Ποιες είναι οι κατευθυντήριες οδηγίες για τη σεξουαλική υγεία και ευεξία μετά την εμμηνόπαυση

Η σεξουαλική υγεία και ευεξία μετά την εμμηνόπαυση είναι σημαντικές πτυχές της ποιότητας ζωής των γυναικών. Ωστόσο, η λήψη σεξουαλικού ιστορικού συχνά αποφεύγεται στην ιατρική πρακτική, αφήνοντας ένα κενό στη διαχείριση και την ευαισθητοποίηση.

Με δεδομένο ότι η εμμηνόπαυση μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στη σεξουαλική υγεία, είναι επιτακτική ανάγκη οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι στη σεξουαλική υγεία και ευεξία και στις ευθυγραμμισμένες ειδικότητες, προκειμένου να επιτευχθεί η βέλτιστη φροντίδα .Πρόσφατα  δημοσιεύθηκαν οι κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης (European Menopause and Andropause Society) για τη σεξουαλική υγεία και ευεξία μετά την εμμηνόπαυση. Στόχος είναι να προσφέρουν έναν τεκμηριωμένο κλινικό οδηγό για την αξιολόγηση και τη διαχείριση των σεξουαλικών προβλημάτων κατά την εμμηνόπαυση και πέραν αυτής. Στη διεθνή συγγραφική ομάδα Ειδικών για το θέμα συμμετείχαν δύο καθηγήτριες του ΕΚΠΑ, η κα. Ειρήνη Λαμπρινουδάκη, Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας στη Β’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική ΕΚΠΑ και η κα. Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου, Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας στη Θεραπευτική Κλινική ΕΚΠΑ. Συμμετείχε επίσης από το ΕΚΠΑ η υπόψηφια Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής κα. Κλεονίκη Αθανασιάδου.

Ξεπερνώντας τις προκαταλήψεις

Διαπιστώνεται ότι η σεξουαλική ζωή μετά την εμμηνόπαυση και οι δυσλειτουργίες της αποτελούν ακόμη θέμα ταμπού για τις γυναίκες και τους συντρόφους τους, αλλά και για τους γιατρούς και τους λοιπούς λειτουργούς υγείας.  Ωστόσο, οφείλουμε να φροντίζουμε ακόμη περισσότερο να είναι σωματικά και ψυχικά υγιείς.

Στις διεθνείς αυτές οδηγίες παρέχονται πρακτικές οδηγίες στους γιατρούς, ώστε να αυξηθεί η ευαισθητοποίησή τους για το θέμα αλλά και να έχουν στη διάθεσή τους χρήσιμα διαγνωστικά εργαλεία που θα βοηθήσουν στην αναγνώριση των σχετικών προβλημάτων. Αναλύονται και παρουσιάζονται επίσης λεπτομερώς όλοι οι κατάλληλοι θεραπευτικοί χειρισμοί (συμβουλευτική, ορμονικές και μη ορμονικές θεραπείες, τοπικές και συστηματικές θεραπείες) που μπορούν να βοηθήσουν τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση στα θέματα αυτά αποτελεσματικά.

Η διαχείριση

Οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση και μετά δεν πρέπει να θεωρούνται σεξουαλικά ανενεργές. Οι γυναίκες που ζητούν συμβουλές μπορεί να ζουν σε κέντρα μακροχρόνιας φροντίδας και άλλα περιβάλλοντα αντί να ζουν ανεξάρτητα. Το να αφιερώνουμε χρόνο για να ακούσουμε και να ανταποκριθούμε στα θέματα, τις ανησυχίες και τους φόβους που θέτουν οι γυναίκες και να είμαστε ανοιχτοί στις διαφορετικές εμπειρίες και ταυτότητες στην εμπειρία της εμμηνόπαυσης είναι υψίστης σημασίας.

Η διαχείριση πρέπει να είναι εξατομικευμένη και μπορεί να περιλαμβάνει συμβουλευτική, ψυχοθεραπεία, φυσικοθεραπεία και μη ορμονικές ή ορμονικές φαρμακευτικές προσεγγίσεις. Αναλυτικά, η λήψη του σεξουαλικού ιστορικού θα πρέπει να ενσωματωθεί στην κλινική πρακτική, καθώς υπάρχει κενό στη διαχείριση και την επίγνωση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας, ειδικά σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας. Διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν στη σεξουαλική δυσλειτουργία των γυναικών στην εμμηνόπαυση και τα σεξουαλικά ζητήματα του συντρόφου πρέπει επίσης να αξιολογούνται. Είναι σημαντικό η ποικιλομορφία στον σεξουαλικό προσανατολισμό και στις μη ετεροφυλοφιλικές σχέσεις να μην αγνοούνται. Μια πολυδιάστατη προσέγγιση που χρησιμοποιεί εξατομικευμένα βιοψυχοκοινωνικά μέτρα είναι το κλειδί για τη διαχείριση των σχετικών δυσλειτουργιών. Η ευαισθητοποίηση της σεξουαλικής υγείας και ευεξίας στην εμμηνόπαυση και πέραν αυτής κρίνεται ότι πρέπει να ενσωματωθεί στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, στα εκπαιδευτικά συστήματα για όλους τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης και στις συστάσεις παγκοσμίως.