Ο διακεκριμένος καθηγητής, που έχει χαρακτηριστεί και ως «ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή επιστήμονες», τράβηξε πάνω του τα «φώτα» της παγκόσμιας ιατρικής κοινότητας, το 2005. Τότε δημοσίευσε μία επιστημονική εργασία, η οποία συγκαταλέγεται στις πλέον πολυδιαβασμένες στην ιστορία της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Επιστήμης. Το συγκεκριμένο άρθρο έχουν διαβάσει περισσότεροι από 1,1 εκατομμύρια αναγνώστες. Τι ήταν όμως αυτό που τους τράβηξε το ενδιαφέρον; Αυτό που πραγματεύονταν η εργασία του Γιάννη Ιωαννίδη, ήταν «Γιατί τα ευρήματα, των περισσότερων δημοσιευμένων επιστημονικών ερευνών είναι αναληθή».
Όπως έχει πει ο ίδιος, «η έρευνα αυτή κάτω από τον εμφατικό τίτλο, είναι ένα μαθηματικό μοντέλο, μια μαθηματική ανάλυση. Χρησιμοποιεί δηλαδή έναν μαθηματικό τύπο, για να υπολογίσει κάτω από διαφορετικές συνθήκες ποια είναι η πιθανότητα μια δημοσίευση που θα φανεί στην επιστημονική βιβλιογραφία, υποστηρίζοντας ότι έχει βρει κάτι (π.χ. ότι ένα νέο φάρμακο είναι αποτελεσματικό), ότι αυτή η δήλωση θα είναι πραγματική, δηλαδή θα είναι αληθινή και όχι κάποιο λάθος που έχει γίνει για χίλιους δυο λόγους».
Παράγοντες που επιδρούν στο μαθηματικό μοντέλο του Γιάννη Ιωαννίδη, είναι λόγου χάρη: η μεγάλη πίεση που αισθάνονται οι επιστήμονες να βρουν κάτι καινούργιο προκειμένου να μην τους «κοπεί» η κρατική χρηματοδότηση, οι πιέσεις που τους ασκούνται από τις βιομηχανίες που δραστηριοποιούνται σε διάφορους επιστημονικούς τομείς, η «ελαστική» αντιμετώπιση των στατιστικών κανόνων ή οι μεροληπτική στάση του ίδιου του ερευνητή – συνειδητή ή υποσυνείδητη – στην προσπάθειά του να ανακαλύψει κάτι.
«Το μοντέλο υπολόγισε ότι για τα περισσότερα γνωστικά αντικείμενα στο χώρο των βιοεπιστημών, αλλά και άλλων επιστημών, όταν για πρώτη φορά ανακαλύπτουμε κάτι είναι πιο πιθανό να είναι λάθος παρά να είναι πραγματικό», αναφέρει ο καταξιωμένος επιστήμονας. Αναφέρει, παράλληλα, πως διαπίστωσε ότι δεν επιβεβαιώνονται ούτε οι επικυρώσεις, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους!
Ο Γιάννης Ιωαννίδης, επιδιώκοντας να πάει την έρευνά του ένα βήμα παραπέρα, το 2014 ίδρυσε το – μοναδικό στον κόσμο – εργαστήριο METRICS στο Πανεπιστήμιο Stanford, το οποίο ασχολείται με την ανίχνευση κενών και παραλείψεων σε έρευνες που δημοσιεύονται σε επιστημονικά περιοδικά. Για το σκοπό αυτό, μαζί με την καθηγητή, εργάζεται αγόγγυστα μια πολυπληθής ομάδα, διεπιστημονικού χαρακτήρα, η οποία πλαισιώνεται από νομικούς, κοινωνιολόγους, αλλά και καθηγητές της Φιλοσοφίας της Επιστήμης.
Ο καταξιωμένος καθηγητής σε πρόσφατη συνέντευξή του, είχε χαρακτηρίσει υπερβολικούς τους διθυραμβικούς χαρακτηρισμούς που του αποδίδονται κατά καιρούς, τονίζοντας ότι η επιστήμη δεν είναι για βεντέτες, αλλά μια συλλογική προσπάθεια.
«Υπάρχουν 15 εκατομμύρια επιστήμονες που δημοσιεύουν σε επιστημονικά περιοδικά, υπάρχουν πάρα πολύ έξυπνοι άνθρωποι που δουλεύουν με τεράστια αφοσίωση και με οίστρο και ενθουσιασμό σε αυτό που κάνουνε, πολλές φορές σε δύσκολες συνθήκες. Η κοινωνία αντί να αναγνωρίσει τον Ιωαννίδη και κάθε Ιωαννίδη, καλύτερα θα ήταν να αναγνωρίσει ως προτεραιότητα την ίδια την επιστήμη, την έρευνα και την τεχνολογία», είχε πει χαρακτηριστικά.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Γιάννης Ιωαννίδης είχε εκφράσει την αγωνία του για τη «φυγή» επιστημόνων προς το εξωτερικό που παρατηρείται στη χώρα μας, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα ξοδεύει μόλις το 0,6% του ΑΕΠ της για έρευνα, καινοτομία και τεχνολογία.
«Το ποσοστό αυτό είναι 50% μικρότερο από της Τυνησίας, πολύ μικρότερο από της Τουρκίας, λίγο πιο κάτω από τη Μαλαισία, το 1/7 του Ισραήλ και το ¼ της ΕΕ», είχε πει χαρακτηριστικά, εξηγώντας ότι για κάθε 1% που επενδύει μια χώρα στην έρευνα θα έχει ανάπτυξη 5-10%.
«Έχουμε τόσους επιστήμονες και τους στέλνουμε στο εξωτερικό. Βοηθείστε τους να παραμείνουν στην Ελλάδα και η χώρα μας να πάρει τη θέση που της ανήκει στον παγκόσμιο χάρτη», είχε δηλώσει ο Γιάννης Ιωαννίδης, επισημαίνοντας τον αναπτυξιακή ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η επιστήμη και τα λαμπρά μυαλά.
Έχοντας κάνει βίωμα την έρευνά του, ο Γιάννης Ιωαννίδης, λέει ότι θα ήθελε να τον θυμούνται για τα πολλά λάθη που έχει κάνει στην επιστήμη και για το ότι ίσως κάποια από αυτά μπόρεσε να τα διαπιστώσει και να τα διορθώσει, βλέποντας ότι υπάρχουν καλύτεροι και πιο αποδοτικοί τρόποι…
Ο Γιάννης Ιωαννίδης είναι :
Πηγές: ellines.com, panhellenicpost.com, med.stanford.edu
Διαπιστευμένη δημοσιογράφος στο Υπουργείο Υγείας. Διπλωματούχος Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών. Τακτικό μέλος της ΕΣΗΕΑ και του ΟΕΕ.
Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *
Δ