Πως η πανδημία επηρέασε την ψυχική υγεία των υγειονομικών

Παράλληλα με την πανδημία covid-19 εξελίσσεται μια ακόμη «πανδημία» εκδήλωσης συμπτωμάτων άγχους και κατάθλιψης σε υγειονομικό προσωπικό. Τα συμπτώματα αυτά επιδεινώνονται στην πορεία της υγειονομικής κρίσης.

Τα στοιχεία προκύπτουν από έρευνες με ερωτηματολόγια. Όμως  δεν  υπάρχουν δεδομένα για το εάν αυξήθηκαν οι επισκέψεις των ιατρών σε υγειονομικές δομές για ψυχικές νόσους και χρήση ουσιών.

Τα  ευρήματα της σχετικής πρόσφατης μελέτης των D.T.Myran και συνεργατών στο επιστημονικό περιοδικό JAMA Network Open 2022;5(1):e2143160Οι παρουσιάζουν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ).

Συγκεκριμένα, τα στοιχεία προέρχονται από το σύστημα υγείας του Οντάριο στον Καναδά για το χρονικό διάστημα από 1^η Μαρτίου 2017 έως και τη 10^η Μαρτίου 2021 . Οι ερευνητές αξιολόγησαν τις επισκέψεις του ιατρικού προσωπικού (ειδικευμένοι ιατροί, ειδικευόμενοι ιατροί και οι εξειδικευόμενοι ιατροί) σε υγειονομικές δομές για ψυχικές νόσους και χρήση ουσιών πριν και κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Ο πληθυσμός της μελέτης ήταν 34.055 ιατροί με μέση ηλικία τα 41.7 έτη, ενώ οι 17.918 (52.6%) ήταν άνδρες. Ο ετήσιος αριθμός των επισκέψεων ανά 1000 ιατρούς αυξήθηκε κατά 27%, και συγκεκριμένα από 816.8 πριν την πανδημία σε 1037.5 κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Ενδεικτικό είναι ότι το ποσοστό των ιατρών που έκαναν τουλάχιστον μια επίσκεψη σε υγειονομικές δομές για ψυχικές νόσους και χρήση ουσιών κατά τη διάρκεια ενός έτους αυξήθηκε από το 12.3% πριν την πανδημία στο 13.4% κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η σχετική αύξηση ήταν μεγαλύτερη στους ιατρούς που δεν είχαν προηγούμενο ατομικό ιστορικό ψυχικής ασθένειας και χρήσης ουσιών συγκριτικά με τους ιατρούς που είχαν τέτοιο ατομικό ιστορικό.

Οι ερευνητές θεωρούν ότι η μελέτη είναι  μείζονος σημασίας αναδεικνύοντας μια πτυχή της καθημερινότητας των ιατρών, λαμβάνοντας υπόψη και το στίγμα που μπορεί να έχει η ψυχική νόσος για τους ίδιους τους πάσχοντες ιατρούς. Δεν είναι αμελητέο το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας διστάζουν να αναζητήσουν υποστήριξη και θεραπεία  εξαιτίας  του φόβου για το στίγμα και πιθανές επαγγελματικές και προσωπικές επιπτώσεις.

Σε αυτό το φαινόμενο έχουν συντείνει οι υπερβάλλουσες προσπάθειες του ιατρικού προσωπικού κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 με αντίκτυπο στην ψυχική υγεία πολλών επαγγελματιών υγείας. Προβάδισμα χρειάζεται να δοθεί στη διασφάλισης της ψυχικής υγείας των ιατρών είναι ζωτικής σημασίας για την ολιστική υποστήριξη της υγείας του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού.  Αναγκαίο είναι οι εργαζόμενοι σε δομές  υγείας να είναι επαρκώς εξοπλισμένοι για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις τόσο της τρέχουσας πανδημίας COVID-19 όσο και των μελλοντικών προκλήσεων της δημόσιας υγείας.