Πώς η ανοσία από άλλους κοροναϊούς επηρεάζει το εμβόλιο και τη μετάδοση;  

Το ενδεχόμενο η διασταυρούμενη ανοσολογική απόκριση μεταξύ των κοροναϊών και μια προϋπάρχουσα «αντι-κορωνοϊική ανοσία» να μπορούσαν να δρουν προστατευτικά και έναντι του SARS-CoV-2, εξετάζουν επιστήμονες.

Ομάδα επιστημόνων από το Ινστιτούτο Francis Crick και το University College του Λονδίνου, με επικεφαλής τους Ελληνικής καταγωγής Ερευνητές, Γεώργιο Κασσιώτη και Ελένη Ναστούλη μελέτησαν το φαινόμενο της προϋπάρχουσας χυμικής ανοσίας έναντι του SARS-CoV-2 σε άτομα που δεν είχαν ποτέ μολυνθεί από τον SARS-CoV-2.

Η εργασία της ομάδας των Κασσιώτη και Ναστούλη με τίτλο “Preexisting and de novo humoral immunity to SARS–CoV-2 in humans” (Προϋπάρχουσα και νεότερη χυμική ανοσία έναντι του SARS-CoV-2 στον άνθρωπο), δημοσιεύθηκε πρόσφατα το έγκριτο διεθνές περιοδικό Science (https://science.sciencemag.org/content/early/2020/11/05/science.abe1107).

Οι καθηγητές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ουρανία Τσιτσιλώνη και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) παρουσιάζουν τα κυριότερα σημεία του άρθρου.

Οι τέσσερις κοροναϊοί που προκαλούν ήπιες λοιμώξεις με συμπτώματα τύπου κοινού κρυολογήματος στον άνθρωπο είναι:

• οι άλφα κοροναϊοί 229Ε και NL63 και
• οι βήτα κοροναϊοί OC43 και HKU1.

Άλλοι τρεις κοροναϊοί προκαλούν πολύ πιο σοβαρές λοιμώξεις είναι:

• ο MERS-CoV , βήτα κοροναϊός που προκαλεί το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής ή MERS,
• ο SARS-CoV, βήτα κοροναϊός που προκαλεί το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο ή SARS και
• ο SARS-CoV-2, ο νέος κοροναϊός που προκαλεί τη νόσο COVID-19.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι άνθρωποι συνήθως μολύνονται με τους ανθρώπινους κοροναϊούς 229E, NL63, OC43 και HKU1.

Η μελέτη:

Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες εξέτασαν σειρά δειγμάτων από άτομα που δεν είχαν μολυνθεί ποτέ από τον SARS-CoV-2 και βρέθηκε ότι 16 από τους 302 ενήλικες (5,3%) είχαν ήδη στο αίμα τους αντισώματα της τάξης G (IgG), τα οποία αντιδρούσαν με την υπομονάδα S2 της πρωτεΐνης-ακίδας του SARS-CoV-2.  Ενδεχομένως προέκυψαν από προηγούμενες εποχιακές λοιμώξεις από άλλους κοροναϊούς, σαν αυτούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα.

Τα αντισώματα IgG εμφανίστηκαν πιο συχνά σε παιδιά και εφήβους (ηλικίας 1 έως 16 ετών) που δεν είχαν μολυνθεί από τον SARS-CoV-2: τα 21 από τα 48 παιδιά/έφηβοι (43,8%) είχαν στο αίμα τους ανιχνεύσιμα αντισώματα IgG που αντιδρούσαν με την υπομονάδα S2 του SARS-CoV-2.

Υπενθυμίζεται ότι ο SARS–CoV-2 «αξιοποιεί» την υπομονάδα S2 για να εισέλθει και να μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα, και η υπομονάδα S2 φαίνεται να έχει μεγαλύτερες δομικές ομοιότητες μεταξύ των διαφορετικών κορονοϊών απ’ ότι η υπομονάδα S1 της πρωτεΐνης-ακίδας.

Αντι-SARS-CoV-2 αντισώματα:

Στα μη μολυσμένα άτομα ήταν κυρίως IgG (και όχι IgM ή IgA που συνυπάρχουν με τα IgG στα μολυσμένα από SARS-CoV-2 άτομα).Σημειωτέον είναι ότι οι οροί από τα μη μολυσμένα άτομα (ενήλικες και παιδιά) παρουσίασαν σημαντική και ειδική ικανότητα εξουδετέρωσης του SARS-CoV-2.

Μάλιστα,  διαπιστώθηκε σε πειράματα καλλιέργειας κυττάρων μολυσμένων με ψευδοτύπους του νέου κοροναϊού, η εξουδετερωτική ικανότητα των προϋπαρχόντων IgG αντισωμάτων στο ορό μη μολυσμένων ατόμων.

Οι επιστήμονες συμπεραίνουν ότι η υπομονάδα S2 της πρωτεΐνης-ακίδας, που ομοιάζει μεταξύ των διαφόρων κοροναϊών και στοχεύεται από τα προϋπάρχοντα εξουδετερωτικά αντισώματα, θα μπορούσε να αποτελέσει έναν πολύ καλό στόχο για τη δημιουργία ενός καθολικού εμβολίου που θα μας προστατεύει από τους υπάρχοντες, αλλά και από μελλοντικούς κοροναϊούς.

Άξιο λόγου είναι ότι οι διαφορές στα προϋπάρχοντα αντισώματα μεταξύ παιδιών/εφήβων και ενηλίκων  να μπορεί να ερμηνεύσει την υψηλότερη ευαισθησία των ηλικιωμένων στη νόσο COVID-19.

Σημαντικό είναι ότι ενώ η διασταυρούμενη ανοσία δεν φαίνεται να είναι μακροχρόνια, η προϋπάρχουσα ανοσολογική μνήμη τόσο από τα Τ όσο και από τα Β λεμφοκύτταρα μπορεί ενδεχομένως να επηρεάσει τη φυσική λοίμωξη και να επιδράσει στην εκδήλωση ηπιότερων συμπτωμάτων στα μολυνθέντα άτομα με COVID-19, αφ’ ετέρου δε να μειώσει σημαντικά τη μετάδοση SARS–CoV-2.