Έρευνα καταδεικνύει τα υψηλά ποσοστά άγχους, φόβου για αναφυλαξία και ανησυχίας που προκαλεί μια τροφική αλλεργία τόσο στο ίδιο το παιδί όσο και στους γονείς του. Το αντίκτυπο στην ψυχική υγεία αποτυπώνει η νέα έρευνα του Συλλόγου Γονέων και Φίλων Παιδιών με Αλλεργίες και της ψυχολόγου Μαρίας Δάρα, η οποία παρουσιάστηκε στο 10ο Σχολείο Παιδοαλλεργιολογίας της Ελληνικής Παιδοαλλεργιολογικής Εταιρείας.

Ως γνωστόν οι τροφικές αλλεργίες έχουν συνέπειες στο σώμα αλλά πλέον διαπιστώνεται ότι επιδρούν αρνητικά και στην ψυχική υγεία, την κοινωνική ζωή και τη συνοχή των οικογενειών. Ειδικότερα, η  έρευνα καταγράφει ποικιλία αρνητικών συναισθημάτων όπως  το άγχος, η ενοχή αλλά και καταστάσεις όπως είναι η απομόνωση και η εξουθένωση που βιώνουν γονείς και παιδιά. Η έρευνα αναδεικνύει αόρατες πτυχές έως τώρα καθώς και την επιτακτική ανάγκη για θεσμική υποστήριξη.

 

Βασικά Ευρήματα της Έρευνας:

 

Τα παιδιά με τροφικές αλλεργίες παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα:

• άγχους,
• φόβου κοινωνικών καταστάσεων και
• μειωμένη ποιότητα ζωής.

Οι έφηβοι με τροφικές αλλεργίες, ιδιαίτερα, είναι ευάλωτοι σε:

• άγχος αποχωρισμού,
• χαμηλή αυτοεκτίμηση και
• συναισθηματική απόσυρση, χωρίς όμως αυξημένα ποσοστά διαγνωσμένων ψυχιατρικών διαταραχών.

Γονείς παιδιών με τροφικές αλλεργίες ανέφεραν:

• υψηλά επίπεδα χρόνιας ανησυχίας,
• φόβου για αναφυλαξία, συναισθήματα ενοχής και
• εξάντλησης.
• Ορισμένοι γονείς παρουσίασαν ακόμη και συμπτώματα μετατραυματικού στρες (PTSD): Συγκεκριμένα, το 91,9% των γονέων δήλωσε ότι βιώνει άγχος όταν το παιδί του βρίσκεται εκτός σπιτιού, το 46% ότι η τροφική αλλεργία του παιδιού του επηρεάζει την ψυχική του υγεία και το 62,1% ότι σκέφτεται καθημερινά την τροφική αλλεργία του παιδιού του.

 

 

Άλλες συνέπειες

 

Κοινωνικός Αποκλεισμός:

Σημαντικές δυσκολίες καταγράφηκαν σε σχολικές και κοινωνικές δραστηριότητες, όπως  είναι αποκλεισμοί από παιδικά πάρτι, κατασκηνώσεις και αθλήματα, καθώς και έλλειψη κατανόησης από δασκάλους και άλλους γονείς.

 

Διατροφικές Διαταραχές:

H αλλεργία καλλιεργεί τον φόβο γύρω από την τροφή  και ενισχύει την επιλεκτική διατροφή, αυξάνοντας τον κίνδυνο για διαταραχές όπως είναι η ARFID (Αποφευκτική-Περιοριστική Διαταραχή Πρόσληψης Τροφής).

Ψυχαναγκασμοί και Διαχείριση:

Ορισμένοι γονείς εμφανίζουν τελετουργικά και ελέγχους που προσομοιάζουν σε Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (OCD), ιδιαίτερα σε περιπτώσεις σοβαρών αλλεργιών.

Οικογενειακή Δυναμική:

Η υπερπροστατευτικότητα οδηγεί σε συγκρούσεις και περιορισμό της αυτονομίας του παιδιού. Ακόμη και τα αδέλφια επηρεάζονται αρνητικά.

 

Ανάγκες & Προτάσεις:

Η έρευνα ανέδειξε την ανάγκη για:

• Θεσμική υποστήριξη σε σχολεία και δομές ψυχικής υγείας.
• Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση εκπαιδευτικών και του κοινωνικού συνόλου.
• Ψυχολογική υποστήριξη σε παιδιά και γονείς.
• Διασύνδεση κλινικών ιατρών με ψυχολόγους και ενσωμάτωση ερωτήσεων ψυχικής υγείας στην παρακολούθηση αλλεργικών παιδιών. Ακόμα η παρουσία ειδικών ψυχικής υγείας σε κλινικές που αντιμετωπίζουν ή διαχειρίζονται τροφικές αλλεργίες θεωρείται πολύ βοηθητική.
• Ενίσχυση της κοινότητας μέσω ομάδων υποστήριξης, ενημερωτικού υλικού και δικτύωσης γονέων.

Αξίζει αν σημειωθεί ότι ο Σύλλογος Γονέων και Φίλων Παιδιών με Αλλεργίες, ιδρύθηκε το 2021 με αφορμή ένα τραγικό περιστατικό σε σχολείο στον Βόλο και αριθμεί πλέον μέλη από όλη την Ελλάδα. Ο Σύλλογος δραστηριοποιείται στην υποστήριξη των οικογενειών, στην ενημέρωση της κοινής γνώμης και στην προώθηση θεσμικών αλλαγών για τη διαχείριση των τροφικών αλλεργιών.