από 1 cm με ή χωρίς μεταστάσεις στους λεμφαδένες, η χειρουργική επέμβαση με ή χωρίς ραδιενεργό ιώδιο είναι θεραπευτική στις περισσότερες περιπτώσεις.

Αντιμετώπιση

Η χειρουργική εξαίρεση είναι η προτιμώμενη προσέγγιση για ασθενείς με υποτροπιάζουσα τοπική νόσο. Για μεταστατική νόσο, η χειρουργική εκτομή ή η στερεοτακτική ακτινοβολία προτιμάται έναντι της συστηματικής θεραπείας (π.χ. lenvatinib, dabrafenib). Οι αναστολείς πολλαπλών κινασών με αντιαγγειογενετικές ιδιότητες (π.χ. sorafenib, lenvatinib, cabozantinib) είναι εγκεκριμένοι για τον καρκίνο του θυρεοειδούς που δεν ανταποκρίνεται στο ραδιενεργό ιώδιο, με ποσοστά ανταπόκρισης 12% έως 65%. Στοχευμένες θεραπείες όπως το dabrafenib και το selpercatinib απευθύνονται σε ασθενείς με γενετικές μεταλλάξεις (BRAF, RET, NTRK, MEK) και προχωρημένο καρκίνο θυρεοειδούς. Οι αναστολείς πολλαπλών κινασών με αντιαγγειογενετικές ιδιότητες και οι στοχευμένες θεραπείες σε γενετικές μεταλλάξεις που προκαλούν καρκίνο του θυρεοειδούς χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στη θεραπεία της μεταστατικής νόσου.