Ποιες νευρολογικές επιπλοκές μπορεί να επιφέρει η νόσος COVID-19

Χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τις νευρολογικές παθήσεις που μπορεί να επιφέρει η covid-19  παρουσιάζει άρθρο στο περιοδικό Science. Το νευρολογικό σύστημα δεν εμφανίζει επιπλοκές μόνο κατά τη διάρκεια της νόσησης, αλλά και μετά την «ανάρρωση» ασθενείς διαμαρτύρονται ότι βρίσκονται για κερό στον «αστερισμό» των νευρολογικών συμπτωμάτων.

Το άρθρο  ανασκόπησης επιμελήθηκαν οι επιστήμονες S. Spudich και A. Nath, οι οποίοι εξειδικεύονται στη νεύρο-ανοσολογία και τις λοιμώξεις του νευρικού συστήματος. Στόχος τους ήτανν η παρουσίαση και περαιτέρω συζήτηση σχετικά με τις νευρολογικές ε πιπλοκές της νόσου COVID-19. Το άρθρο αυτό σχολιάζουν ο καθηγητής Γεώργιος Τσιβγούλης, καθηγητής Νευρολογίας και Διευθυντής της Β’ Νευρολογικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του  Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών  και οι Νευρολόγοι Λίνα Παλαιοδήμου και  Μαρία-Ιωάννα Στεφάνου.

Οι νευρολογικές επιπλοκές της νόσου COVID-19  διακρίνονται σε αυτές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της νόσησης και εκείνες που εμφανίζονται και επιμένουν μετά την αποδρομή της νόσου COVID-19.

Κατά  τη διάρκεια της νόσου COVID-19 δύναται να είναι οι εξής επιπλοκές:

• ανοσμία/υποσμία, κεφαλαλγία, μυαλγίες, αλλά και οργανικό ψυχοσύνδρομο,
• αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια,
• εγκεφαλίτιδα/εγκεφαλοπάθεια.

Σημειώνεται πως το ενδεχόμενο προσβολής του νευρικού συστήματος από τον ιό εκτιμάται ότι είναι μικρό, καθώς μόνον πολύ σπάνια έχει ανιχνευτεί γενετικό υλικό του ιού στο νευρικό ιστό βαρέως πασχόντων ασθενών που απεβίωσαν. Μέχρι τώρα έχει διαπιστωθεί η έντονη διέγερση του ανοσολογικού συστήματος, η υπέρμετρη ενεργοποίηση φλεγμονωδών κυττάρων και η προθρομβωτική κατάσταση, που πιθανότατα σχετίζονται με τα εν λόγω συμπτώματα.

Μετά την ανάρρωση

Νευρολογικά  συμπτώματα που εμφανίζονται ή εμμένουν για αρκετό διάστημα μετά την αποδρομή της νόσου COVID-19. Ως συνηθέστερα συμπτώματα είναι:

• η κεφαλαλγία,
• η διαταραχή συγκέντρωσης,
• οι διαταραχές μνήμης,
• οι διαταραχές του αυτόνομου νευρικού συστήματος,
• αίσθημα γενικευμένης κόπωσης αλλά και
• ψυχιατρικά συμπτώματα.

Μακρά- covid

Περιπτώσεις «long-COVID»  συναντώνται σε νέους ασθενείς, που αρχικά είχαν ήπια νόσο COVID-19 και δε χρειάστηκε να νοσηλευτούν. Ο παθοφυσιολογικός μηχανισμός σε αυτές τις περιπτώσεις παραμένει άγνωστος, αλλά οι συγγραφείς  εκτιμούν ως πιθανούς μηχανισμούς την εμμένουσα φλεγμονώδη ενεργοποίηση, τη διαταραχή του ανοσολογικού συστήματος και τη συνεχιζόμενη φλεγμονή του ενδοθηλίου των αγγείων.

Σημαντική κρίνεται η παρακολούθηση και η εμπεριστατωμένη καταγραφή των ασθενών με νευρολογικές επιπλοκές μετά από νόσο COVID-19. Επιδίωξη είναι η καλύτερη κατανόηση της συσχέτισής τους και την ανάπτυξη εξειδικευμένης αντιμετώπισης.