Πως σχετίζεται η μυοκαρδιακή βλάβη με την λοίμωξη COVID-19

Η επίδραση της λοίμωξης COVID-19 στην καρδιά είναι τέτοια που 1 στους 5 θανάτους σχετιζόμενους με COVID-19 συμβαίνει σε ασθενείς με καρδιαγγειακά προβλήματα.

Υψηλότερο κίνδυνο διασωλήνωσης αλλά και θανάτου μεταξύ των νοσούντων από COVID-19 έχουν οι ασθενείς με καρδιαγγειακές παθήσεις και  ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού. Οι μηχανισμοί με τους οποίους επιπλέκεται η μυοκαρδιακή βλάβη δεν έχουν πλήρως εξακριβωθεί.

Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αλέξανδρος Μπριασούλης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) (https://mdimop.gr/covid19/) συνοψίζουν τις τελευταίες εξελίξεις στο πεδίο των καρδιακών επιπλοκών της λοίμωξης COVID-19 από την πρόσφατη δημοσίευση στο περιοδικό της Αμερικάνικης Ιατρικής Εταιρείας (https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2776538).

Οι πιθανοί άμεσοι και έμμεσοι μηχανισμοί μυοκαρδιακής βλάβης σε ασθενείς με COVID-19 περιλαμβάνουν βλάβες λόγω:

• των χαμηλών επιπέδων οξυγόνου και της γενικευμένης φλεγμονής,
• φλεγμονής του μυοκαρδίου (μυοακαρδίτιδα),
• μυοκαρδιοπάθειας προκαλούμενης από ακραία στρεσογόνα ερεθίσματα,
• θρομβώσεων μικρών αγγείων και
• αποσταθεροποίησης/ρήξης αθηρωματικών πλακών με απότοκο το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Η διάγνωση:

Με την μέτρηση του μυοκαρδιακού ενζύμου τροπονίνη διαπιστώνεται ότι  το ένα τρίτο τουλάχιστον των νοσηλευόμενων εμφανίζει άνοδο του μυοκαρδιακού ενζύμου.

Στο υπερηχογράφημα καρδιάς, το ένα τρίτο των νοσηλευόμενων ασθενών με μυοκαρδιακή βλάβη, αποκαλύπτει δυσλειτουργία της δεξιάς κοιλίας. Η χρήση διαγνωστικών απεικονιστικών τεχνικών με υψηλότερη διαγνωστική ακρίβεια, όπως η μαγνητική καρδιάς, αποκάλυψαν μη ειδικές μυοκαρδιακές βλάβες σε ασθενείς οι οποίοι είχαν αναρρώσει από COVID-19 χωρίς να έχουν εμφανίσει ανάλογη συμπτωματολογία.

Συνεπώς, εκτιμάται ότι η σχετιζόμενη με COVID-19 μυοκαρδιακή βλάβη ενδέχεται να ευθύνεται όχι μόνο για τα συμπώματα κατά την οξεία νόσηση αλλά και για μακροπρόθεσμα συμπτώματα όπως είναι η εύκολη κόπωση και δύσπνοια κατά την άσκηση σε ασθενείς που ανάρρωσαν από τη νόσο.

Ως επιπλοκή της λοίμωξης COVID-19 έχει διαπιστωθεί ότι  ακόμα και σε νεαρούς αθλητές αν και τα επιβεβαιωμένα με καρδιακή βιοψία κρούσματα είναι περιορισμένα. Πάντως η πιθανότητα καρδιακής βλάβης ακόμα και σε ασυμπτωματικούς ή και ήπια συμπτωματικούς ασθενείς καθιστά επιτακτική την πραγματοποίηση καρδιακού ελέγχου με απεικονιστικές μεθόδους σε αθλητές πριν την επιστροφή στην αγωνιστική δράση.

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η λοίμωξη με COVID-19 δύναται να απορρυθμίσει την υποκείμενη καρδιακή νόσο αλλά και για σοβαρές βραχυπρόσθεσμες αλλά και μακροπρόθεσμες επιπλοκές.

Το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου  σε όσους έχουν:

• συγγενείς καρδιοπάθειες,
• καρδιακή ανεπάρκεια,
• πνευμονική υπέρταση,
• περιφερική αγγειακή νόσο και
• στεφανιαία νόσο με προηγούμενη επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης στεφανιαίων αγγείων ή
• σοβαρές αθηρωματικές στενώσεις και stent σε πολλαπλά στεφανιαία αγγεία.

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Μείζονος σημασίας κρίνεται η πρώιμη αναγνώριση καρδιακής δυσλειτουργίας και επιπλοκών και στην εφαρμογή υποστηρικτικών μέτρων για τη θεραπεία αυτών των επιπλοκών (αρρυθμίες, έμφραγμα, κλπ). Επίσης σωτήρια μπορεί να είναι η πρώιμη χορήγηση αντιικών, αντιπηκτικών και αντιφλεγμονωδών (κορτικοστεροειδή) θεραπειών σε νοσηλευόμενους ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 και γνωστή καρδιαγγειακή νόσο πριν την ανάπτυξη επιπλοκών.

Οι κύριοι άξονες της πρόληψης στους ασθενείς είναι:

α) χορήγηση εμβολίου ειδικά σε ασθενείς με υψηλού κινδύνου καρδιαγγειακά νοσήματα όπως αυτά που αναφέρθηκαν προηγουμένως δεδομένου πως οι ασθενείς αυτοί θεωρούνται ευπαθείς ομάδες

β) λήψη ατομικών μέτρων προστασίας,

γ) αποφυγή επισκέψεων σε νοσοκομειακές και ιατρικές μονάδες εκτός αν συντρέχουν συγκεκριμένοι λόγοι, τακτική παρακολούθηση από τον ιατρό τους, συμπτώματα επιδείνωσης της νόσου ή συμπτώματα λοίμωξης COVID-19 και

δ) επικοινωνία και ενημέρωση του ιατρού τους για οποιαδήποτε μεταβολή στην κατάστασή τους ώστε να διαγνωστούν έγκαιρα η επιδείνωση της νόσου ή/και επιπλοκές.