Ποιος ο κίνδυνος για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο σε ασθενείς με COVID-19

Μεγαλύτερο κίνδυνο φαίνεται πως διατρέχουν να εκδηλώσουν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο σε ασθενείς με COVID-19  κατά τις τρεις πρώτες ημέρες μετά τη μόλυνση. Μάλιστα, ερευνητές κάνουν λόγο για δεκαπλάσιο κίνδυνο.

Τα στοιχεία αναδύθηκαν από μελέτη, που παρουσιάστηκε πρόσφατα στο International Stroke Conference στη Νέα Ορλεάνη των ΗΠΑ. Τα  βασικά σημεία της μελέτης παρουσιάζουν συνοπτικά οι καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής τους Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σταυρούλα Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (Καθηγητής Θεραπευτικής-Αιματολογίας-Ογκολογίας και Πρύτανης ΕΚΠΑ).

Ειδικότερα, αξιολογήθηκαν τα στοιχεία από 19.553 άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω που διαγνώστηκαν με COVID-19 και νοσηλεύτηκαν με αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Η μέση ηλικία ήταν τα 80,5 έτη και 57,5% ήταν γυναίκες.

Για τους σκοπούς της μελέτης οι ερευνητές διαίρεσαν την περίοδο της μελέτης (1 Ιανουαρίου 2019 έως 28 Φεβρουαρίου 2021) σε περιόδους κινδύνου λόγω COVID-19  δηλαδή 0-3 ημέρες, 4-7 ημέρες, 8-15 ημέρες και 15-28 ημέρες καθώς και σε περιόδους ελέγχου.  Οι ερευνητές παρατήρησαν πως τα εγκεφαλικά επεισόδια που συνέβησαν 7 ημέρες πριν ή 28 ημέρες μετά τη διάγνωση της COVID-19 χρησίμευσαν ως περίοδοι ελέγχου, ενώ τα υπόλοιπα ως περίοδοι κινδύνου. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές συνέκριναν τη συχνότητα εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου στις διάφορες περιόδους κινδύνου σε σχέση με τις περιόδους ελέγχου.

Κατά τη μελέτη διαπιστώθηκε πως ο κίνδυνος ήταν δεκαπλάσιος (IRR 10,97, 95% CI, 10,30-11,68) στις 0-3 ημέρες, αλλά μειώθηκε γρήγορα, ενώ παρέμεινε υψηλότερος από την περίοδο ελέγχου. Συγκεκριμένα, τα IRR ήταν:

• 1,59 (95% CI, 1,35-1,87) στις 4-7 ημέρες,
• 1,23 (95% CI, 1,07-1,41) στις 8-14 ημέρες και
• 1,06 (95% CI, 0,95-1,18) στις 15-28 ημέρες.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου μετά από COVID-19 αυξάνεται περισσότερο για άτομα 65 ως 74 ετών. Μάλιστα ο κίνδυνος ήταν μεγαλύτερος για όσους δεν έχουν ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου.

Σημειώνεται ότι η αύξηση του κινδύνου εγκεφαλικού έχει παρατηρηθεί και σε ασθενείς με γρίπη, λοιμώξεις του αναπνευστικού και έρπητα ζωστήρα, αλλά μετά από COVID-19 φαίνεται να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι ενδεχομένως συνδέεται με υπερβολική φλεγμονώδη απόκριση. Ίσως αυτό προξενεί και την υπερπηκτικότητα και σχηματισμό θρόμβων, που στη συνέχεια φράζουν τις αρτηρίες στον εγκέφαλο, ενώ πιθανώς επιδρούν άμεσα τα ενδοθηλιακά κύτταρα.