Πως αντιμετωπίζονται ενδοσκοπικά παθήσεις του πεπτικού συστήματος

Η θεραπεία σπάνιων και μη παθήσεων μπορεί να διασφαλιστεί με μια σειρά από νέου τύπου επεμβάσεις στον τρίτο χώρο του πεπτικού συστήματος. Οι επεμβάσεις  μέσω της εσωτερικής επένδυσης του τοιχώματος του πεπτικού σωλήνα εμφανίζει μια σειρά πλεονεκτημάτων για το σύνολο του πεπτικού συστήματος.

Μέχρι πρότινος θεωρούνταν ότι υπάρχουν δύο τέτοιοι «χώροι», η εσωτερική κοιλότητα του γαστρεντερικού ή πεπτικού σωλήνα (οισοφάγο, το στομάχι, το λεπτό και το παχύ έντερο) και ο «δεύτερος χώρος» η περιτοναϊκή κοιλότητα. Ο «τρίτος χώρος» είναι ένας νοητός χώρος, ο οποίος ουσιαστικά «αποκαλύπτεται» τεχνητά στην πράξη, και βρίσκεται μέσα στο τοίχωμα του γαστρεντερικού σωλήνα, το οποίο αποτελείται από διάφορα επιμέρους στρώματα», εξηγεί ο ειδικός γαστρεντερολόγος & επεμβατικός ενδοσκόπος, επιμελητής γαστρεντερολόγος στο Metropolitan Hospital  Γεώργιος Κατσώρας. «Η βασική αρχή της προσέγγισης του «τρίτου χώρου» είναι η δημιουργία μιας πύλης εισόδου αρχικά στην εσωτερική επένδυση του τοιχώματος του πεπτικού σωλήνα, που ονομάζεται βλεννογόνος. Αυτό πραγματοποιείται με τη βοήθεια ειδικών μικροσκοπικών εργαλείων τα οποία διέρχονται μέσα από τα ενδοσκόπια. Κατόπιν, δημιουργείται ένα τούνελ ανάμεσα στα στρώματα του τοιχώματος, συνήθως του βλεννογόνου και ενός άλλου στρώματος, αυτού που είναι υπεύθυνο για την κίνηση και ονομάζεται μυϊκός χιτώνας. Το τούνελ αυτό αντιπροσωπεύει ουσιαστικά τον “τρίτο χώρο”» διευκρινίζει ο κ. Κατσώρας.

Η σημασία του

Διαμέσου  αυτού του χώρου, ο χειρούργος μπορεί να επιχειρήσει και στον «δεύτερο χώρο» και επικουρικά ή και αυτόνομα, να επέμβει σε διάφορες παθήσεις. «Δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τι θα μπορούσαμε να πετύχουμε περνώντας με το ενδοσκόπιο μέσα από το στομάχι για παράδειγμα, στον “δεύτερο χώρο” (στην περιτοναϊκήκοιλότητα) και να αφαιρέσουμε την πάσχουσα χοληδόχο κύστη ή τη φλεγμαίνουσα σκωληκοειδή απόφυση. Και, σήμερα, από τη φαντασία έχουμε περάσει στην πράξη. Ήδη έχουν πραγματοποιηθεί οι πρώτες μελέτες με μικρό προς το παρόν αριθμό ασθενών να έχει υποβληθεί επιτυχώς σε ενδοσκοπική σκωληκοειδεκτομή και σε χολοκυστεκτομή, ενώ αναμένονται περισσότερες. Ωστόσο, ήδη καταγράφεται στα υπέρ της μεθόδου το πολύ σημαντικό γεγονός ότι οι ασθενείς αυτοί ανένηψαν πολύ σύντομα, χωρίς να πονούν και χωρίς να φέρουν εξωτερικές τομές ή ουλές στο κοιλιακό τους τοίχωμα. Θεωρείται πλέον δεδομένο ότι στο μέλλον, στην επίτευξη πολύπλοκων επεμβάσεων θα συνυπάρχουν και οι δύο ειδικότητες: γαστρεντερολόγοι και γενικοί χειρουργοί.

Με τον εντοπισμό του «τρίτου χώρου»  έχει επιτευχθεί η θεραπεία σπάνιων και μη παθήσεων, με μια σειρά από νέου τύπου επεμβάσεις. Πρόκειται για ελάχιστα επεμβατικές πράξεις (minimally invasive), σε παθήσεις, όπως είναι η αχαλασία και άλλες κινητικές διαταραχές του οισοφάγου, το εκκόλπωμα Zenker, οι υποβλεννογόνιοι όγκοι και ορισμένοι πολύποδες.
Συγκεκριμένα, στην αχαλασία του οισοφάγου «στην περίπτωση αυτή εισερχόμαστε ενδοσκοπικά στον τρίτο χώρο, με τον τρόπο που προαναφέραμε, κόβουμε με ειδικά μικρομαχαιρίδια τις προβληματικές μυϊκές ίνες και αποκαθιστούμε την ομαλή λειτουργία του οισοφάγου και κατά συνέπεια της κατάποσης. Η μέθοδος αυτή λέγεται POEM και πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Ιάπωνα ιατρό Haruhiro Inoue». Μπορεί να αξιοποιηθεί σε διάχυτος οισοφαγικός σπασμός ή του στομάχου ( γαστροπάρεση), ακόμη για αφαίρεση όγκων ή πολύποδων. Με την δε ενδοσκοπική αντιμετώπιση πολλαπλών παθήσεων του πεπτικού,η αντιμεώπιση γίνεται ανώδυνα, με ελάχιστες επιπλοκές, χωρίς αισθητικά κατάλοιπα χειρουργικών επεμβάσεων, όπως είναι οι μετεγχειρητικές ουλές, και με τη μικρότερη δυνατή παραμονή στο νοσοκομείο, σύμφωνα με τον κ. Κατσώρα.